Cyanoramphus novaezelandiae (Sparrman 1787)

Cyanoramphus novaezelandiae és un ocell de la família dels psitàcids (Psittacidae) que habita els boscos de la zona de Nova Zelanda, a les illes Nord i Sud, Stewart, Great Barrier, Auckland i illes Chatham,

Referències

Aderyn a rhywogaeth o adar yw Paracît talcen coch (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: paracitiaid talcen coch) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol Cyanoramphus novaezelandiae; yr enw Saesneg arno yw Red-fronted parakeet. Mae'n perthyn i deulu'r Parotiaid (Lladin: Psittacidae) sydd yn urdd y Psittaciformes.^[1]

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn C. novaezelandiae, sef enw'r rhywogaeth.^[2]

Teulu

Mae'r paracît talcen coch yn perthyn i deulu'r Parotiaid (Lladin: Psittacidae). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

Rhestr Wicidata:

Gweler hefyd

• Rhestr Goch yr IUCN

Cyfeiriadau

Kakariki rudočelý (Cyanoramphus novaezelandiae) je malý druh papouška z Nového Zélandu. Tento druh byl dříve spojován s několika dalšími druhy papoušků z odlehlých ostrovů Nového Zélandu, Nové Kaledonie a Norfolkského ostrova. Je jedním ze tří novozélandských druhů papoušků kakariki, známých pod maorským pojmenováním kākāriki.
Papoušek kakariki se živí semeny, ovocem, bobulemi, ořechy a jinými částmi rostlin.

Popis

Přírodně zbarvení papoušci kakariki jsou celkově zelení, ve spodních partiích se barva mění od světle zelené až po žlutavou. Temeno, čelo a pásky přes oči jsou karmínově červené (odtud české pojmenování kakariki rudočelý a anglické pojmenování Red-fronted Parakeet). Barva zobáku modrošedá, přecházející do tmavošedé špičky, nohy hnědošedé a duhovka červená. Vnější prapory letek jsou fialovomodré.
Papoušci kakariki měří na délku 27 až 29 cm a váží 43 až 113 g.

Rozdíly mezi pohlavími

Samci se od samic neliší zbarvením. Samice má menší hlavu, avšak samec je svou postavou celkově mohutnější.

Výskyt a stav v přírodě

Kakariki rudočelý byl kdysi rozšířený po všech ostrovech a celé pevnině Nového Zélandu. Obýval lesy ve všech nadmořských výškách. Byl velmi hojný v 80. letech 19. století. Tlak civilizace byl však natolik silný, že se počet kakariků v přírodě prudce snížil a dnes je kakariki zranitelný.

Rozmnožování

V přírodě hnízdí kakariki na nejrůznějších místech od dutin ve stromech, přes trsy trávy až po opuštěné králičí nory. Samička snáší 5–9 vajec, sedí na nich 19–21 dní a mláďata krmí 5 týdnů. Mimo hnízdo pečuje samička o svá mláďata ještě další 3 týdny.

Barevné mutace

Papoušek kakariki je u chovatelů poměrně běžný. Existuje několik barevných mutací, například žlutá, skořice a straka. Aktuálně se stává populární „modrá“ mutace blue, uváděná správněji jako parblue ^[2].

Parblue

Pojmenování mutace parblue pochází z anglického „partial blue“ – částečně modrá. Mutace parblue bývá nazývána také jako tyrkysová, zelenomodrá a holandská modrá. ^[3]

• Žlutá mutace

• Mutace straka

• Mutace parblue

Cizojazyčná pojmenování

• anglicky: Red-fronted Parakeet
• německy: Ziegensittich
• francouzsky: Perruche de Sparrman
• španělsky: Perico Maorí cabecirojo
• polsky: Modrolotka czerwonoczelna

Reference

V tomto článku byly použity překlady textů z článků Red-crowned Parakeet na anglické Wikipedii a Perruche de Sparrman na francouzské Wikipedii.

1. ↑ Červený seznam IUCN 2018.1. 5. července 2018. Dostupné online. [cit. 2018-08-10]
2. ↑ http://www.kakariki-blue.eu/cz/
3. ↑ PŠENIČKA, Leoš. Kouzlo "modrých" kakariků. Papoušci. 2014, roč. 14, čís. 4, s. 228-231.

Literatura

• SMRČEK, Matin. Kapesní atlas exotických ptáků. [s.l.]: Cesty 312 s. ISBN 80-7181-801-1. S. 152. (česky)
• SMRČEK, Matin. Exotičtí ptáci a jejich chov. [s.l.]: Albatros, 2010. 416 s. ISBN 978-80-00-02157-7. S. 222-223. (česky)
• REINSCHMIDT, Matthias. Atlas papoušků. [s.l.]: Dona, 2010. 384 s. ISBN 978-80-7322-142-3. S. 127. (česky)

Související články

• Kakariki žlutočelý

Externí odkazy

• Obrázky, zvuky či videa k tématu kakariki rudočelý ve Wikimedia Commons
• Stránky českého chovatele papoušků kakariki
• Stránky českého chovatele "modrých" papoušků kakariki

Der Ziegensittich (Cyanoramphus novaezelandiae) ist eine Papageienart, die zur Gattung der Laufsittiche zählt. Die Art hat ein ausgesprochen insuläres Verbreitungsgebiet. Dieses reicht von Neukaledonien bis zu den Inseln der Subantarktis. Der Schwerpunkt seines Verbreitungsgebietes ist Neuseeland. Die Art zählt jedoch sowohl zur Fauna Australiens als auch zur antarktischen Fauna, da sie auf der zum australischen Hoheitsgebiet zählenden Norfolkinsel und den subantarktischen Aucklandinseln vorkommt.^[1] Früher zählten auch Lord Howe Island und Macquarie Island zum Verbreitungsgebiet.^[2]

Der Ziegensittich kann sich gut an verschiedene Lebensräume anpassen. Vom Wald über das offene Grasland bis hin zur Küste bewohnt er alle Biotope von Neuseeland und den umliegenden Inseln. Ziegensittiche bevorzugen Baumkronen, halten sich aber auch am Boden im Unterholz auf. Mehrere Unterarten sind in ihrem Lebensraum stark vom Aussterben bedroht, zwei sind bereits ausgestorben. Zu den Ursachen des Bestandsrückgangs zählen Habitatverluste, Konkurrenz mit eingeführten Arten, Nachstellungen durch Ratten und verwilderte Hauskatzen sowie Krankheiten. Ziegensittiche gehören zu den Arten, die durch PBFD sehr stark betroffen sind. Dies ist eine hoch ansteckende, nicht heilbare und oft tödlich ausgehende virale Infektion, die insbesondere bei Papageienvögeln auftritt. Der Erreger der PBFD ist das Beak and Feather disease virus (BFDV) aus der Virusgattung Circovirus. Circoviren sind sehr hoch ansteckend. Betroffen sind in Australien sowohl in menschlicher Obhut gehaltene Ziegensittiche als auch die Bestände auf Norfolk Island.^[3] Die IUCN ordnet den Ziegensittich mit near threatened in eine Vorwarnstufe ein.^[4]

Aussehen, Maße und Geschlechtsunterschiede

Die Nominatform der stetig zurückgehenden Population hat einen bläulich-grauen Schnabel sowie eine rote Stirnhaube mit einem Streifen vom Schnabelansatz über das Auge und das Ohr. Der Rand der Handdecken, ein Teil der großen Schwingen und die Schwanzfedern sind blau. Das restliche Gefieder leuchtet kräftig grün. Die Männchen sind etwas größer und kräftiger gebaut als die Weibchen.^[5] Bei den Weibchen ist die rote Stirn nicht so ausgeprägt und auch der Streifen über dem Auge ist kürzer. Ebenso ist der Kopf wie der Schnabel insgesamt kleiner. Das Gewicht liegt bei durchschnittlich etwa 60 Gramm und die Körperlänge beträgt 27 bis 30 Zentimeter.

Der Flug des Ziegensittichs besteht aus schnellen, flachen Flügelschlägen mit Gleitphasen, in denen die Schwingen ausgebreitet und leicht angehoben werden. Wie viele Arten der Unterfamilie der Plattschweifsittiche fächern sie kurz vor der Landung die Steuerfedern auf.

Verhalten

Der Sittich lebt paarweise oder in kleinen Gruppen. In den Baumkronen ist er hervorragend getarnt und auf dem Boden scharrt er (für Papageien ungewöhnlich) wie ein Huhn nach Nahrung. Seine Füße setzt er sehr oft ein. Im Gegensatz zu anderen Großsittichen ist er in der Lage, ohne Zuhilfenahme des Schnabels am Drahtgitter auf und ab zu klettern. Der wilde Ziegensittich ernährt sich von Wurzeln und Knollen. Auch bestimmte Pflanzensamen, das Fruchtfleisch mancher Früchte sowie Beeren, Blüten, Knospen und Insekten verzehrt er. Die auf den Inseln und an der Küste geborenen Ziegensittiche fressen sogar Seetang und Muscheln. Der Ziegensittich hat eine meckernde Stimme (ähnlich der einer Ziege), besonders im Flug und bei Aufregung gibt er ein anhaltendes, charakteristisches „Meckern“ („kek-kek-kek-kek“) von sich, was ihm seinen deutschen Namen einbrachte.

Fortpflanzung und Sozialverhalten

Die Hauptbrutzeit liegt zwischen Oktober und Dezember. Ziegensittiche bauen ihre Nester auf den Inseln wegen der wenigen Bäume in dichter Vegetation und lassen sich dabei nicht nur in hohlen Ästen, sondern auch in Felslöchern, Erdhöhlen und Steinspalten nieder. Das Gelege besteht in der Regel aus fünf Eiern, kann aber auch bis zu neun Eier umfassen. Sie werden im Abstand von 24–48 Stunden gelegt und zwanzig Tage bebrütet. Dann werden die Jungtiere etwa vier bis sechs Wochen von beiden Elternteilen versorgt. Schließlich fliegen die Jungtiere aus. Ziegensittiche betreiben bis auf eine Art Streicheln des Partners mit dem Fuß keinerlei soziale Gefiederpflege. Sie halten immer eine gewisse Individualdistanz ein. Lediglich ein gegenseitiges Schnäbeln kann beobachtet werden. Dies sollte jedoch nicht fälschlicherweise zu der Annahme verleiten, dass Ziegensittiche Einzelgänger sind.

Unterarten

Ziegensittich

Ziegensittich in der Nähe von Auckland, Neuseeland

Derzeit werden folgende Unterarten unterschieden^[6]:

• Cyanoramphus novaezelandiae novaezelandiae, die Nominatform
• Chatham-Ziegensittich (C. n. chathamensis), ähnlich der Nominatform, aber etwas größer, Gefieder am Kopf smaragdgrün, blaue Flügelpartie etwas ausgedehnter. Auf einigen Inseln kommt es zur Vermischung mit Cyanoramphus forbesi. Verbreitung: Chatham-Inseln
• Kermadec-Ziegensittich (C. n. cyanurus), ähnlich der Nominatform, 29 cm groß, Färbung weniger gelblich, Flügelfedern dunkler blau, Schwanzoberseite blaugrün. Verbreitung: Kermadecinseln
• Lord-Howe-Ziegensittich (C. n. subflavescens), ähnlich der Nominatform, aber 32 cm groß, gelblicheres Gefieder, besonders Wangen und Unterseite, Rot des Vorderkopfes weniger ausgedehnt. Um 1870 ausgestorben. Frühere Verbreitung: Lord-Howe-Insel

Einige Autoren wie beispielsweise der auf australische Papageien spezialisierte Ornithologe Joseph M. Forshaw sehen auch in Cyanoramphus cookii eine Unterart des Ziegensittichs und bezeichnet sie entsprechend als Cyanoramphus novaezelandiae cookii. Ihr Verbreitungsgebiet ist die Norfolk-Insel und Neukaledonien und sie waren offensichtlich lange Zeit isoliert von den anderen Populationen. Biochemische Untersuchungen haben gezeigt, dass sich die Ziegensittiche auf Neukaledonien und auf der Norfolkinsel stark von übrigen Subspezies unterscheiden. Joseph M. Forshaw weist jedoch darauf hin, dass in den biochemischen Untersuchungen die zwei ausgestorbenen Unterarten C. n. subflavescens und C. n. erythrotis nicht mit einbezogen wurden, die auf Lord Howe Island beziehungsweise Macquarie Island vorkamen. Diese hätten aus seiner Sicht wesentliche Informationen zur Verwandtschaft der einzelnen Unterarten geliefert.^[7]

Bemühungen zur Bestandserhöhung

Gelbe Farbmutation eines Ziegensittich

Durch die Wiederansiedelung von in Gefangenschaft geborenen Ziegensittichen und den Fang von Ratten und Katzen wird versucht, dem Rückgang der Bestände entgegenzuwirken. Seit 1983 gibt es beispielsweise auf Norfolk Island ein sehr weitreichendes Schutzprogramm mit dem Ziel, die dort noch vorhandene Wildpopulation zu schützen.^[8] Dazu gehört eine Bewachung der wenigen noch vorkommenden Nester. Da das Gelege gewöhnlich aus sechs bis acht Eiern besteht, aber eine weit geringere Anzahl von Jungvögeln flügge wird und insbesondere die jüngsten Nestlinge in einem Gelege sterben, werden sie zur Handaufzucht entnommen oder Weibchen mit kleineren Gelegen beigelegt. Beide Methoden haben zu einer Bestandserhöhung beigetragen.^[9] Andere Maßnahmen konzentrieren sich neben dem Fang von Ratten, die Gelege vernichten und teils auch die brütenden Weibchen töten, darauf, sowohl den Europäischen Star als auch den Pennantsittich zu vertreiben, die massive Nistplatzkonkurrenten des Ziegensittichs sind.^[10]

Einzelnachweise

1. ↑ Shirihai, S. 282
2. ↑ Forshaw, S. 544
3. ↑ Forshaw, S. 545
4. ↑ BirdLife Factsheet zum Ziegensittich, aufgerufen am 21. Dezember 2010
5. ↑ Shirihai, S. 282
6. ↑ Boon, W.M.; Kearvell, J.; Daugherty, C. H.; Chambers, G. K. (2001): Molecular systematics and conservation of kakariki (Cyanoramphus spp.). Science for Conservation 176 PDF Online
7. ↑ Forshaw, S. 544
8. ↑ Forshaw, S. 545
9. ↑ Forshaw, S. 546
10. ↑ Forshaw, S. 546

Жолта мутација

Црвеночелна козица (науч. Cyanoramphus novaezelandiae) — вид мали папагали од Нов Зеланд. Ова е еден од трите вида козици познати во маорскиот јазик како „какарики“ (kākāriki).

Примероци од ова животно може да се видат во Зоолошката градина во Скопје.^[2]

Исхрана

Се хранат со семки, месести плодови, бобинки, оревести плодови и други делови од растенијата.

Распространетост

Некогаш биле многу чести ширум Нов Зеланд и околните острови the islands and mainland of New Zealand. Во 1880-тите нивниот број бил многу голем, но денес се исчезнати на главниот дел на Нов Зеланд и се среќаваат само на Стјуартовиот Остров (Ракиура) и некои пооддалечени острови (како Капити, Тиритири Матанги^[3] и Матиу (Сомс) како и групата Кермадек на север, на Оклендските Острови на југ и Четемските Острови на исток. Биолозите понекогаш ги делат на два подвида.

Состојба и заштитен статус

Според МСЗП, црвеночелната козица е ранлив вид (VU) бидејќи преостанатите гупи од единки се многу раздалечени една од друга.^[4] Нивното изумирање на главните новозеландски острови (Северниот и Јужниот) се должи на немањето на одбранбен механизам од доведените видови, особено од ласиците, стаорците и посумите.

Одгледување

Црвеночелната козица често се одгледува меѓу ентузијастите и важи за еден од полесните видови за чување. Добиени се неколку бојни мутации како жолта, циметна и црно-бела.

Поврзано

• Козица

Наводи

The red-crowned parakeet (Cyanoramphus novaezelandiae), also known as red-fronted parakeet and by its Māori name of kākāriki,^[3] is a small parrot from New Zealand. It is characterised by its bright green plumage and the red pattern on its head. This versatile bird can feed on a variety food items and can be found in many habitat types. It used to be classified as near threatened as invasive predators had pushed it out of its historical range but it is now at least concern. This species used to occupy the entire island, but is now confined to only a few areas on the mainland and some offshore islands.

Red-crowned parakeet feeding on Fuchsia excorticata by J.G. Keulemans.

Taxonomy

The red-crowned parakeet is a member of the order Psittaciformes, also known as the parrots. It is part of the genus Cyanoramphus, which currently includes 12 species of parakeets. C. novaezelandiae was once lumped with several other parrots from New Zealand's outlying islands, New Caledonia and Norfolk Island, but these have now been afforded full species status.^[4]

Subspecies

• Mainland red-crowned parakeet, C. novaezelandiae novaezelandiae^[5]
• Chatham red-crowned parakeet, C. novaezelandiae chathamensis^[5]
• Kermadec red-crowned parakeet, C. novaezelandiae cyanurus^[5]

Past subspecies

Since many of the Cyanoramphus species are very morphologically similar, several of them have only recently been upgraded to the species level in light of results from molecular analyse.

• Reischek's parakeet, C. hochstetteri^[4]
• New Caledonian parakeet, C. saisseti^[4]
• Lord Howe parakeet, C. subflavescens^[6]
• Norfolk parakeet, C. cooki^[4]
• Forbes’ parakeet, C. forbesi : There is much debate regarding the taxonomic status of the Forbes’ parakeet. It was first described as a distinct species, but was later considered a subspecies of red-crowned parakeets or yellow-crowned parakeet. However, more recent genetic studies concluded that it should be classed as a separate species within the genus Cyanoramphus. Although it remains the closest genetic relative of the red-crowned parakeet, the Forbes’ parakeet differs slightly in voice, colour, morphology, as well as possibly ecology and behaviour. Moreover, hybrids rarely occur as individuals tend to mate with members of their own group. This species seems to have independently derived from the Chatham red-crowned parakeet.^[5] Others suggest it might be the result of hybridisation.^[4] Overall, at present, the Forbes’ parakeet is still considered a distinct species.
• Macquarie parakeet, C. erythrotis †: New DNA analysis is required to determine the correct status of the Macquarie parakeets, as the specimens used in Boon, Kearvell et al. (2001) were not correctly authenticated.^[7]

Description

Adults

Ilustration of Cyanoramphus novaezelandiae (1888) showing beak structure and eye-stripe

Red-crowned parakeets are green parrots with large tails. They are easiest to identify by their bright yellow-green plumage, and crimson forehead, lores, eye-stripes and front of the crown. They also have red patches on either sides of the rump. While they are flying, their dark blue outerwing can be visible. Red-crowned parakeets have grey or pale brown legs and feet. Their bills are white to grey with a black tip.^[8][9]

Females

Females are slightly smaller with a yellow stripe on the underwing. Their bill is also smaller and narrower.^[8][9]

Juveniles

Juvenile red-crowned parakeets look similar to adults. However, their bill has a slight pinkish tinge. Moreover, the iris of young parakeets starts off as dull black or brown, and becomes increasingly red as they age. Juvenile males also sport a stripe under the wing like the females.^[8]

Measurements

^[3]

Vocalisations

We can recognise red-crowned parakeets by their soft musical chattering calls. Those vocalisations are stronger and lower-pitched than the yellow-crowned parakeet's. During flight and take off, they also emit a ki-ki-ki-ki-ki or kek-kik-kek sound.^[3]

Distribution and habitat

At Ngā Manu Nature Reserve, Waikanae, New Zealand

Habitat

Red-crowned parakeets can live in a wide variety of habitats including dense temperate rainforests, coastal forests, scrubland, forest edges and open areas.^[9] When their range overlaps with Yellow-crowned parakeets, red-crowned parakeets favour forest edges and open areas.^[10]

Distribution

Red-crowned parakeets were once widespread across the North and South Island of New Zealand. Nowadays, however, most of those mainland populations have disappeared due to predation by introduced species.

On the mainland, this species occurs in large forest blocks in Northland, Coromandel and central North Island. In the South Island, there have been records of them along the West, South and South-East coasts. Nevertheless, those mainland populations remain extremely scarce. The rest of the species is confined to Stewart Island/Rakiura and a number of offshore islands (such as Kapiti Island, Tiritiri Matangi Island^[11] and Matiu/Somes Island) as well as the Auckland Islands to the south. The other subspecies live on their respective islands, namely the Kermadec Islands and the Chatham Islands.^[3]

Behaviour

Diet

Red-crowned parakeets are highly generalised and diverse when it comes to feeding. They consume flowers, fruits, seeds, leaves and buds from a variety of plants. They also complement their diet with a few invertebrates such as small aphids and can be fed mealworms. Their feeding habits vary throughout the year depending on the seasonal availability of food. In winter and spring, the birds mostly eat flowers. In summer and autumn, their main food items consist of seeds.^[10]

Breeding

Red-crowned parakeets form monogamous pair bonds. Couples may or may not stay together after a breeding season, possibly depending on the success of their nesting.

Courtship feeding and other pair bond behaviours begin to take place about two months before laying the eggs, in mid-October. In the beginning of October, males begin to escort their companion to inspect potential nest sites. While he stands guard in front a hole, the female cautiously explores it. She communicates that she found a suitable one by repeatedly entering and exiting the hole. The female then proceeds to excavate a hole up to 10–12 cm deep and 15 cm wide in the floor of the nest chamber with her upper mandible and feet. Wood chips from the walls are chewed and used as substrate. Throughout the whole nest-building process, the male remains nearby, feeding himself and his mate as well as chasing other parakeets away. Successful breeding pairs have been seen coming back to the same nesting location the next year.

Nests are mostly found in the holes of large healthy trees, although cavities of other kinds are not excluded. These include holes in cliffs, cavities amongst the roots of plants, abandoned seabird burrows and manmade structures. It has also been noticed that a majority of nest entrances face north.

Egg laying takes place from November to January, peaking in December. On average, clutches count 7 eggs, yet can range from 4 to 9. Eggs look oval and white with a slight gloss which fades during incubation. In red-crowned parakeets, only the female incubates. While in the nest, they are seen turning their eggs regularly. Otherwise, they spend their time sleeping, preening or digging. This period last from 23 to 25 days. Again, males visit the nest regularly to feed their companion by regurgitation.

The eggs do not hatch all at the same time. Some chicks can emerge several days after the first one. The hatchlings are born sparsely covered by light grey down and weigh on average 4.6g. They can already produce strong, high-pitched sounds. However, the young are altricial, born completely dependent on their parents to fulfill their basic needs. The first couple of days, the chicks are fed a clear viscous liquid brought by the mother. They are later able to eat solid ground particles. Around day 9, when the nestlings can open their eyes, the male is invited back into the nest. From thereon, both parents take care of feeding their offspring. 30 days after hatching, the chicks have developed feather on most of their body and have grown up to about 83g. They then begin leaving the nest, but remain perched or living on the ground in the vicinity of their nest. The parents still visit their young to provide them with food. It is only 10 days after fledging that the young birds begin to feed on their own. They finally acquire complete independence 4 to 5 weeks after leaving the nest.^[12]

Note that differences timing and clutch size might be observed between different subspecies of red-crowned parakeets considering they live in regions with different environmental conditions.

Status and conservation

The red-crowned parakeet is absolutely protected under New Zealand's Wildlife Act 1953.^[13] The species is also listed under Appendix I of the Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora (CITES) meaning international export/import (including parts and derivatives) is regulated.^[2] It was once widespread across the islands and mainland of New Zealand. It was extremely abundant during the 1880s and irruptions occurred in a number of locations. Nevertheless, their numbers dropped drastically on the mainland due to their vulnerability to introduced species, particularly stoats, rats, and possums.

Reintroduction

Various reintroduction attempts have been studied. Between 1976 and 1986, seventeen red-crowned parakeets were released in the Waitākere Ranges near Auckland. The project was not monitored very meticulously and it apparently failed.^[14]

More recent attempts on Tiritiri Matangi Island, New Zealand from 2004 to 2006 concluded that reintroduction can succeed in areas free of introduced predators.^[15]

Beak and feather disease virus

Recent research conducted on Little Barrier Island, New Zealand, has confirmed the presence of the psittacine beak and feather disease (PBFD) amongst the local red-crowned parakeet population.^[16]

Culture

Language

In the Māori language, noisy chattering or gossiping is likened to kākāriki chicks calling in the nest via the phrase "Ko te rua porete hai whakariki" (just like a nest of kākāriki).^[17]

Aviculture

The red-crowned parakeet is common in aviculture and is relatively easy to breed. Several colour mutations are available including yellow, cinnamon, and piebald. Later breeding lines brought up cyan feather colors, similar to budgie phenotypes, although none of these variants can be encountered in the wilderness.

Colour mutants

• 

  Yellow

• 

  Pied

References

Wikimedia Commons has media related to Cyanoramphus novaezelandiae.

Novzelanda kakariko (Cyanoramphus novaezelandiae) estas malgranda papago el genro de kakarikoj, kiu loĝas en kelkaj areoj de Novzelando. Ĝi havas brile verdan plumaron kun brile ruĝaj makuloj sur la frunto, vangoj kaj ĉirkaŭ okuloj. Ĝi estas sufiĉe adaptiva, povas manĝi variajn nutraĵojn kaj troveblas en multaj habitatoj. Ĝi ankaŭ sukcese bredas en kapteco kaj vivas kiel dombirdo tra tuta la mondo.^[2]

Iam Novzelandaj kakarikoj troveblis tra tuta teritorio de nuna Novzelando, sed pro habitatdetruo kaj enkonduko de invadaj rabobestoj ĝia arealo notinde malkreskis kaj iĝis diskonekta. Nun la birdoj troveblas nur en kelkaj areoj de Suda kaj Norda insuloj de Novzelando kaj sur apudaj malgrandaj insuletoj. Pro tio ĉi IUCN dum ioma tempo listis la specion kiel preskaŭ minacata, sed dum la lastaj jaroj ĝiaj populacioj kreskis sufiĉe por ke reklasi ĝin malplej zorgiga.

Taksonomio

Novzelanda kakariko manĝanta fruktojn de Fuchsia excorticata. Desegnaĵo far J. G. Keulemans el libro Ornithological miscellany.

Novzelanda kakariko estas membro de genro Cyanoramphus (kakarikoj), en kiu oni nuntempe agnoskas 12 speciojn, inlude la 4 formortintajn. La genro apartenas al subfamilio Platycercinae (rozelenoj) de familio psitakuledoj en superfamilio de veraj papagoj.

En la specio nuntempe estas agnosktaj 3 subspecioj:^[3]

• Ĉeflanda Novzelanda kakariko, C. novaezelandiae novaezelandiae (tipa subspecio)
• Chatham-insula Novzelanda kakariko, C. novaezelandiae chathamensis
• Kermadek-insulara Novzelanda kakariko, C. novaezelandiae cyanurus

Krome, kelkaj specioj de kakarikoj estis antaŭe konsiderataj subspecioj de la Novzelanda kakariko, sed poste ekhavis specian statuson pro rezultoj de molekulaj esploroj.^[4] Tiuj estas: kakariko de Reischek (C. hochstetteri),^[4] Novkaledonia kakariko (C. saisseti),^[4] kakariko de Lordo Howe (C. subflavescens),^[5] Norfolk-insula kakariko (C. cooki),^[4] Chatham-insula kakariko (C. forbesi)^[4] kaj la formortinta Makvora-insula kakariko (C. erythrotis).^[6] La pozicio de Chatham-insula kakariko estas ĝis nun iom pridubebla, ĉar ĝi estas tre genetike proksima al la Chatham-insula subspecio de Novzelanda kakariko kaj verŝajne devenis de ĝi. Tamen, la Chatham-insula kakariko sufiĉe diferencas de ĝi laŭ koloro de plumaro, voĉo, morfologio, ekologio kaj konduto, kaj hibridoj preskaŭ neniam aperas, do plejparto de esploristoj preferas konsideri ĝin aparta specio.^[3]

Priskribo

Novzelandaj kakarikoj estas verdaj papagoj kun longaj vostoj. Ili havas brilan flavece verdan plumaron kun karmezine ruĝaj makuloj sur la frunto, ĉirkaŭ okuloj kaj sur la plej supra parto de la kapo. Ili ankaŭ havas ruĝajn plumojn en ambaŭ flankoj de la vosto. La plej eksteraj partoj de iliaj flugiloj estas malhele bluaj, kio videblas dum flugo. Iliaj piedoj estas grizaj aŭ pale brunaj kaj beko estas turkise griza ĝis blanka kun nigra pinto.^[7][8]

Seksa duformismo ne estas tre profunda ĉe Novzelandaj kakarikoj, sed ĝenerale inoj estas iom malpli grandaj ol iĉoj kaj iliaj bekoj estas pli maldikaj. Krome, inoj havas flavajn striojn sur malsupraj partoj de la flugiloj, kiujn plenkreskaj iĉoj ne havas.^[7][8] Junuloj aspektas ĝenerale simile al plenkreskuloj, krom ke blanka/griza parto de la beko ĉe ili havas rozecan nuancon. Antaŭ la unua mudo ambaŭ seksoj havas la inajn flavajn striojn sur malsupraj partoj de la flugiloj, sed post la mudo iĉoj perdas ilin. Irisoj de junaj birdoj havas malhele brunan koloron, sed ju pli la birdo aĝas des pli ruĝaj iĝas ĝiaj irisoj.^[7]

Normaj mezuroj de Novzelanda kakariko estas jenaj:^[2]

Birdokantoj de Novzelandaj kakarikoj estas ĝentilaj kaj melodiaj. Ili estas pli fortaj kaj malaltaj ol tiu ĉi de la parenca flavafrunta kakariko. Flugante ili ankaŭ sendas aldonajn voĉajn signalojn transskribatajn kiel ki-ki-ki-ki-ki aŭ kek-kik-kek.^[2]

Distribuo kaj habitato

Novzelanda kakariko en Naturrezervejo Ngā Manu, Waikanae, Novzelando

Novzelandaj kakarikoj vivas en tre diversaj habitatoj, inter aliaj en densaj pluvarbaroj, marbordaj arbaroj, arbustejoj, arbarbordoj kaj malfermaj areoj.^[8] Tie kie iliaj vivareoj koincidas kun tiuj de flavafrunta kakariko, la Novzelandaj papagoj preferas pli maldensaj arbaroj kaj malfermaj kampoj.^[9]

Antaŭe Novzelandaj kakarikoj troveblis tra tuta teritorio de Novzelando, sed multaj iliaj ĉeflandaj populacioj malaperis pro predado far enmetitaj specioj. Nun ili ankoraŭ troveblas en grandaj arbaraj areoj en Nordia Regiono, sur Koromandela Duoninsulo kaj centraj partoj de la Norda insulo. En Suda insulo la birdoj tre malofte renkonteblas apud uestaj, sud-uestaj, sudaj kaj sud-eostaj marbordoj. Plimulto de la specianoj, tamen, loĝas sur Rakiura Insulo kaj aliaj malgrandaj insuloj apud Novzelando kiel Kapiti, Tiritiri Matangi^[10] kaj Matiu, kaj ankaŭ en Aŭklandoj en la sudo. La du netipaj subspecioj de Novzelanda kakariko troveblas sur respondaj insuloj, t.e. Kermadekoj kaj Chatham-insularo.^[2]

Konduto

Dieto

Novzelandaj kakarikoj konsumas tre diversajn nutraĵojn. Ili manĝas diversspecajn florojn, fruktojn, semojn, foliojn kaj burĝonojn de vasta vario de plantoj. Krome, ili volonte voras senvertebrulojn kiel afidoj aŭ larvoj de tenebrionedoj. Ilia dieto varias laŭ sezono depende de atingeblo de certaj nutraĵoj, ekzemple dum vintro kaj printempo ili manĝas plejparte floroj, kaj dum somero kaj aŭtuno ilia ĉefa nutraĵo konsistas je semoj kaj fruktoj.^[9]

Reproduktiĝo

Novzelandaj kakarikoj estas monogamiaj kaj formas pli aŭ malpli stabilajn parojn depende de nestuma sukceso. En naturo la kakarikoj reproduktiĝas en decembro aŭ januaro, kiam estas somero en Suda hemisfero. Pariĝo kaj pariĝaj ritualoj kiel pariĝaj donacoj komencas ĉirkaŭ du monatojn antaŭe, en mez-oktobro. Iam ĉirkaŭ tiu ĉi periodo la iĉoj ankaŭ komencas serĉi por potencaj avantaĝaj nestlokoj kaj venigi siajn partnerinojn tien. Dum la ino inspektas la proponatan nestlokon, la iĉo gardas la eniron. Se ŝi estas kontenta pri ĝi, ŝi signalas pri tio ade enirante kaj elirante el la loko.

Novzelandaj kakarikoj prefere nestas en arbotruoj, sed ili ankaŭ volonte utiligas iuscpecajn kavernojn: ternestojn en teraj klifoj, grotetojn sub radikoj de arboj kaj diversajn homajn artefaritajn konstruaĵojn. Notinde, ili preferas lokojn kies enirejoj orientiĝas norden. Kiam la ino komencas nesti, ŝi pligrandigas la truon per sia beko kaj piedoj ĝis ĝi estas almenaŭ 10–12 cm profunda kaj 15 cm larĝa. La planko de nesto iĝas kovrita per lignaj splitoj aŭ herboj. Dum la ino konstruas la neston, la iĉo gardas ŝin kaj portas al ŝi manĝaĵojn. Se la paro estas sukcesa, ĝi povas nesti en la sama loko sekvan jaron.

La ovoj metatas de malfrua novembro ĝis januaro kaj plej kutime en decembro. Averaĝe ovaro konsistas je 7 ovoj, kvankam observeblas inter 4 kaj 9. La ovoj estas ovalaj kaj blankaj kun ioma glaceo kiu malaperas dum kovado. Nut la ino de Novzelanda kakariko kovas. La iĉo manĝigas kaj protektas sian partnerinon dum la tuta tempo de kovado, kiu daŭras inter 23 kaj 25 tagoj. Inoj ade turnas siajn ovojn dum kovado, sed plejparton de tempo ili dormas aŭ iel ajn alie ne aktivas dum tiu ĉi periodo.

Eloviĝo ne nepre okazas samtempe por ĉiuj ovoj en ovaro, iam iuj idoj povas aperi kelkajn tagojn post la unua. La idoj eloviĝas kun malhele griza lanugo kaj pezas ĉirkaŭ 4.6 g. Ili preskaŭ tuj havas voĉon kaj povas elsendi laŭtajn altajn pepojn, sed en ĉiu alia respekto ili estas malfrumaturaj kaj tute dependaj je la gepatroj por la plej bazaj siaj bezonoj. Dum la unuaj kelkaj tagoj ili manĝas malflueman likvon kiun produktas la patrino. Poste ili povas ankaŭ manĝi malgrandajn solidajn partetojn de nutro. Ĉirkaŭ la 9-a tago, kiam la okuloj de idoj malfermiĝas, la patro ankaŭ eniras en la nesto. Ekde tiu ĉi momento ambaŭ gepatroj manĝigas la idojn. Dum 30 tagoj post eloviĝo la idoj kreskas ĝis averaĝe 83 g de pezo. Tiam ili jam povas forlasi la neston, kvankam la gepatroj daŭre nutras ilin. Junaj birdoj komencas furaĝi per si mem 10 tagojn post elnestiĝo kaj iĝas tute sendependaj 4 aŭ 5 semajnojn post ĝi.^[11]

La tempoj kaj larĝo de ovaro povas varii inter subspecioj, ĉar ili vivas en iom malsamaj mediaj kondiĉoj.

Birdobredada kulturo

Novzelanda kakariko estas sufiĉe facile bredebla birdo kaj ĝi estas relative disvastigita kaj populara dombirdo. Pro birdobredado ĝi disvastiĝis tra tuta la mondo kaj ekhavas ioman variecon. Aparte, aperis kelkaj kolormutacioj, ne troveblaj en naturo. La plej kutimaj el ili estas "bunta" mutacio, pro kiu la normale flavece verda plumaro de la birdo iĝas kovrita per flavaj kaj verdaj makuloj, kaj la lutino-mutacio, pro kiu ĝi iĝas solide flava.

• Kolormutacioj
• Lutino-mutacio

• Bunta mutacio

Referencoj

El perico maorí cabecirrojo (Cyanoramphus novaezelandiae)^[2]​ una especie de ave psitaciforme de la familia Psittaculidae endémica del Nueva Zelanda. Es una de las tres especies de pericos maoríes que en la lengua nativa se denominan kākāriki.

Descripción

En la reserva natural Nga Manu, Waikanae, Nueva Zelanda.

Ejemplar en la isla Matiu.

El perico maorí cabecirrojo presenta cierto dimorfismo sexual en el tamaño, los machos miden alrededor de 28 cm de longitud mientras que las hembras miden alrededor de 25, incluidas sus largas colas.^[3]​ El plumaje de ambos sexos es similar, principalmente verde, con una mancha roja que ocupa su frente, la parte frontal del píleo y el lorum y otra más pequeña tras el ojo. Además sus plumas primarias son azules. Su pico es blanquecino con la punta negra y sus patas grisáceas. Se alimenta de semillas, frutos y otras partes de las plantas.

Distribución y hábitat

En el pasado el perico maorí cabecirrojo estuvo ampliamente extendido tanto por las islas principales y como las menores de Nueva Zelanda. Era extremadamente abundante hasta la década de 1880 y solían producírse aumentos locales de población. En la actualidad está extinto en las dos islas principales de Nueva Zelanda y está confinado en la isla Stewart y varias islas aledañas a las costas neozelandesas (como Kapiti, Tiritiri Matangi y la isla Matiu / Somes)^[4]​ además de las islas Kermadec al norte de Nueva Zelanda, las islas Auckland al sur y las islas Chatham al este. Debido a la alta fragmentación de sus poblaciones la especie está clasificada como vulnerable por la IUCN.^[5]​ Su extinción en las islas principales se debió a su vulnerabilidad a las especies invasoras introducidas, en particular los armiños, las ratas y los posums.

Ocupa una gran variedad de hábitats como los bosques, zonas de matorral y arboledas abiertas, aunque solo cría en los bosques con vegetación nativa, especialmente con grandes ejemplares de árboles de los géneros Metrosideros, Vitex, Nothofagus, Olearia y Plagianthus, donde anida en los huecos de los troncos.

Taxonomía

El perico maorí cabecirrojo fue descrito científicamente por el naturalista sueco Anders Sparrman en 1787. En el pasado la especie incluía como subespecies a varios pericos de islas circundantes a Nueva Zelanda, como Nueva Caledonia, isla Norfolk, Antípodas, Lord Howe, Raiatea o Macquarie que ahora se consideran especies separadas.^[6]​

Ejemplar doméstico de mutación amarilla.

Actualmente se reconocen tres subespecies:^[7]​

• C. novaezelandiae novaezelandiae (Sparrman, 1787) - subespecie nominal presente en la mayoría de su área de distribución;
• C. novaezelandiae cyanurus Salvadori, 1891 - se encuentra en las islas Kermadec;
• C. novaezelandiae chathamensis Oliver, 1930 - que ocupa las islas Chatham.

Avicultura

Junto a una entrenadora de un zoo, lo que permite apreciar su tamaño relativo.

El perico maorí cabecirrojo es un ave común en avicultura y relativamente fácil de criar. Existe en cautividad varias mutaciones de color, colo la amarilla, canela y moteada.

Referencias

Cyanoramphus novaezelandiae Cyanoramphus generoko animalia da. Hegaztien barruko Psittacidae familian sailkatua dago.

Erreferentziak

• World Bird Names

Ikus, gainera

• Cyanoramphus
• Psittacidae

Uudenseelanninviherkaija (Cyanoramphus novaezelandiae) on oseanialainen kaijalaji.

Koko ja ulkonäkö

Linnun pituus on 27 cm ja paino 50–113 grammaa. Sen höyhenpuku on pääosin vihreä, vatsapuolelta kellanvihertävä. Otsa, päälaki, juova silmän takana ja laikut yläperän molemmin puolin ovat punaiset. Uloimpien käsisulkien ulkohöyty on sinivioletti. Nokka on harmaa, iiris punainen ja koivet ruskehtavan harmaat. Laji liikkuu yksittäin, pareittain tai enintään viiden yksilön parvissa. Se ei juurikaan pelkää ihmistä ja on kesy.

Esiintyminen

Uudenseelanninviherkaijat elävät Uudessa-Seelannissa, Norfolkinsaarella, Antipodisaarilla ja Uudessa-Kaledoniassa. Kannan koko on 16 500–35 300 sukukypsää yksilöä.^[1] Ennen eurooppalaisten tuloa laji asui kaikkialla Uudessa-Seelannissa, mutta sitten kanta romahti metsästyksen ja vieraiden tulokaspetojen takia, ja nykyisin sitä tavataan pääsaarilla vain laajimmilla metsäalueilla. Pienillä saarilla kanta on pysynyt elinvoimaisempana.

Lajista tunnetaan kuusi eri saariryhmille kehittynyttä alalajia: saisseti, cookii, cyanurus, novaezelandiae, chathamensis ja hochstetteri. Anders Sparrman kuvaili lajin holotyypin Eteläsaaren Dusky Soundista.^[2]

Elinympäristö

Laji elää monenlaisilla habitaateilla. Pääsaarilla sitä tavataan metsissä, pikkusaarilla pensaikoissa ja ruohostomailla. Puuttomalla Macquariensaarella elänyt ja sittemmin sieltä hävinnyt alalaji erythrotis asui rantaviivan tuntumassa ruohomättäiköissä.

Lisääntyminen

Lisääntymiskausi on tavallisesti loka-joulukuussa. Pesä sijaitsee puun tai kallion kolossa, maassa olevassa onkalossa tai mättäässä. Naaras munii viidestä yhdeksään munaa, joita se hautoo noin 20 päivää. Molemmat puolisot ruokkivat poikasia, jotka jättävät pesän viisi- tai kuusiviikkoisina.

Ravinto

Ruokavalio koostuu siemenistä, marjoista, hedelmistä, pähkinöistä, kukista, lehdistä ja ruohojen versoista.

Lähteet

• Forshaw, Joseph M. & Cooper, William T.: Parrots of the World. New Jersey: T.F.H. Publications, 1977. ISBN 0-87666-959-3
• World Parrot Trust (englanniksi)

Viitteet

Cyanoramphus novaezelandiae

La Perruche de Sparrman ou Kakariki à front rouge (Cyanoramphus novaezelandiae) est l'espèce la plus commune du genre. Elle appartient à la famille des Psittacidae. Le nom de Sparrman commémore le descripteur de l'espèce, le naturaliste suédois Anders Sparrman (1748-1820). Au niveau de son statut légal, cet oiseau figure en annexe 1A de la convention de Washington.

Sous-espèces

La Perruche de Sparrman comporte six sous-espèces (dont deux éteintes)^[1],[2],[3] :

• Cyanoramphus novaezelandiae chathamensis Oliver 1930 des îles Chatham, mesurant environ 28 cm et présentant la tête vert émeraude brillant et l'abdomen un peu plus jaune que la forme nominale ;
• Cyanoramphus novaezelandiae cyanurus Salvadori, 1891 des îles Kermadec, sous-espèce au plumage un peu moins jaunâtre sur le dessous du corps que la sous-espèce type et mesurant environ 29 cm ;
• Cyanoramphus novaezelandiae erythrotis^† (Wagler, 1832) de l'île Macquarie ;
• Cyanoramphus novaezelandiae hochstetteri (Reischek, 1889) des îles Antipodes ;
• Cyanoramphus novaezelandiae novaezelandiae (Sparrman, 1787) de Nouvelle-Zélande, sous-espèce mesurant environ 27 cm ;
• Cyanoramphus novaezelandiae subflavescens^† Salvadori, 1891 de l'île de Lord Howe (disparu vers 1870).

D'autres taxons, auparavant considérés comme des sous-espèces, sont actuellement élevés au rang d'espèce : Perruche de Nouvelle-Calédonie, Perruche de Norfolk et Perruche de Malherbe.

Description

Cet oiseau présente un plumage essentiellement vert. Le front est rouge. Cette coloration s'étend au-delà des yeux sous la forme d'une virgule. Les rémiges sont bleues.

Le mâle est un peu plus grand que la femelle et possède un bec plus massif.

Cette espèce mesure entre 27 et 29 cm de longueur et pèse entre 43 et 113 g^[4].

Répartition

Celle-ci est détaillée au paragraphe Sous-espèces.

Alimentation

Cet oiseau s'alimente fréquemment au sol de graines, d'invertébrés et parfois de cadavres^[4].

Captivité

Cet oiseau est très familier. Il est toutefois préférable de le détenir en volière où il pourra se donner de l'exercice plutôt qu'en cage car il a tendance à se gaver de graines de tournesol entraînant une maladie du foie conduisant à la mort.

Notes et références

Références externes

• (fr) Référence Oiseaux.net : Cyanoramphus novaezelandiae (+ répartition)
• (en) Référence Congrès ornithologique international : (consulté le 29 mai 2015)
• (en) Référence Zoonomen Nomenclature Resource (Alan P. Peterson) : Cyanoramphus novaezelandiae dans Psittaciformes
• (en) Référence Catalogue of Life : Cyanoramphus novaezelandiae (Sparrman, 1787) (consulté le 16 décembre 2020)
• (fr+en) Référence Avibase : Cyanoramphus novaezelandiae (Sparrman, 1787) (+ répartition) (consulté le 26 avril 2016)
• (en) Référence CITES : espèce Cyanoramphus novaezelandiae (Sparrman, 1787) (+ répartition sur Species+) (consulté le 29 mai 2015)
• (fr+en) Référence ITIS : Cyanoramphus novaezelandiae (Sparrman, 1787)
• (en) Référence Animal Diversity Web : Cyanoramphus novaezelandiae
• (en) Référence NCBI : Cyanoramphus novaezelandiae (taxons inclus)
• (en) Référence UICN : espèce Cyanoramphus novaezelandiae (Sparrman, 1787) (consulté le 29 mai 2015)
• (en) Référence Fonds documentaire ARKive : Cyanoramphus novaezelandiae

Il kakariki fronte rossa (Cyanoramphus novaezelandiae (Sparrman, 1787)) è un uccello della famiglia degli Psittaculidi.^[2]

Descrizione

Il kakariki è un pappagallo di dimensioni medio-grande (30-40 cm). Esiste in due colorazioni: verde, ancestrale, e in mutazione gialla. L'incrocio di un esemplare giallo con uno verde dà luogo a piccoli pezzati.
Il dimorfismo sessuale, evidente, è nelle dimensioni della testa e del corpo. Pur dello stesso colore il maschio adulto presenta una testa e un becco molto più imponenti.

Biologia

Alimentazione

Sono ghiotti di frutta e verdura.

Riproduzione

I kakariki sono maturi sessualmente già ad 8 mesi. Depongono, dalle 4 alle 10 uova,l'incubazione dura 21 – 24 giorni ed i piccoli sono nutriti dalla sola femmina .I pulli lasciano il nido dopo poco più di un mese per diventare indipendenti dopo circa una settimana.

Distribuzione e habitat

Cyanoramphus novaezelandiae è diffuso in Nuova Zelanda, Nuova Caledonia e isole Norfolk.^[1]

Tassonomia

Comprende le seguenti sottospecie:^[2]

• Cyanoramphus novaezelandiae novaezelandiae (Sparrman, 1787)
• Cyanoramphus novaezelandiae chathamensis Oliver, 1930
• Cyanoramphus novaezelandiae cyanurus Salvadori, 1891

C. novaezelandiae hochstetteri, C. novaezelandiae subflavescens^†, e C. novaezelandiae erythrotis^† sono state elevate al rango di specie.

Note

Altri progetti^[1]

• contiene immagini o altri file su
• contiene informazioni su

De roodvoorhoofdkakariki (Cyanoramphus novaezelandiae) is een vogel uit de familie Psittaculidae (papegaaien van de Oude Wereld). Het is een voor uitsterven gevoelige, endemische vogelsoort in Nieuw-Zeeland.

Kenmerken

De vogel is 27 cm lang en weegt tussen de 50 en 113 g. De vogel is overwegend groen en iets meer geelachtig groen op de borst en buik. Kenmerkend is een smalle roodgekleurde band tot halverwege de kruin en een bijna even brede rode band van de snavel tot achter het oog. De uiteinden van de slagpennen zijn donkerblauw.^[2]

Verspreiding en leefgebied

Deze soort is endemisch in Nieuw-Zeeland en telt 3 ondersoorten:

• C. n. cyanurus: Kermadeceilanden.
• C. n. novaezelandiae: Vroeger wijd verspreid over een groot deel van Nieuw-Zeeland, nu alleen nog op de zuidelijk gelegen eilanden Stewarteiland en Aucklandeilanden.
• C. n. chathamensis: de Chathameilanden.

Het leefgebied bestaat uit bos, maar ook wel half open, agrarisch gebied. Om in te nestelen is de aanwezigheid van grote bomen noodzakelijk. BirdLife International beschouwt de Nieuw-Caledonische kakariki (C. saisseti) en de Norfolkkakariki (C. cookii) ook als ondersoorten van deze soort.

Status

De roodvoorhoofdkakariki heeft een beperkt en geografisch versnipperd verspreidingsgebied en daardoor is de kans op uitsterven aanwezig. De grootte van de populatie werd in 2011 door BirdLife International geschat op 25 tot 53 duizend individuen en de populatie-aantallen nemen af. Het leefgebied wordt aangetast door ontbossing en door concurrentie met ingevoerde vogelsoorten zoals de treurmaina (Acridotheres tristis). Per eiland waarop zich een ondersoort bevindt kan de aard van de bedreigende factoren verschillen. Om deze redenen stond deze soort tussen 2014 en 2016 als gevoelig op de Rode Lijst van de IUCN. In 2017 werd het tempo van achteruitgang lager en niet meer als bedreigend voor de soort ingeschat. Daarom staat de soort nu als zodanig op de lijst.^[1]

Raudkroneparakitt, Cyanoramphus novaezelandiae, er ein langhala og hovudsakleg grøn parakitt som er stadeigen til New Zealand og kan først og fremst treffast på Stewart Island/Rakiura og på predatorfrie småøyar ved hovudøyane.

Skildring

Raudkroneparakitt er ein liten til mellomstor parakittart, hannfuglar ca. 28 centimeter i lengd og med kroppssvekt på 50 gram, og hofuglar 25 cm og 40 g. Fjørdrakta er klår grøngul med raud panne, raud band frå nebb og eit stykke bak auga, samt ein raud flekk på undergumpen. Halen er relativt lang.

Desse fuglane er utrydda på hovudøyane^[1] eller svært sjeldan observert på Sørøya, på Nordøya fåtalig i fjellrekkja Ruahine Range og i Northland og nokre få andre stader,^[2] men han er vanleg på Stewart Island og på mange andre mindre øyar. Det finst ein underart på Chatham-øyane og ein annan på Kermadec Islands.

Raudkroneparakitten finn føde oppe i trekroner og nede på bakken, dietten består av frø og frukt, dei et òg anna plantekost som blomar, planteskot, nektar og animalsk føde som virvellause dyr og daude dyr.

Dette er standfuglar som kan flytte seg mellom øyar, dei lever parvis eller einslege, om vinteren òg i små flokkar. Paret hekkar i hòle tre, i fjellsprekker eller hòler i bakken eller mykje tett vegetasjon. Kulla er store, rundt 7 egg som blir klekt etter ca. 23 dagar. Hoa rugar aleine, men hannfuglen tar del i å skaffe føde til hoa under ruginga og til ungane.

Arten har status som sårbar, og bestanden er estimert til 21 300-25 300 i individ (1999), og er trudd å vere minkande.^[1]

Kjelder

Referansar

Bakgrunnsstoff

Wikimedia Commons har multimedia som gjeld: Raudkroneparakitt

Modrolotka czerwonoczelna (Cyanoramphus novaezelandiae) – gatunek ptaka z rodziny papug wschodnich (Psittaculidae). Jest gatunkiem endemicznym Nowej Zelandii. Bliska zagrożenia wyginięciem.

Taksonomia

Gatunek opisał po raz pierwszy Anders Sparrman w roku 1787. Holotyp pochodził z cieśniny fiordowej Dusky Sound. Sparrman przydzielił modrolotce czerwonoczelnej nazwę Psittacus Novae Zelandiae^[3], obecnie przez IOC umieszczana jest w Cyanoramphus. IOC wyróżnia trzy podgatunki^[4]. Autorzy Handbook of the Birds of the World wspominają także o C. n. cooki, C. n. saisseti i C. n. hochstetteri^[3], jednak obecnie przez Dickinsona i Remsena (autorzy The Howard and Moore Complete Checklist of the Birds of the World) traktowane są jako (kolejno) osobne gatunki: modrolotkę kozią (C. cooki) i żółtawą (C. saisseti) lub podgatunek modrolotki małej (C. malherbi hochstetteri)^[5].

Modrolotka czerwonoczelna znana jest również pod innymi nazwami jak papuga kozia, koza czerwonoczelna i papuga nowozelandzka^[6]. Maorysi nazywali ją kakariki („mała papuga”^[7]), porete, kaka–wariki, powhaitere i kawariki^[8]. Niemiecka nazwa tego ptaka brzmi Ziegensittich, co oznacza kozią papugę^[7].

Zasięg występowania i podgatunki

Zasięg występowania obejmuje mniejsze wyspy Nowej Zelandii. Na wyspach Północnej i Południowej już wymarła^[9]. IOC wyróżnia następujące podgatunki^[4]:

• C. n. cyanurus Salvadori, 1891 – wyspy Kermadec
• C. n. novaezelandiae (Sparrman, 1787) – niegdyś cała Nowa Zelandia, obecnie przybrzeżne wyspy (jak Wyspy Trzech Króli, Kapiti^[9]), Wyspy Auckland i Wyspa Stewart
• C. n. chathamensis Oliver, 1930 – Wyspy Chatham

Na Lord Howe (podgatunek subflavescens – modrolotka pustelnicza^[5]) i Macquarie (podgatunek erythrotis) modrolotka czerwonoczelna wymarła na początku XIX wieku^[9]; kwestia systematyki tych podgatunków jest sporna^[4].

Morfologia

Długość ciała wynosi do 27 cm, z czego około 14 cm stanowi ogon. Masa ciała mieści się w przedziale 50–113 g^[3], jednak samice ważą przeciętnie 70 g, a samce 80 g. Rozpiętość skrzydeł 32-38 cm^[8]. Nie występuje dymorfizm płciowy w upierzeniu, samce są wyraźnie większe o masywniejszej głowie^[6].

Upierzenie w większości ciemnozielone, od spodu jaśniejsze. Czoło i pasek biegnący przez oko czerwone. Po bokach pleców tuż przy nasadzie ogona również dwie karminowe plamy. Lotki ciemnoszare z niebieskofioletową krawędzią. Tęczówki czerwone. Dziób srebrzystoszary z czarnym zakończeniem. Nogi i stopy szare. Młode posiadają ciemniejsze i bardziej matowe upierzenie^[6].

Ekologia i zachowanie

Występuje w zróżnicowanych środowiskach, od klimatu zwrotnikowego po subantarktyczny, w tym w gęstych lasach deszczowych strefy umiarkowanej, lasach nadbrzeżnych, w zakrzewieniach, na obrzeżach lasów i terenach otwartych. Prócz tego może zamieszkiwać nadbrzeżne zakrzewienia oraz skaliste zbocza porośnięte odpornymi na sól morską roślinami zielnymi. Na Wyspach Chatham zasiedla tereny otwarte, w zimie przenosi się do lasu^[8].

Gatunek wszystkożerny. Żywi się głównie materią roślinną, prócz tego bezkręgowcami i morskimi mięczakami, niekiedy padliną (również ptasią). Pożywienia szuka w roślinności, jeśli występuje na terenie otwartym – na ziemi. Żeruje zarówno samotnie jak i w parach, grupach rodzinnych i stadach liczących do 30 osobników, przeważnie nad ranem i po południu. Grzebią w ziemi celem wydobycia z niej korzeni lub bezkręgowców^[8]. Skład pokarmu jest zmienny, zależy od pory roku. Badane ptaki (1731 obserwacji) wiosną jadły głównie kwiaty (ponad 40% obserwacji), wtedy też ważne w ich diecie stawały się bezkręgowce (około 25%), rzadko spożywane o innych porach roku. Latem spożywały głównie ziarno i kwiaty (np. metrosiderosa wyniosłego). Jesienią podstawę ich diety stanowiły nasiona (około 70% obserwacji) – pozostałe rodzaje pokarmu odnotowano w przypadku mniej niż 20% obserwacji każdy. Zimą podstawę diety stanowiły kwiaty (zauważone podczas 65% obserwacji). Owoce i jagody stanowiły znaczącą część diety od marca do czerwca^[10]. Modrolotki czerwonoczelne odzywają się głosem do złudzenia przypominającym meczenie kozy^[6] (co znalazło odzwierciedlenie w nienaukowych polskich nazwach^[6] i nazwie niemieckiej^[7]), ale zazwyczaj milczą. Osobniki żyjące na archipelagach mogą przelatywać z wyspy na wyspę^[8].

Lęgi

W północnych częściach zasięgu modrolotki czerwonoczelne gniazdują cały rok, w obszarach wysuniętych bardziej na południe^[11] w październiku i grudniu^[3]. Zwykle para wyprowadza jeden lęg w sezonie^[8]. Gniazda mieszczą się w dziuplach, np. drzew z rodzajów Metrosideros, Vitex, Nothofagus, Olearia i Plagianthus^[9], a na obszarach bez drzew w kępach traw lub nawet w norach króliczych. Na wyspach gniazda widziano również na półkach skalnych^[6]. Samiec w okresie lęgowym agresywny, wysiadująca samica również potrafi przegonić intruza^[8].

Zniesienie liczy 3^[7]–9 jaj^[6]; skorupka o kształcie szerokiego owalu, gładka, biała^[8]. Inkubacja trwa 18-21^[8] dni, wysiaduje jedynie samica, samiec dostarcza jej pokarm^[7]. Młode opuszczają gniazdo po 5-6 tygodniach od wyklucia^[6]. Następnie przez blisko dla tygodnie przebywają w jego okolicy, ucząc się samodzielnie żerować. W tym okresie łączą się w grupy rodzinne^[8]. Osiągają dojrzałość płciową w wieku około roku, w niewoli nawet wcześniej^[7]. W niewoli mogą dożyć 16 lat, zważywszy na wypadki skutkujące urazami mechanicznymi zwykle żyją około 12 lat^[12].

W niewoli

Ptak po prawej należy do odmiany lutino

Samiec, szek

Samica (nieco ponad roczna), w trakcie pierzenia piór głowy. Również szek, w tym przypadku o mniejszej ilości żółtej barwy w upierzeniu

Do Europy ptaki tego gatunku trafiły w 1864, kiedy sprowadzono je do londyńskiego zoo. Większe ilości przywieziono w 1967-1968^[6].

Modrolotki czerwonoczelne cechuje znaczna aktywność, ruchliwość i ciekawość świata, nie spędzają wiele czasu w jednym miejscu. Podobnie jak duże papugi potrafią trzymać pożywienie w łapce. Spośród innych papug trzymanych jako zwierzęta domowe wyróżnia je niezwykle szeroki zakres przyjmowanych pokarmów. Podstawową karmę stanowi mieszanka ziaren, prócz tego należy ptakowi zapewnić dużą różnorodność owoców (w tym jagodowych), warzyw, zieleniny (w tym sezonowo dzikich chwastów); zjadają również kwiaty i pączki kwiatowe^[12].

Papugi tego gatunku wymagają częstych kąpieli w ciągu całego roku. Do tego ptakom należy zapewnić zabawki, ze względu na ich aktywność i inteligencję. Minimalne wymiary klatki to 85 na 55 na 90 cm; w środku muszą znajdować się zabawki, papuga zamknięta bez możliwych zajęć męczy się. Odległość między prętami nie może przekraczać 2 cm, istnieje ryzyko utknięcia głowy papugi między nimi. Modrolotki lubią wspinać się i biegać po ściankach klatki, również po suficie. Wymagane jest co najmniej kilka godzin dziennie przebywania poza klatką, w szczególności rano i przed południem. W naturze większość czasu przedstawiciele C. novaezelandiae spędzają na ziemi, toteż w niewoli aktywność ptaka przenosi się na dno klatki (nie jest to sygnał niepokojący, jak np. u nimf). Wymusza to na właścicielu częste wymiany wyściółki (zalecane są papierowe ręczniki), tym bardziej, że większość pożywienia jest brudząca i wodnista^[12]. Podobnie jak w naturze, rozgrzebują ziarno w karmniku, zanieczyszczając otoczenie^[6]. Zalecana średnica obrączki wynosi 5,4 mm^[7].

Uzyskano trzy mutacje barwne^[12]:

• lutino – sprzężona z płcią, recesywna, dostępna na całym świecie
• cynamonowa – sprzężona z płcią, recesywna, dostępna w Australii i Europie
• szek – występują szeki dominujące (autosomalne, dostępne w Europie) oraz recesywne (dostępne w Europie i Australii). Oba typy nie różnią się wyglądem. Mutacja ta występuje także w naturze.

Choroby i inne problemy zdrowotne

U modrolotki czerwonoczelnej mogą wystąpić problemy z pierzeniem. Na szyi i głowie występują łysinki, upierzenie może być źle ułożone („rozczochrane”). Przyczyna nie jest znana, możliwa jest zbyt uboga, mało urozmaicona dieta, złe warunki (zbyt sucho i ciepło, optymalna temperatura to 17 °C) lub uwarunkowanie genetyczne. Samice, także samotne, mogą popaść w ciąg składania jaj, niekiedy jedyną opcją jest kuracja hormonalna^[12].

Ptaki trzymane w wolierach zewnętrznych mogą mieć kontakt z odchodami dzikich ptaków; istnieje ryzyko zarażenia pasożytami wewnętrznymi, szczególnie nicieniami Ascaridia. Występuje także świerzb wywołany przez roztocza z rodzaju Cnemidocoptes. Prócz wymienionych chorób u modrolotek występują także te powszechne wśród innych ptaków^[12].

Status zagrożenia

Przez IUCN gatunek klasyfikowany jest jako najmniejszej troski (LC, Last Concern; stan w 2018). Wcześniej od 1988 do 2004 posiadał status najmniejszej troski (LC, Least Concern), który następnie zmieniono na bliski zagrożenia (NT, Near Threatened). Całkowita populacja szacowana jest na nie więcej niż 25 000 osobników skupionych na 3 500 km². Nie występuje na żadnym obszarze chronionym^[9].

W XIX wieku na terenie Nowej Zelandii nasiliła się kolonizacja przez Europejczyków oraz uprawa zboża. Ptaki były tępione, gdyż uznawano je za szkodniki pól uprawnych. Zagrożenie stanowi wycinka lub wypalanie lasów, pozbawiająca ptaki miejsc do życia i rozrodu. Występuje konkurencja międzygatunkowa o miejsca lęgowe z introdukowanymi gatunkami – majną brunatną (Acridotheres tristis), szpakiem zwyczajnym (Sturnus vulgaris), rozellą białolicą (Platycercus eximius) i królewską (P. elegans), pałanką kuzu (Trichosurus vulpecula) oraz pszczołą miodną (Apis mellifera). Na Little Barrier Island wystąpił w 2009 wybuch epidemii choroby dzioba i piór (PBFD). Wpływ choroby na tamtejszą populację modrolotek nie został zbadany^[9].

Przypisy

• kiwi brunatny
• kiwi północny
• kiwi mały
• kiwi plamisty
• kiwi szary

• perkoz maoryski

• kormoran nakrapiany
• kormoran szorstkodzioby
• kormoran zielonolicy
• kormoran nowozelandzki
• kormoran czarnoszyi
• kormoran łuskowany
• kormoran wyspowy
• kormoran plamisty

• kazarka rajska
• krzywonos
• cyraneczka rdzawa
• cyraneczka auklandzka
• cyraneczka południowa
• ogorzałka nowozelandzka

• sokół nowozelandzki

• weka
• wodnik maoryski
• takahe południowy

• ostrygojad krótkodzioby
• ostrygojad zmienny
• szczudłak czarny
• sieweczka nowozelandzka
• sieweczka ozdobna
• sieweczka koroniasta
• bekas wyspowy
• bekas auklandzki
• skrętodziób
• mewa czarnodzioba
• mewa nowozelandzka
• rybitwa czarnoczelna

• garlica maoryska

• kakapo
• nestor kea
• nestor kaka
• modrolotka mała
• modrolotka czerwonoczelna
• modrolotka żółtoczapkowa
• modrolotka zielona

• kukiel długosterny

• barglik
• łazik skalny
• krzakówka długodzioba
• zwisogonek paprociowy
• maorysek towarzyski
• maorysek żółtogłowy
• skalinek wielkogłowy
• skalinek czarny
• skalinek białoczelny
• koralnik modropłatkowy
• kędziornik
• miodnik
• miodożer szmaragdowy
• kurobród siodłaty
• świergotek nowozelandzki

• albatros królewski
• albatros ciemnoskrzydły
• albatros żółtooki
• albatros siwogłowy
• albatros białoczelny
• burzyk szarogrzbiety
• burzyk wędrowny
• burzyk ciemny
• burzyk czarny
• petrel nowozelandzki
• petrel klifowy
• petrel szarobrzuchy
• petrel czarnopręgi
• petrel reliktowy

• pingwin żółtooki
• pingwin grubodzioby
• pingwin grzebieniasty
• pingwin szczotkoczuby

Rödpannad parakit^[2] (Cyanoramphus novaezelandiae) är en fågel i familjen asiatiska och australiska papegojor inom ordningen papegojfåglar.^[3]

Utbredning och systematik

Den delas in i tre underarter:^[3]

• Cyanoramphus novaezelandiae cyanurus: förekommer på Kermadecöarna.
• Cyanoramphus novaezelandiae novaezelandiae: förekommer på Nordön, Sydön, Stewart Island och Aucklandöarna (Nya Zeeland).
• Cyanoramphus novaezelandiae chathamensis: förekommer på Chathamöarna.

Status

Sedan 2014 behandlar Birdlife International och naturvårdsunionen IUCN nyakaledonienparakit (C. saisseti), norfolkparakit (C. cookii) och mindre antipodparakit (C. hochstetteri) som underarter till rödpannad parakit. Därmed gäller hotkategoriseringen livskraftig alla tre arter sammantaget.^[1] Även de utdöda arterna lordhoweparakit (C. subflavescens) och macquarieparakit (C. erythrotis) behandlas som en del av rödpannad parakit.

Referenser

1. ^ [a b] Birdlife International 2017 Cyanoramphus novaezelandiae . Från: IUCN 2017. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2017.3. Läst 2017-12-11.
2. ^ Sveriges ornitologiska förening (2018) Officiella listan över svenska namn på världens fågelarter, läst 2018-02-14
3. ^ [a b] Gill, F & D Donsker (Eds). 2016. IOC World Bird List (v 6.4). doi : 10.14344/IOC.ML.6.4.

Externa länkar

• Wikimedia Commons har media som rör rödpannad parakit.
  Bilder & media
• Wikispecies har information om Cyanoramphus novaezelandiae.
  Artförteckning

Cyanoramphus novaezelandiae là một loài chim trong họ Psittacidae.^[1] Loài vẹt này sinh sống ở New Zealand. Loài này có đặc trưng bởi bộ lông màu xanh lá cây tươi sáng và các mảng màu đỏ trên đầu. Loài chim đa năng này có thể ăn nhiều loại thức ăn khác nhau và có thể tìm thấy ở nhiều loại môi trường sống. Loài vẹt này từng được phân loại là gần bị đe dọa vì những kẻ săn mồi xâm lấn đã đẩy chúng ra khỏi phạm vi lịch sử của nó nhưng hiện nay được xác định là loài ít quan tâm. Loài này từng phân bố toàn bộ đất nước New Zealand nhưng hiện nay chỉ giới hạn ở một số khu vực trên đất liền và một số đảo ngoài khơi.

Chú thích

Tham khảo

• Dữ liệu liên quan tới Cyanoramphus novaezelandiae tại Wikispecies

Bài viết liên quan đến Bộ Vẹt này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia bằng cách mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn.

• x
• t
• s

• 1 Внешний вид
• 2 Распространение
• 3 Образ жизни
• 4 Содержание
• 5 Классификация
• 6 Примечания
• 7 Литература