nomes no trilho de navegação
Russulales orden barnean kokatzen den onddo genero bat da Russula. Genero honetan aurki dezakegun bizi estrategia mikorrizazioa izango da, hau da, onddoaren hifek bat egiten dute zuhaitzaren sustraiekin erlazio sinbionte bat eratuz. Pileoa (txapela) kolore askotakoa izan daiteke,himenoforoa orriduna da eta orri hauek libre aurkitzen dira. Gainera, himenoforotik askatzen dire esporak horixkak izan ohi dira; bestalde, Meltzer kolorantea aplikatuz gero, esporek erreakzio amiliodea pairatzen dutela ikus daiteke. Beste ezaugarri oso garrantzitsua beraien garapena da; hemiangiokarpikoak diren arren ez da errezelaren arrastorik aurkitzen. Lactarius generoaren familia berean aurkitzen dira, baino Russula generoak ez du latexik aurkezten besteak bezala.
Christian Hendrik Persoon mikologoak deskribatu zituen lehen aldiz Observationes Mycologicae liburuan, 1796.urtean. Argitalpen horretan ondorengo ezaugarriak deskribatu zituen: basidiokarpo (gorputz fruktifero) mamitsua, txanoa erdialdetik zapaldua eta orri aske eta homogenoz eraturiko himenoforoa[[1]]. Hasiera batean genero berri bezela sailkatu zituen arren 1801. urtean Agaricus genero barruara sartu zituen. Urte batzuk geroago, zehazki 1821.urtean, Elias Fries izeneko beste mikologo batek ere, Systema Mycologicum liburuan,Agaricus generoan sailkatu zituen. Hala ere, 1825. urtean argitaratutako Systema Orbis Vegetabilis lanean genero mailan sailkatu zituen. Fries ez zen izan genero mailan sailkatu zituen zientzialari bakarra, izan ere, Samuel Frederick Gray bere 1821. urtean Russula generoan sailkatu zituen, The Natural Arrangement of British Plants lanean.[2]
Genero honetan aurki dezakegun oinarrizko morfologia forma agarikoidea izango da, hau da, pileo eta estipez osaturiko fruitu gorputza zeinak himenoforo orriduna edukiko duen. Hauek gainera, ehundura bikortsua aurkezten dute. Ezaugarri hau beraien oinean aurkitzen diren zelula berezi batzuei esker da. Zelula hauek esferikoak dira eta esferozistoak deritze eta hauei esker oina haustean ebaketa garbia zan ohi da; oso baliagarri lactarius generoarekin bereizteko. Lactarius generoaz desberdintzatzen duen beste ezaugarri bat gleozistidioak dira. Gleozistidioak, himenioan dauden egitura antzuak dira metaketa funtzioarekin. Bi generotan aurkitzen diren arren Russula generoak ez du latexekin aurkezten. Ezaugarri makroskopikoekin amaitzeko, fruitu gorputzaren egitura heteromeroa nabarmendu behar da, hau da, pileo eta estipea arazorik gabe banan daitezkela. Azken ezaugarritzat baino garrantzitsuenetariko bat, bere esporak dira; espora hauek esferiko eta apainduak izateaz gain erreakzio amiloidea( produktu kimiko baten aurrean kolore aldaketa) jasaten dute.
Euskal Herrian aspalditik onddo zein perretxikoak jasotzeko ohitura handia egon da. Jangarriak diren perritxo nagusienetako bat Russula cyanoxantha da. Txano urdin eta oin txuria duena, urretxa izenez ezagutzen dena. Hala ere gehiago ere aurki daitezke; hala nola, R. virescens (berdexka) edo R. vesca ( okre kolorekoa)[3]
Hauen bizilekua gehienetan konifero edo hosto erorkorreko baso mixtoak izan ohi dira, prezipitazioak oso ohikoak eta temperatura epelekoak; hain zuzen.
Espezie asko oso preziatuak diren arren badira batzuk hilgarriak izan gabe jangarriak ez direnak. Talde honen barruan R. emetica eta R. sardonia aurki daitezke baino soilik arazo gastrointestinalak sortzen dituztelarik.
Russulales orden barnean kokatzen den onddo genero bat da Russula. Genero honetan aurki dezakegun bizi estrategia mikorrizazioa izango da, hau da, onddoaren hifek bat egiten dute zuhaitzaren sustraiekin erlazio sinbionte bat eratuz. Pileoa (txapela) kolore askotakoa izan daiteke,himenoforoa orriduna da eta orri hauek libre aurkitzen dira. Gainera, himenoforotik askatzen dire esporak horixkak izan ohi dira; bestalde, Meltzer kolorantea aplikatuz gero, esporek erreakzio amiliodea pairatzen dutela ikus daiteke. Beste ezaugarri oso garrantzitsua beraien garapena da; hemiangiokarpikoak diren arren ez da errezelaren arrastorik aurkitzen. Lactarius generoaren familia berean aurkitzen dira, baino Russula generoak ez du latexik aurkezten besteak bezala.
.jpg)
