nomes no trilho de navegação
Les especies d'aves con nome común en llingua asturiana márquense como NOA. En casu contrariu, conséñase'l nome científicu o de la SEO.
.
'''Prunella collaris ye un ave paseriforme de la familia Prunellidae[2] visible en fasteres predreses y praos d'altu monte. N'iviernu, la so área de distribución ye más amplia, incluyendo altitúes menores. Tien la cabeza gris, el picu amarellentáu, les nales escures y una parte inferior y llateral llistada, acoloratada. Pola forma y comportamientu, paezse a la neverina común, pero en mayor tamañu.
La so voz ye en reclamu curtiu, tipu garllo, erráticu, cuando ta posáu o en vuelu.
El so nial ye herbal, en fisuras de la roca, con 3-5 güevos que pon en dos niaraes, de mayu a agostu.
Aliméntase picotiando nel suelu pequeños inseutos, arácnidos, bayes y granes.
La so distribución ye l'altu monte de Sierra Nevada, Sierra de Grazalema, Pirineos y Alpes; llocalmente, apaez n'Italia y los Balcanes. Nos cumes del Mulhacén o Veleta, resulta llamativu'l so comportamientu desaxeradamente confiáu ante la presencia del home.
Pel hibiernu puede algamar la mariña, anque esto ye muncho más raru.
Reconócense les siguientes subespecies:[2]
Esta páxina forma parte del wikiproyeutu Aves, un esfuerciu collaborativu col fin d'ameyorar y organizar tolos conteníos rellacionaos con esti tema. Visita la páxina d'alderique del proyeutu pa collaborar y facer entrugues o suxerencies. Les especies d'aves con nome común en llingua asturiana márquense como NOA. En casu contrariu, conséñase'l nome científicu o de la SEO. .
'''Prunella collaris ye un ave paseriforme de la familia Prunellidae visible en fasteres predreses y praos d'altu monte. N'iviernu, la so área de distribución ye más amplia, incluyendo altitúes menores. Tien la cabeza gris, el picu amarellentáu, les nales escures y una parte inferior y llateral llistada, acoloratada. Pola forma y comportamientu, paezse a la neverina común, pero en mayor tamañu.
La so voz ye en reclamu curtiu, tipu garllo, erráticu, cuando ta posáu o en vuelu.
El so nial ye herbal, en fisuras de la roca, con 3-5 güevos que pon en dos niaraes, de mayu a agostu.
Aliméntase picotiando nel suelu pequeños inseutos, arácnidos, bayes y granes.
La so distribución ye l'altu monte de Sierra Nevada, Sierra de Grazalema, Pirineos y Alpes; llocalmente, apaez n'Italia y los Balcanes. Nos cumes del Mulhacén o Veleta, resulta llamativu'l so comportamientu desaxeradamente confiáu ante la presencia del home.
Pel hibiernu puede algamar la mariña, anque esto ye muncho más raru.
Ar wrac'hig-venez[1] (liester : gwrac'higed-menez) a zo ur golvaneg amprevanetaer, Prunella collaris an anv skiantel anezhañ.
Bevañ a ra diwar amprevaned, blotviled, greun bihan, kevnid ha preñved.
Bevañ a ra al labous dreist-holl er C'haokaz, en Himalaya hag Azia[2].
Nav isspesad zo dezhañ :
Diouzh an evnoniourien e vez renket ar wrac'hig-venez er c'herentiad Passeridae pe Prunellidae.
a vo kavet e Wikimedia Commons.
Ar wrac'hig-venez (liester : gwrac'higed-menez) a zo ur golvaneg amprevanetaer, Prunella collaris an anv skiantel anezhañ.
El cercavores (Prunella collaris), dit també bardisser al País Valencià o xalambrí de muntanya a les Balears, és un petit moixó d'hàbits terrestres i força representatiu a les muntanyes dels Països Catalans.
És un ocell compacte i arrodonit, de coloració brunenca i grisàcia i que hom observa sovint caminant pels prats o rocams com arrupit, o bé corrent ràpidament tot bategant les ales.
Ateny 18 cm de longitud i el seu pes oscil·la entre 32 i 45 g. L'envergadura és de 30 cm i l'ala plegada és lleugerament més grossa en els mascles.
Quan llueix el plomatge nupcial, hom li aprecia una gola blanca clapejada de taquetes negres o marrons fosques, que resulten el tret més definitiu i característic per a identificar-lo. La coloració dorsal és grisosa, amb taques blanques a les plomes coberteres, que formen dues fines barres alars. El pit i el ventre són grisos, amb flancs acastanyats. La cua és bruna, amb plomes vorejades de groc ocraci. La punta, en canvi, és blanca, to que s'observa perfectament en vol.
No existeix un clar dimorfisme sexual pel que fa al plomatge.
El bec és fi i més fosc a la punta, amb la mandíbula groga.
Les cames tenen tonalitats brunenques rosades.
Els ulls són vermellosos. Presenta una lleugera llista ocular fosca, poc visible.
Tot i que és abundant, pels seus costums discrets i més aviat silenciosos passa molt desapercebut. El seu vol és sempre baix i el realitza a curtes distàncies. Normalment viu solitari, però a l'època de cria es reuneix en grups, probablement familiars, que de vegades, en migració, esdevenen estols importants. Bàsicament sedentari, efectua moviments dispersius o erràtics de tipus estacional, que podrien conduir als Països Catalans alguns hivernants extrapirinencs.
De distribució típicament paleomontana, nia en tots els massissos alts d'Ibèria i és propi de tarteres, roquissars i cims pedregosos de les zones muntanyenques, on nia, i és relativament freqüent a l'estiu. A l'hivern davalla a zones més baixes, que siguin també muntanyenques i trencades, i sempre relativament altes. Gairebé mai no descendeix als indrets planers o de conreus.
Habita tota la sanefa prepirinenca del Principat de Catalunya, per bé que a l'hivern no és rar a les serres mediterrànies (Montcau i Montserrat), on deu davallar provinent del prepirineu.
Nia a terra, i ho fa a les escletxes dels rocams o bé entre les pedres, on basteix un niu en copa. Fa una posta anyal de tres a cinc ous blancs sense taques, que són covats per ambdós progenitors. Els polls són nidícoles i tenen la boca vermella, amb dos puntets negres a la llengua.
El cercavores (Prunella collaris), dit també bardisser al País Valencià o xalambrí de muntanya a les Balears, és un petit moixó d'hàbits terrestres i força representatiu a les muntanyes dels Països Catalans.
Aderyn a rhywogaeth o adar yw Llwyd mynydd (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: llwydiaid mynydd) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol Prunella collaris; yr enw Saesneg arno yw Alpine accentor. Mae'n perthyn i deulu'r Llwydiaid (Lladin: Prunellidae) sydd yn urdd y Passeriformes.[1] Dyma aderyn sydd i'w gael yng ngwledydd Prydain ac mae i'w ganfod yng Nghymru.
Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn P. collaris, sef enw'r rhywogaeth.[2] Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn Asia ac Ewrop.
Mae'r llwyd mynydd yn perthyn i deulu'r Llwydiaid (Lladin: Prunellidae). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:
Rhestr Wicidata:
rhywogaeth enw tacson delwedd Llwyd Arabia Prunella fagani Llwyd brongoch Prunella rubeculoides
_-_%D0%A1%D0%B8%D0%B1%D0%B8%D1%80%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D1%85%D0%B0%D0%B9%D1%80%D1%83%D1%83%D0%BB%D0%B4%D0%B0%D0%B9_(16435139700).jpg)
Aderyn a rhywogaeth o adar yw Llwyd mynydd (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: llwydiaid mynydd) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol Prunella collaris; yr enw Saesneg arno yw Alpine accentor. Mae'n perthyn i deulu'r Llwydiaid (Lladin: Prunellidae) sydd yn urdd y Passeriformes. Dyma aderyn sydd i'w gael yng ngwledydd Prydain ac mae i'w ganfod yng Nghymru.
Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn P. collaris, sef enw'r rhywogaeth. Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn Asia ac Ewrop.
Pěvuška podhorní (Prunella collaris) je středně velký druh pěvce z čeledi pěvuškovitých. Hnízdí ve vysokohorském pásmu mezi 1800–3000 m n. m. Z dálky je celkově tmavá a nevýrazná, s tmavším polem na křídle. Zblízka jsou nápadné bílé špičky krovek, černobíle proužkované hrdlo a žlutá skvrna u kořene zobáku, na boku má červené proužky.[2]
V České republice hnízdí pravidelně pouze v Krkonoších, které jsou nejsevernějším hnízdištěm v Evropě. Početnost místní populace je odhadována na 15-20 párů a je dlouhodobě stabilní; hnízdí především v oblasti Sněžky. Mimo Krkonoše hnízdí nepravidelně v Hrubém Jeseníku (oblast Pradědu a Vysoké hole). Ojedinělé nebo pravděpodobné hnízdění bylo zaznamenáno ještě v Krušných horách, na Šumavě, Králickém Sněžníku a v Beskydech. V jiných částech území bývá vzácně pozorována na tahu.[3]
Obrázky, zvuky či videa k tématu pěvuška podhorní ve Wikimedia Commons
Galerie pěvuška podhorní ve Wikimedia Commons
Pěvuška podhorní (Prunella collaris) je středně velký druh pěvce z čeledi pěvuškovitých. Hnízdí ve vysokohorském pásmu mezi 1800–3000 m n. m. Z dálky je celkově tmavá a nevýrazná, s tmavším polem na křídle. Zblízka jsou nápadné bílé špičky krovek, černobíle proužkované hrdlo a žlutá skvrna u kořene zobáku, na boku má červené proužky.
V České republice hnízdí pravidelně pouze v Krkonoších, které jsou nejsevernějším hnízdištěm v Evropě. Početnost místní populace je odhadována na 15-20 párů a je dlouhodobě stabilní; hnízdí především v oblasti Sněžky. Mimo Krkonoše hnízdí nepravidelně v Hrubém Jeseníku (oblast Pradědu a Vysoké hole). Ojedinělé nebo pravděpodobné hnízdění bylo zaznamenáno ještě v Krušných horách, na Šumavě, Králickém Sněžníku a v Beskydech. V jiných částech území bývá vzácně pozorována na tahu.
Die Alpenbraunelle (Prunella collaris) ist eine im Hochgebirge vorkommende Vogelart aus der Familie der Braunellen (Prunellidae). Die wissenschaftliche Artbezeichnung collaris weist auf die kräftig schwarz gefleckte Kehle hin.[1]
Die Alpenbraunelle wiegt durchschnittlich etwa 40 Gramm[2] und hat eine Körperlänge von etwa 18 Zentimeter. Sie ist damit etwa spatzengroß und größer als die nah verwandte Heckenbraunelle. Sie weist außerdem eine kräftigere und kontrastreichere Gefiederfärbung auf als die Heckenbraunelle. Es besteht kein Geschlechtsdimorphismus.
Zu den charakteristischen Merkmalen dieser Braunellenart gehören die deutlich schwarz gefleckte Kehle und die rotbraune Flankenzeichnung. Die Körpervorderseite ist bleigrau. Der Flügel zeigt zwei weiße Binden, das Schwanzende ist weißlich aufgehellt. Bei Jungvögeln ist die Kehle einfarbig grau und die Unterseite ist bräunlich gefleckt.
Die Alpenbraunelle wird in Freiheit bis zu acht Jahre alt.
Die Alpenbraunelle ist ein Vogel der Hochgebirge im südlichen Mittel- und Südeuropa sowie Anatolien. In östlicher Richtung kommt sie bis nach Japan vor. In Mitteleuropa findet man sie in den Alpen, den Karpaten und den Sudeten. Ihr Lebensraum im Hochgebirge sind sonnige Felshänge oberhalb der Baumgrenze. Auch auf felsigen alpinen Matten kann man sie beobachten. Die Höhenverbreitung in ihrem Verbreitungsgebiet liegt zwischen 1500 und 3.000 Meter NN.
Die Alpenbraunelle ist ein typischer Hochgebirgsvogel, der sich zur Brutzeit oberhalb der Baumgrenze bis zur Schneegrenze aufhält, an kahlen Hängen aber auch tiefer hinabsteigt. Im Winter zeigt sie sich auch bei Skihütten und in Bergdörfern. Sie liebt felsiges Gelände und hält sich meist auf dem Boden auf. Bei Gefahr versteckt sie sich in Felsspalten, unter überhängenden Steinen oder im Dickicht von Latschenkiefern.
Außerhalb der Brutzeit streift die Alpenbraunelle in bescheidenem Ausmaß umher; der Zug beschränkt sich auf das Ausweichen in tiefere Lagen.
Alpenbraunellen ernähren sich von Insekten, Würmern, Spinnen, Schnecken und allerlei Pflanzensamen und bearbeiten zuweilen Pferdeäpfel. Im Winter suchen sie Futterstellen und Abfallplätze bei Hütten und Berghotels auf.
Der Gesang besteht aus zwitschernden und trillernden Tonelementen und erinnert an den der Feldlerche, wobei die Folgen nicht annähernd so ausdauernd sind. Singende Alpenbraunellen sitzen auf dem Boden oder steigen zu einem kurzen Balzflug in die Luft. Die Ruflaute sind für gewöhnlich ein rollendes „trrli“ und „trrüi“.
Die Alpenbraunelle brütet auf felsigen, schwach bewachsenen Hängen im Hochgebirge oberhalb der Baumgrenze. Das Nest, ein zierlicher, nicht sehr fest gefügter Napf aus Stängeln und Wurzeln, ist mit Moos, Flechten und manchmal auch mit Federn und Haaren ausgekleidet. Die Nestmulde ist außerdem häufig mit den roten Sporenträgern der Moose ausgekleidet. Es befindet sich in einer Bodensenke oder in einem Felsenspalt und kann durch einen Busch oder Baum geschützt sein. Die Brutperiode beginnt Ende Mai, wobei zwei Jahresbruten mit jeweils 13–15 Tagen Dauer möglich sind. Sowohl Männchen als auch Weibchen beteiligen sich an der Brut.
Das Gelege besteht aus 4–6 spindelförmigen, einfarbig hellblauen, glatt-glänzenden Eiern der durchschnittlichen Größe 23,2 × 16,6 mm. Die Nestlinge sind spärlich mit dunkelgrauen, langen Daunen befiedert, welche sich nur an Kopf, Rücken und Schenkeln befinden. Im aufgesperrten Rachen sind zwei ovale, schwarze Punkte an der Zungenbasis erkennbar. Die Randwülste sind weiß. Die Jungvögel werden von beiden Elternvögeln betreut und verlassen das Nest nach etwa 16 Tagen, noch vor dem Flüggewerden.[3]
Bisher sind neun Unterarten bekannt:[4]
Die Alpenbraunelle (Prunella collaris) ist eine im Hochgebirge vorkommende Vogelart aus der Familie der Braunellen (Prunellidae). Die wissenschaftliche Artbezeichnung collaris weist auf die kräftig schwarz gefleckte Kehle hin.
Heltnarjarntítlingur (frøðiheiti - Prunella collaris)
De Oipnlerchn oda Oimlerchn (aa Oipnbraunelle, dt.: Alpenbraunelle, Prunella collaris) is a Vegal, des wo im Gebirg vorkimmt. Es zejt zua de Spotznvegl, gnaua gsogt zua Familie vo de Braunelln (Prunellidae). Da wissnschaftliche Nama collaris spuit auf de schworz gfleckade Gurgl o.[1]
Normalaweis san de Oipnlerchn um de 18 cm lang und vom Gfiada her ned bsundas auffällig. Wiagn doans im Schnitt umara 40 Gramm.[2]
Es gibt oba guade Bstimmungsmerkmoi. Des is zum oan de schworz-weiss gfleckade Gurgl, zum andan des rostbraune Fleckalmuasta an da Seitn vom Wampn. An de Fliagl siagt ma zwoa weisse Bindn, und s' End vom Schwanz is a bissl hella mit weiss drinad. Bei de junga Oipnbraunejn is de Gurgl no ned so deitlich gfleckad und am Wampn hams mera braun. Vo da Hecknlerchn, de wo eng vawandt is, ko mas aa recht guad weggadkenna, wei de koa gfleckade Gurgl hod und koa so deitliche Zeichnung an de Fliagl, aussadem iss' aa no a guads Stickl kloana.
De Oipnlerchn kimmt vo Spanien und Nordwestafrika bis noch Ostasien fia, oba ibaroi blos in de houchn Gebirg. In Middleiropa gebt se s in de Oipn, in de Karpatn und in de Sudetn.
Im Summa, wanns briatn, trifft mas obahoib vo da Baamgrenzn bis affe zua Schnäägrenzn. Wo a Hang ganz koi is, kemmans aa diafa obe. Im Winta siagt mas aa an Schihittn und in hochglengne Derfa. Fejsn daung eana gscheid, und meistns hupfns aufm Bodn umanand. Wanns eana z riskant wead, vakriachan se si in Fejsspoitn, unta ibastehade Stoana oda in de Latschn. Wanns ned briatn, vagabundierns a bissl umanand, oba ned recht vui. Moast gähts grod a wengal diafa ins Toi obe, wanns grod recht koid wead.
De Oipnlerchn meng gern Insektn, Wirma, Spinna, Schneckn und aa Pflanznasama. In Roosepfe deans aa manchmoi noch Leckabissn suacha. Im Winta kemmans aa ans Voglheisl und hoin se ausm Abfoi vo de Hittn und Berghotels wos' braucha kennan.
Des Liadl vo da Oipnlerchn bstäht aus vui Zwitschan und Drillan, wia bei da Fejdlerchn, kannt ma song, blos bei weitm ned a so ausdauand. Beim Singa sitzns auf da Erdn oda steing zuaram kurzn Boizfluag auf. Ruaffa deans moastns „trrli“ oda „trrüi“.
Briatn dean de Oipnlerchn ab Ende Mai, auf fejsige Häng obahoib vo da Baamgrenzn. De Arbat dean se si hächstns zwoa Moi im Joar o. As Nest bauns in a Senkn im Bodn oda in ra Fejsspoitn. Des is nachand a zierlicha, locka zsamadrahda Napf aus Stengaln und Wurzln, innen mit Moos, Flechtn und manchmoi aa mit Fedan und Hoar auspoistad. Drinad liang im Schnitt 4-5 hejblaue, 23 mm lange Oa. Noch 13-15 Dog schlipfan de Kloanan, und bevor dass s fliang kennan, sans aa scho wieda ausm Nestal draussn, moastns noch 16 Dog. Manndal und Weiwal hejfan beim Briatn und beim Fuadan vo de Kloana zsam.
De Oipnlerchn kennan in Freiheit bis ocht Joar oid wern.
De Oipnlerchn oda Oimlerchn (aa Oipnbraunelle, dt.: Alpenbraunelle, Prunella collaris) is a Vegal, des wo im Gebirg vorkimmt. Es zejt zua de Spotznvegl, gnaua gsogt zua Familie vo de Braunelln (Prunellidae). Da wissnschaftliche Nama collaris spuit auf de schworz gfleckade Gurgl o.
Алпско попче (Prunella collaris) — малечка врапчевидна птица од семејството на попчињата (Prunellidae).
Овој вид заедно со Altai Accentor се понекогаш одделени од другите попчиња од видот Laiscopus.[2]
Ова е малечка птица со големина околу 15-17,5cm. Тој е малце поголем од својот роднина Обично попче . Има кафеав врат и помалку личи на Домашното врапче, но имаат одличен слух и црвено-кафеави пердуви на стомакот.
Половина од нив се многу слични, но само машките може да бидат идентични. Младите птици имаат поголеми глави.
Живеат во планините на јужна и умерена Европа, Либан[3] и Азија на височина околу 2000m. Главно презимуваат околу екваторот но, некои птици преселници мигрираат и во Велика Британија.
Овие птици живеат во области со слаба вегетација.
Градат уредни гнезда во пукнатината на дрвјата или некоја карпа и несат околу 3-5 небесно сини јајца.
Системот на парење е од личен интерес. Живеат во групи од 3-4 мажјаци и 3-4 женки. Овие не се поврзани птици кои имаат социјален систем на парење. Мажјаците имаат доминантна хиерархија, алфа мажјаците се обично постари од останатите. Женките бараат со сите мажи, но како алфа мажјак треба да ги брани од другите, послаби мажјаци од него. Потоа за возврат мажите бараат со сите женки. ДНК-та се користи за да се покаже дека се меша татковството, иако женката е секогаш вистинска мајка и таа ги одгледува сама во нејзиното гнездо. Мажите обезбедуваат храна за групата во зависност од тоа дали се заедно со женката или не - мажите имаат задача да ги заштитат младенчињата.
Алпско попче (Prunella collaris) — малечка врапчевидна птица од семејството на попчињата (Prunellidae).
The alpine accentor (Prunella collaris) is a small passerine bird in the family Prunellidae, which is native to Eurasia and North Africa.
The Alpine accentor was described by the Austria naturalist Giovanni Antonio Scopoli in 1769. He coined the binomial name Sturnus collaris and specified the type locality as the Carinthia region of southern Austria.[2] The specific epithet is from the Latin collaris "of the neck".[3] This species is now placed in the genus Prunella that was introduced by the French ornithologist Louis Vieillot in 1816.[4] The Alpine accentor, along with the Altai accentor is sometimes separated from the other accentors, into the genus Laiscopus.[5]
The word "accentor" is from post-classical Latin and means a person who sings with another.[6] The genus name Prunella is from the German Braunelle, "dunnock", a diminutive of braun, "brown".[7]
Nine subspecies are recognised:[8]
This is a robin-sized bird at 15–17.5 cm (5.9–6.9 in) in length, slightly larger than its relative, the dunnock. It has a streaked brown back, somewhat resembling a house sparrow, but adults have a grey head and red-brown spotting on the underparts. It has an insectivore's fine pointed bill.
Sexes are similar, although the male may be contrasted in appearance. Young birds have browner heads and underparts.
It is found throughout the mountains of southern temperate Europe, Lebanon[9] and Asia at heights above 2,000 m (6,600 ft).[10] It is mainly resident, wintering more widely at lower latitudes, but some birds wander as rare vagrants as far as Great Britain.
It is a bird of bare mountain areas with some low vegetation.
It builds a neat nest low in a bush or rock crevice, laying 3–5 unspotted sky-blue eggs.
The mating system is of particular interest. Home ranges are occupied by breeding groups of 3 or 4 males with 3 or 4 females. These are unrelated birds which have a socially polygynandrous mating system. Males have a dominance hierarchy, with the alpha males being generally older than subordinates. Females seek matings with all the males, although the alpha male may defend her against matings from lower ranking males. In turn, males seek matings with all the females. DNA fingerprinting has been used to show that, within broods, there is often mixed paternity, although the female is always the true mother of the nestlings raised within her nest. Males will provide food to chicks at several nests within the group, depending on whether they have mated with the female or not – males only provide care when they are likely to be the true fathers of the chicks.
The alpine accentor (Prunella collaris) is a small passerine bird in the family Prunellidae, which is native to Eurasia and North Africa.
La Alpopronelo, Prunella collaris, estas malgranda paserina birdo de la familio de Proneledoj kaj ties ununura genro Prunella.
Ĝi troviĝas en montaroj de sudaj moderklimataj Eŭropo kaj Azio, kiel ekzemple Pireneoj, Apeninoj, Alpoj (de kie devenas la nomo), Karpatoj kaj Balkanio je altitudoj de super 2000 m. Ili estas ĉefe loĝantaj birdoj, kiuj vintras pli amplekse je pli malaltaj altitudoj, sed kelkaj birdoj vagadas kiel raraj vagantoj tiom for kiom ĝis Britio.
Ĝi estas birdo de senarbaj montaraj areoj kun iom da malalta vegetaĵaro. Ili konstruas simplan neston malalte en arbusto aŭ rokfendo, kie la ino demetas 3-5 nepunktecajn ĉielbluajn ovojn.
Tiu estas rubekolgranda birdo 15–18 cm longa, iom pli granda, diketa kaj kolora ol sia parenco, la Pronelo. Ĝi havas striecan brunan dorson, iom similan al tiu de la Dompasero, sed iom pli helan en supra dorso; krome plenkreskuloj havas grizajn kapon kaj bruston kaj tre markatan ruĝecbrunajn makulojn en ventroflankoj. Pli klara distingilo estas la blanka gorĝo kun tre fajna horizontala strieco; la latina scienca nomo aludas al tiu marko per la vorto collaris kiu rilatas al kolo. En la malhelbrunaj flugiloj ĝi montras du blankajn flugilstriojn; la vosto estas preskaŭ nigreca. Ĝi havas insektovoran fajnan pintecan bekon.
Ambaŭ seksoj estas similaj, kvankam la masklo povas esti iom pli kontrasta laŭ aspekto. Junuloj havas pli brunajn kapojn kaj subajn partojn kaj ne havas striecon en gorĝo.
La parigosistemo estas interesa. La reproduktaj teritorioj estas okupataj de reproduktaj grupoj de 3 aŭ 4 maskloj kun 3 aŭ 4 inoj. Tiuj estas nerilataj birdoj kiuj havas socian poliginandrian parigosistemon. Maskloj havas hegemonian hierarkion, kie maskloj alfaj estas ĝenerale pli maljunaj ol subuloj. Ino serĉas partneradon kun ĉiuj maskloj, kvankam la maskloj alfaj povas defendi ŝin el parigado kun maskloj el pli malaltaj rangoj. Siavice maskloj serĉas parigadon kun ĉiuj inoj. Oni uzis analizojn de DNA por montri, ke en ovodemetado estas ofte miksita patreco, kvankam ino estas ĉiam la vera patrino de la idoj zorgataj ene de sia nesto. Maskloj havigas manĝaĵojn por idoj de kelkaj nestoj ene de la grupo, depende de ĉu ili pariĝis aŭ ne kun tiuj inoj – maskloj zorgas nur kiam ili estas eble veraj patroj de la idoj.
Ĉe Kullu en Himaĉal-Pradeŝo, Barato.
Ĉe Kullu en Himaĉal-Pradeŝo, Barato.
La Alpopronelo, Prunella collaris, estas malgranda paserina birdo de la familio de Proneledoj kaj ties ununura genro Prunella.
El acentor alpino (Prunella collaris) es un ave paseriforme de la familia Prunellidae[2] visible en laderas rocosas y prados de alta montaña. En invierno, su área de distribución es más amplia, incluyendo altitudes menores. Posee la cabeza gris, el pico amarillento, las alas oscuras y una parte inferior y lateral listada, rojiza. Por la forma y comportamiento, se parece al acentor común, pero en mayor tamaño.[3]
Su voz es en reclamo corto, tipo gorjeo, errático, cuando está posado o en vuelo. Su nido es herbáceo, en fisuras de la roca, con 3-5 huevos que pone en dos nidadas, de mayo a agosto. Se alimenta picoteando en el suelo pequeños insectos, arácnidos, bayas y semillas.[3]
Su distribución es europea, en hábitats de alta montaña de Sierra Nevada, Sistema Central, Pirineos y Alpes; localmente, aparece en Italia y los Balcanes. En las cumbres del Mulhacén o Veleta, resulta llamativo su comportamiento extremadamente confiado ante la presencia del hombre. En invierno puede alcanzar la costa, aunque esto es mucho más raro.[3]
Se reconocen las siguientes subespecies:[2]
Según BirdLife International, su área de distribución es amplia y su población lo suficientemente numerosa como para no comprometer el estado de conservación de la especie. Se considera que el umbral crítico es cuando hay menos de 10 000 individuos maduros con una tasa de disminución superior al 10% en 10 años o tres generaciones. Es por ello, que en la Lista Roja de la UICN figura catalogado como de preocupación menor.[1]
En Europa, la población se estima entre 100 000 y 180 000 parejas reproductoras, lo que equivale a entre 300 000 y 540 000 individuos (2004). Europa constituye del 25 al 49% del área de distribución mundial, por lo que una estimación del tamaño de la población total es de entre 612 000 y 2 160 000 individuos. En China, Taiwán, Japón y Rusia, se estima que, en cada país y cada año, invernan entre 100 y 10 000 parejas reproductoras (2009).[1]
El acentor alpino (Prunella collaris) es un ave paseriforme de la familia Prunellidae visible en laderas rocosas y prados de alta montaña. En invierno, su área de distribución es más amplia, incluyendo altitudes menores. Posee la cabeza gris, el pico amarillento, las alas oscuras y una parte inferior y lateral listada, rojiza. Por la forma y comportamiento, se parece al acentor común, pero en mayor tamaño.
Su voz es en reclamo corto, tipo gorjeo, errático, cuando está posado o en vuelo. Su nido es herbáceo, en fisuras de la roca, con 3-5 huevos que pone en dos nidadas, de mayo a agosto. Se alimenta picoteando en el suelo pequeños insectos, arácnidos, bayas y semillas.
Mägiraat (Prunella collaris) on raatlaste sugukonda kuuluv lind.
Mägiraat on levinud hajusalt Kesk- ja Lõuna-Euroopas. Ta on peamiselt paigalind ja elutseb enamasti 1500–3000 meetri kõrgusel mägedes. Talvel laskub alla orgudesse.
Eestis on ta haruldane eksikülaline. Aprillis 2014 vaadeldi üht isendit Hiiumaal ning see oli teine kord, kui mägiraati Eestis nähti.[1]
Mägiraat (Prunella collaris) on raatlaste sugukonda kuuluv lind.
Mägiraat on levinud hajusalt Kesk- ja Lõuna-Euroopas. Ta on peamiselt paigalind ja elutseb enamasti 1500–3000 meetri kõrgusel mägedes. Talvel laskub alla orgudesse.
Eestis on ta haruldane eksikülaline. Aprillis 2014 vaadeldi üht isendit Hiiumaal ning see oli teine kord, kui mägiraati Eestis nähti.
Mendi-tuntuna (Prunella collaris) prunellidae familiako hegazti paseriformea da, hegoaldeko Eurasiako mendietan bizi dena[1].
Mendi-inguruneei estuki lotutako espeziea paseriformea da mendi-tuntuna. Goi mendietako larreetan eta harkaiztietan kumatzen du, eta negua altuera baxuagoko inguruneetan igarotzen du. Euskal Herrian goi-mendietan bakarrik ikus daitezke, ondorioz, udan; neguan, ordea, banaketa zabalagoa du. EAEko eta Nafarroako katalogoetan "Interes Bereziko espezie" kontsideratzen da.
Tamaina txikiko espeziea da, txantxangorriaren parekoa. 15-18 cm-ko luzera eta 25-30 cm-ko hego-zabalera du. Kolore apaldun hegaztia da, gris-arrea, eta sabelaldearen ertzetan kolore gorrixkak nabarmendu ohi zaizkio. Mokoaren azpialdea horixka da, eta hankak laranja kolorekoak.
Kantu konplexudun espeziea da, batez ere arrek emeei kantatzen dietenan.
Eurasiako mendigune nagusietan eta horien inguruan bizi den espeziea da. Mendebaldeko muga Kantabriako mendietan dago, eta ekialderantz Japoniaraino hedaturik dago.
Euskal Herrian Larra-Belagua eta Orhi mendiguneetan, Aralarren, Aizkorrin eta Araba mendebaldeko mendietan aurki daiteke.
Habitat alpetarretan kumatzen duen espezia denez, zuhaitz-mugatik gora aurki daiteke neguan, larre alpetarretan, harkaiztietan eta abar. Neguan, aldiz, bailara hondoetara jaisten da, eta ingurune antropikoagoetan aurkitzea ez da horren arraroa.
Udako elikagai nagusiak intsektuak, armiarmak eta zizareak izan ohi dira, baina neguan haziak ere jaten ditu.
Antolaketa sozial poliginandrikoa duen espeziea da[2][3] . Populazioak 3-5 ar eta beste hainbeste emez osaturik egon ohi dira, eta guztiek lor dezakete ugaltzea. Arrak hierarkikoki antolaturik egon ohi dira, eta indibiduorik zaharrenak, normalean, ugaltzeko gainerakoek baino preferentzia handiagoa izan ohi du.
Emeek kolore urdineko 3-5 arrautza jartzen dituzte; zenbait kasutan bi txitaldi izan ditzakete urtean. Bi astez inkubatzen dituzte, txitoak jaio bitartean. Arrek txitoak elikatzen laguntzen dute, baina txitoak eurenak direla uste dutenean soilik; hots, estali dituzten emeen txitoak soilik zaintzen dituzte[4].
Habiak zuhaixken barnealdean edo harkaitzetako arrakaletan sortzen ditu. Sasoiaren araberako altitude-migrazioak egiten ditu.
Udaren amaiera aldera hegazti-espezie gehiago gerturatzen diren arren, kumatze garaian ez dira asko goi-mendietan bizi diren hegazti-espezieak. Antzeko baliagaiak ustiatzen dituzte harkaitz-txoriak (Tichodroma muraria), belatxinga mokohoriak (Pyrrhocorax graculus), elur-txontak (Montifringilla nivalis), eta baita alpetar belarrihandiak ere (Plecotus macrobullaris); azken honek gauez, ordea.
Mundu mailan kontserbazio-egoera ona duen espeziea da, milioi erdi indibiduo inguru bizi direla estimatzen baita, eta, ondorioz, IUCN erakundeak Least Concern kategorian sailkaturik dago. Euskal Herrian ingurune oso mugatuetan kumatzen duenez, ordea, "Interes Bereziko espezie"tzat jotzen da bai EAEko zein Nafarroako katalogoetan.
Mendi-tuntuna (Prunella collaris) prunellidae familiako hegazti paseriformea da, hegoaldeko Eurasiako mendietan bizi dena.
Mendi-inguruneei estuki lotutako espeziea paseriformea da mendi-tuntuna. Goi mendietako larreetan eta harkaiztietan kumatzen du, eta negua altuera baxuagoko inguruneetan igarotzen du. Euskal Herrian goi-mendietan bakarrik ikus daitezke, ondorioz, udan; neguan, ordea, banaketa zabalagoa du. EAEko eta Nafarroako katalogoetan "Interes Bereziko espezie" kontsideratzen da.
Alppirautiainen (Prunella collaris) on pieni varpuslintu, ja nimensä mukaisesti se asuu vuorilla.
Pituus 15–17,5 cm, siipien kärkiväli 30–32,5 cm ja paino 25–43 g. Ulkomuodoltaan alppirautiainen on kuin iso ja tukeva rautiainen. Sukupuolet ovat samannäköisiä.
Keski- ja Etelä-Euroopan vuoristoseudut, yleensä 1 800–3 000 metrin korkeuksilla. Alppirautiainen elää myös Turkissa ja siitä itään Iraniin. Lajin päälevinneisyysalue on Keski- ja Itä-Aasiassa Himalajalta Kiinaan, Koreaan ja Japaniin. Lajista tunnetaan lähes kymmenen alalajia. Se on pääasiassa paikkalintu, joka talven tullen laskeutuu alemmas vuorenrinteiden vähemmän lumisiin oloihin.[2] Euroopassa elää 200 000–330 000 yksilöä.
Lajia tavataan Suomessa harvoin, vuoden 2006 loppuun mennessä on tehty vain neljä havaintoa, joista ensimmäinen Lågskärillä 1978. Tapaamispaikat ovat olleet ulkomeren saaria.[3]
Alppirautiaiset elävät korkealla vuoristossa, tavallisesti 1 800–3 000 metrin korkeudella, mutta laji on tavattu Mount Everestillä 8 000 metrin korkeudella. Ne viihtyvät aukeilla, kivikkoisilla niityillä ja kedoilla puurajan yläpuolella, usein lumisilla rinteillä.[2]
Kuppimainen pesä sijaitsee kiven- tai kallionhalkeamassa tai kivikossa. Naaras munii tavallisesti kolme tai neljä munaa, joita molemmat puolisot vuorotellen hautovat, yhteensä noin kaksi viikkoa. Molemmat emot hoitavat poikasia, jotka lähtevät pesästä lentokyvyttöminä noin 16 päivän ikäisinä.[2]
Alppirautiaiset syövät pääasiassa hyönteisiä ja muita pieniä selkärangattomia sekä siemeniä.[2]
Alppirautiainen (Prunella collaris) on pieni varpuslintu, ja nimensä mukaisesti se asuu vuorilla.
Prunella collaris
L'Accenteur alpin (Prunella collaris) est une espèce d'oiseaux de la famille des Prunellidae.
L'accenteur alpin présente une certaine ressemblance avec l'accenteur mouchet, mais on le distingue grâce à sa plus grande taille et de nettes différences de plumage. Celui-ci est gris avec des flancs roux, la gorge est blanche avec des points noirs, la queue est blanche. Il possède un base jaune bien visible à son bec. L'oiseau pèse 25 à 35 grammes.
C'est une espèce typique des hautes montagnes. Il vit au-dessus de la limite des arbres dans les alpages. On le trouve typiquement entre 1800 et 4000 mètres. Il descend dans les vallées en hiver[1].
Cet oiseau vit à travers le paléarctique. On peut le retrouver dans la totalité des massifs montagneux majeurs aux latitudes moyennes. En France, on le retrouve principalement dans les Alpes et les Pyrénées, et plus marginalement dans le Massif Central, le Jura et les Vosges[1].
Cet oiseau est majoritairement insectivore, notamment au printemps et en été où il profite d'une abondance de proies. Celles-ci comprennent les insectes, mais aussi de nombreux types d'invertébrés, incluant les vers de terre, les araignées et des petits mollusques. Lorsque les quantités de proies diminue, il devient granivore[1].
Cette espèce effectue 2 couvées annuelles de 3 à 4 œufs. Les œufs sont généralement de couleur bleue. L'incubation dure 15 jours et le nid se situe dans une crevasse de rocher. On ne sait pas exactement quand ils font leur nid. Les petits prennent leur envol à 16 jours.
Prunella collaris
L'Accenteur alpin (Prunella collaris) est une espèce d'oiseaux de la famille des Prunellidae.
A azulenta alpina (Prunella collaris) é unha ave paseriforme da familia Prunellidae[2] visible en ladeiras rochosas e prados de alta montaña. En inverno, a súa área de distribución é máis ampla, incluíndo altitudes menores. A súa cabeza é gris, o peteiro amarelado, as ás escuras e unha parte inferior e lateral riscada avermellada. Pola forma e comportamento, parécese ao Prunella modularis, pero en maior tamaño.
A súa voz é en reclamo curto, tipo gorxeo, errático, cando está pousado ou en voo.
O seu niño é herbáceo, en fendas rochosas, con 3-5 ovos que pon en dúas niñadas, de maio a agosto.
Aliméntase peteirando no chan pequenos insectos, arácnidos, bagas e sementes.
A súa distribución é a alta montaña de Serra Nevada, Pireneos e Alpes; localmente, aparece en Italia e os Balcáns. Nos cumes do Mulhacén ou Catavento, resulta rechamante o seu comportamento extremadamente confiado ante a presenza do home.
No inverno pode acadar a costa, aínda que isto é moito máis raro.
Recoñécense as seguintes subespecies:[2]
A azulenta alpina (Prunella collaris) é unha ave paseriforme da familia Prunellidae visible en ladeiras rochosas e prados de alta montaña. En inverno, a súa área de distribución é máis ampla, incluíndo altitudes menores. A súa cabeza é gris, o peteiro amarelado, as ás escuras e unha parte inferior e lateral riscada avermellada. Pola forma e comportamento, parécese ao Prunella modularis, pero en maior tamaño.
A súa voz é en reclamo curto, tipo gorxeo, errático, cando está pousado ou en voo.
O seu niño é herbáceo, en fendas rochosas, con 3-5 ovos que pon en dúas niñadas, de maio a agosto.
Aliméntase peteirando no chan pequenos insectos, arácnidos, bagas e sementes.
A súa distribución é a alta montaña de Serra Nevada, Pireneos e Alpes; localmente, aparece en Italia e os Balcáns. Nos cumes do Mulhacén ou Catavento, resulta rechamante o seu comportamento extremadamente confiado ante a presenza do home.
No inverno pode acadar a costa, aínda que isto é moito máis raro.
Il sordone (Prunella collaris Scopoli, 1769) è un uccello della famiglia Prunellidae[2].
È simile a un passero, ma con becco sottile; il folto piumaggio ne rende la silhouette assai compatta. Il colorito bruno è ravvivato dalle strie bruno-rossastre dei fianchi e dalla gola bianca macchiettata di nero, quest'ultima evidente solo negli adulti osservati a breve distanza.
Vive in Eurasia ed in Nordafrica; in Italia nidifica sulle Alpi e sugli Appennini, dove ci siano spazi aperti.
Sia il verso di richiamo che il canto ne consentono un'agevole localizzazione; il canto può essere emesso da uno spuntone di roccia oppure in volo e assomiglia a quello dell'allodola.
Ricerca al suolo insetti e altri invertebrati; in inverno completa la dieta con semi e piccoli frutti e può utilizzare rifiuti alimentari umani raccolti presso villaggi o abitazioni isolate.
I nidi a forma di coppa sono costruiti al riparo di ciuffi d'erba o in anfratti rocciosi; le femmine vi depongono 4-5 uova, covate per 13-15 giorni. I giovani restano al nido circa 16 giorni. È possibile l'allevamento di una seconda nidiata in luglio-agosto. Nidifica in primavera inoltrata.
Appartiene a un gruppo di specie diffuse sulle montagne dell'Asia centrale e attorno al bacino del Mediterraneo; frequenta i versanti soleggiati ad aspra orografia e caratterizzati da abbondanti affioramenti rocciosi alternati a lembi di prateria. Come la coturnice, compie una regolare transumanza stagionale fra i siti riproduttivi posti al di sopra del limite superiore delle foreste e le balze rocciose prossime al fondovalle, utilizzate in caso di forti precipitazioni nevose.
Del sordone si riconoscono nove sottospecie[2]:
Molto confidente, è uno degli uccelli più facilmente osservabili in ambiente alpino insieme allo spioncello (Anthus spinoletta) e al codirosso spazzacamino (Phoenicurus ochruros). Quest'ultimo, più piccolo di un passero e immediatamente riconoscibile per il colorito grigio fuligginoso con coda rossastra, è ampiamente diffuso in Valle d'Aosta e nidifica in ambienti aperti dal fondovalle ad oltre 2700 m di quota; usa come siti riproduttivi rocce con anfratti, pietraie o abitazioni.
Il sordone (Prunella collaris Scopoli, 1769) è un uccello della famiglia Prunellidae.
De alpenheggenmus (Prunella collaris) is een zangvogel uit de familie van heggenmussen (Prunellidae).
De vogel wordt 18 cm groot, iets groter dan de huismus. De keel is wit met kleine donkere vlekken (een duidelijk verschil met de heggenmus, die een blauwgrijze keel heeft), de flanken zijn roestkleurig gevlekt. Opvallend is de blauwachtige borst. De rug is bruingroen, evenals de borstrand en de onderstaartdekveren. De geslachten zijn gelijk van uiterlijk.[2]
Het nest bestaat uit mos, halmen en wortels en wordt gebouwd in gaten, scheuren en spleten. Een legsel bestaat meestal uit 4 of 5 eieren. De broedtijd loopt van eind mei tot juli.
De soort komt voor in bergachtige gebieden in Spanje, Zuid-Frankrijk, Italië, de Balkan, de Alpen en de Karpaten en Azië, boven 1500 meter. In Nederland en België worden alpenheggenmussen zelden waargenomen.[2]
De soort telt negen ondersoorten:
Alpenheggenmussen komen voor op rotsachtige berghellingen onder de sneeuwgrens. In de winter daalt hij soms verder af en komt hij dichter bij de bewoonde wereld. De vogel is te vinden bij steenhopen en in weilanden.
De alpenheggenmus (Prunella collaris) is een zangvogel uit de familie van heggenmussen (Prunellidae).
Alpejernsporv (Prunella collaris) er ein sporvefugl i jernsporvfamilien med særs fragmentert utbreiing i nordvestre Afrika, Sør-Europa og austover gjennom Sentral-Asia til stillehavskysten.
Dette er ein stor medlem av fugleslekta Prunella, ca. 15-17,5 centimeter i kroppslengd. Nominatforma i sørvestlege Europa skil seg frå arten jernsporv med litt større kropp, kraftigare nebb, ein liten gul flekk rett under nebbet, svartspraglete lys strupe, raudbrun underside med strek på sidene, oversida er gråbrun med mørke striper, hovudet og halsen er elles reint grå. Beina er mørk rosagrå til brun. Der er variasjonar i storleik og i fjørdrakta med underartane, til dømes har underarten i Tyrkia bleikare med mindre markerte strek på oversida.[1][2]
Utbreiingsområdet for alpejernsporv er fragmentert. I vest lever dei på Iberia og i Nordvest-Afrika, vidare austover i Sør-Europa så langt nord som sørvestre Ukraina, gjennom Balkan, Anatolia, Kaukasus, frå Iran til Tadsjikistan, Afghanistan og søraustre Kashmir, Himalaya, og vide område i sentrale Kina. Vidare nordaust gjennom nordvestre Mongolia og søraustre Russland til Okhotskhavet på stillehavskysten. Dessutan sør til fjellområdet Altai i Kina og til Nord-Korea. Ein underart lever på Taiwan. Det finst reine overvintringsområde i det meste av Spania, Sør-Frankrike, på Balkan og rundt Bohaibukta, Gulehavet. Dette utbreiingsområdet er sett saman av leveområde for totalt ni underartar av alpejernsporven.
Alpejernspurvar lever helst over tregrensa og hekkar i høgtliggande område, i Himalaya over 4000 moh., men utanfor hekketida kan dei vandre lågare og gjerne nær landbyar og husdyr. Føda er i hovudsak insekt supplert med andre smådyr og meitemark, nokon gongar òg vegetabilsk næring i form av frø og urter.
Storleiken på den globale populasjonen er estimert til mellom 1 og 3 millionar individ og er trudd å vere stabil. Arten er klassifisert som globalt livskraftig.[3]
Eit individ av arten blei registrert på Færder i juni 1974,[4] det er den einaste kjente observasjonen av alpejernsporv i landet.
Alpejernsporv (Prunella collaris) er ein sporvefugl i jernsporvfamilien med særs fragmentert utbreiing i nordvestre Afrika, Sør-Europa og austover gjennom Sentral-Asia til stillehavskysten.
Alpejernspurv (vitenskapelig navn Prunella collaris) er en spurvefugl.
Det er beskrevet ni underarter av alpejernspurv[2]:
Denne ornitologirelaterte artikkelen er foreløpig kort eller mangelfull, og du kan hjelpe Wikipedia ved å utvide den. Alpejernspurv (vitenskapelig navn Prunella collaris) er en spurvefugl.
Scientìfich: Prunella collaris
Piemontèis : ...
Italian : Sordone
Multimedia w Wikimedia Commons Płochacz halny (Prunella collaris) – gatunek małego, osiadłego ptaka z rodziny płochaczy (Prunellidae).
Zamieszkuje wysokie góry południowej i środkowej Europy, północnej Afryki i Azji aż po Japonię na wysokości ok. 2000 m n.p.m. . Zasadniczo osiadły, zimą przemieszcza się jedynie w niższe partie gór i koczuje na niedalekie odległości. Preferowany biotop wyznacza jednocześnie nieciągły obszar występowania tego gatunku.
W Polsce bardzo nieliczny ptak lęgowy (375–385 par). Jeden z najbardziej wysokogórskich gatunków krajowej awifauny. Występuje punktowo w Sudetach i Karpatach, głównie w Tatrzańskim Parku Narodowym[4] na wysokości od 1200 do 2250 n.p.m. Tu znajduje się największa krajowa populacja – dokładne liczenia wykazały prawie 360 par lęgowych w Tatrach, ponad 100 występowało w Dolinie Pięciu Stawów Polskich, dużo mniej wDolinie Gąsienicowej i kotle Morskiego Oka. Mniej liczne stanowisko znajduje się na Babiej Górze, gdzie około 10 par lęgowych wyprowadza młode. Kilka do kilkunastu par gniazduje w Karkonoszach i prawdopodobnie w Bieszczadach, gdzie obserwuje się go w okresie lęgowym (brak dowodów na wyprowadzanie tam lęgów). Wyjątkowo parę razy widziano go kilka razy wiosną i zimą poza miejscami lęgowymi pod Łodzią i na Kielecczyźnie[5]. Polskie płochacze są najbardziej na północ wysuniętą populacją tego gatunku w Europie.
Wyróżniono dziewięć podgatunków P. collaris[6][2]:
Tonacja ubarwienia szara i brązowa z dużymi, trójkątnymi, brązowymi plamami na grzbiecie, które układają się w paski. Pierś i boki ciała w kolorze jaśniejszym – rdzawoczerwonym, ogon i skrzydła ciemnobrązowe, a nad okiem jaśniejsza brew. Głowa popielata, gardło białawe w czarne plamki. Na podgardlu widnieje biała plama upstrzona małymi plamkami ułożonymi w rzędy. Spód ciała z rdzawymi plamami na bokach. Na skrzydłach duże pokrywy tworzą ciemne plamy z białymi podkreśleniami. Spiczasty dziób jest żółtawy (w tym różni się od grubego i szarego dzioba wróbla). Obie płci mają identyczne ubarwienie, samiec może jedynie mieć nieznacznie intensywniejsze barwy. Młode ptaki mają szare ubarwienie, niepaskowane podgardle, a pozostałe części spodu ciała są płowożółte, z gęsto ułożonymi, brązowymi paskami.
Ptak wielkości skowronka, mniejszy od szpaka, ale większy od pokrzywnicy.
Nie jest płochliwy, więc człowiek może podejść do niego na odległość paru kroków. Częściej widywany przez turystów w pobliżu schronisk jesienią i zimą, choć nierzadko mylony z wróblem (jest od niego większy, ma bardziej skontrastowane ubarwienie). W okresie lęgowym jest trudny do obserwacji, gdyż przebywa w niedostępnych miejscach.
Przypomina śpiew skowronka – prosta kilkusylabowa melodia z gwizdami. Gdy samiec śpiewa siedzi zwykle na ziemi. Trele wykonuje czasem też w locie.
Jest to typowy ptak górski żyjący na otwartych przestrzennych. Zasiedla wysokogórskie łąki, hale z grupami skał, usypiskami, blokami skalnymi, gołoborzami i piargami ponad granicą lasu – w piętrze hal i kosodrzewiny. Po obfitych opadach śniegu płochacze zlatują do niżej położonych terenów i tam, w niższych partiach gór gdzie jest cieplej i więcej pokarmu, zimują. Miejsca te nie znajdują się jednak zbyt daleko od gniazdowisk.
Na lęgowiska wraca w kwietniu. Okres lęgowy rozciąga się w czasie od maja do lipca.
Na obszarach o małym zagęszczeniu osobniczym tworzy pary monogamiczne, ale gdy płochaczy na danym terenie jest więcej dobieranie w pary ma bardziej złożony przebieg. Również system rodzicielstwa jest osobliwy dla ptaków. Gdy istnieje ku temu sposobność wyprowadza potomstwo nie dwoje partnerów, ale grupy płochaczy złożone z 3-4 samców i 3-4 samic. Zwykle wśród samców dominuje najstarszy osobnik i to on ma pierwszeństwo w kopulowaniu ze wszystkimi samicami. Pozostałe samce też mają jednak czasem szansę na ojcostwo, przynajmniej części piskląt. Poza tym to samice starają się o względy dominującego partnera. Taki układ skutkuje tak, że każda samica ma wprawdzie tylko swoje jaja w gnieździe, ale wśród nich wyklują się młode mające różnych ojców. W trakcie wychowywania młodych samce pomagają wszystkim samicom z grupy, ale najczęściej tej z którą spółkowali przed złożeniem jaj.
W okresie lęgowym jądra samców stanowią 8% masy ciała i mają średnicę kilkunastu milimetrów. Obliczono także, że w trakcie lęgów samce kopulują około 1000 razy.
W wysoko położonej szczelinie skały, pod kamieniami rozrzuconymi na zboczach lub krzewem na ziemi, rzadziej pod głazami na wysoko położonych łąkach, z góry zawsze dobrze osłonięte. Konstrukcja jest bardzo słabo spleciona tak, że często rozpada się po wyjęciu ze szczeliny. Zewnętrzną część budują sucha źdźbła traw, korzonki i środkowa warstwa z mchu. Wyścielenie złożone jest z suchej trawy, korzonków, piór i włosia. Jest trudne do znalezienia w terenie. Często spotykano je w wysokich fundamentach górskich domów wypoczynkowych.
Lęgi rozłożone od połowy maja do połowy lipca. Niektóre pary wyprowadzają dwa lęgi w roku. Samica zachęca samca do kopulacji odsłaniając krwistoczerwoną kloakę. W zniesieniu 4–5 niebieskawozielonych jaj[7], bez plamek, o średnich wymiarach 23×16 mm.
Od złożenia ostatniego jaja trwa ok. 15 dni[7]. Robią to oboje rodzice. Po wykluciu potomstwa początkowo karmią je pokarmem przetrawionym w wolu, potem przynoszą mu owady oraz inne małe bezkręgowce. Płochacze halne wydają na świat i wychowują młode w grupach. Pokarm przynosi samica, jeden lub więcej samców. Pisklęta przebywają w gnieździe przez okres 14–16 dni. Po opuszczeniu lęgowiska rodzice nadal przynoszą młodym jedzenie, wtedy są to już nasiona traw i innych roślin. Gdy mija okres lęgowy płochacze tworzą małe grupki złożone z kilkunastu osobników.
Drobne owady (często mrówki), pająki, ślimaki, dżdżownice oraz dużo rzadziej nasiona krzewów i chwastów oraz jagody. Zimą w diecie częściej pojawiają się nasiona drzew iglastych. Gdy brakuje pokarmu naturalnego wtedy szuka ludzkich odpadków, jak i korzysta z dokarmiania.
Żeruje przeważnie na ziemi i stromych skałach, gdzie skacze lub podbiega za pokarmem. Czasem żywi się na dachach budynków i płatach śniegu. Potrafi owady chwytać w locie, w trakcie podlatywania z ziemi. Po nadejściu zimy płochacze gromadzą się blisko górskich schronisk, gdzie wyszukują pożywienia na wysypiskach odpadów.
Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową[8]. W Polskiej Czerwonej Księdze uznawany jest za gatunek bliski zagrożenia. Niezbędna ochrona terenów gniazdowych.
Płochacz halny (Prunella collaris) – gatunek małego, osiadłego ptaka z rodziny płochaczy (Prunellidae).
A ferreirinha-alpina (Prunella collaris) é uma ave da família Prunellidae.[1]
Mede cerca de 16 cm de comprimento.
Nidifica unicamente em zonas montanhosas. Os seus principais núcleos de ocorrência na Europa Ocidental são: os Picos da Europa, a Serra de Gredos, os Pirenéus, os Alpes e os Apeninos. No Inverno, a ferreirinha-alpina desloca-se para altitudes mais baixas ou efectua migrações dentro da Europa.
Em Portugal a ferreirinha-alpina ocorre apenas como invernante, geralmente de Outubro a finais de Março. Frequenta principalmente locais com afloramentos rochosos, tanto em montanha como ao nível do mar. É uma ave muito confiante, que por vezes se deixa observar a 2 ou 3 metros de distância.
Não se sabe de que região são originários os indivíduos observados em Portugal.
A ferreirinha-alpina (Prunella collaris) é uma ave da família Prunellidae.
Mede cerca de 16 cm de comprimento.
Nidifica unicamente em zonas montanhosas. Os seus principais núcleos de ocorrência na Europa Ocidental são: os Picos da Europa, a Serra de Gredos, os Pirenéus, os Alpes e os Apeninos. No Inverno, a ferreirinha-alpina desloca-se para altitudes mais baixas ou efectua migrações dentro da Europa.
Em Portugal a ferreirinha-alpina ocorre apenas como invernante, geralmente de Outubro a finais de Março. Frequenta principalmente locais com afloramentos rochosos, tanto em montanha como ao nível do mar. É uma ave muito confiante, que por vezes se deixa observar a 2 ou 3 metros de distância.
Não se sabe de que região são originários os indivíduos observados em Portugal.
Vrchárka červenkavá (iné názvy: vrchopenica červenkastá, vrchárka červenkastá[3]; lat. Prunella collaris) je druh spevavca z čeľade vrchárkovité (Prunellidae). Obýva hory palearktídy.[4]
Vrchárka červenkavá patrí na Slovensku k vzácnym ale pravidelným hniezdičom vo vysokých pohoriach, časť migruje a jedna časť populácie pravidelne zimuje, bolo dokázané alebo pravdepodobné hniezdenie v 6,10 % a zimovanie v 4,90 % mapovacích kvadrátoch. Odhadovaný počet hniezdiacich párov je 300 - 400, zimujúcich jedincov 50 - 100. Veľkosť populácie i územie na ktorom sa vyskytuje sú stabilné, maximálna zmena do 20%. Ekosozologický status v roku 1995 R - vzácny. V roku 1998 LR:nt, LR - menej ohrozený druh, nt - takmer ohrozený taxón. V roku 2001 LR - menej ohrozený.[5] V roku 2014 VU D1 - zraniteľný. [2][6][7] Európsky ochranársky status nezaradený SPEC. Stupeň ohrozenia S - vyhovujúci ochranársky status.[4]
Commons ponúka multimediálne súbory na tému Vrchárka červenkavá
Wikidruhy ponúkajú informácie na tému Vrchárka červenkavá
Vrchárka červenkavá (iné názvy: vrchopenica červenkastá, vrchárka červenkastá; lat. Prunella collaris) je druh spevavca z čeľade vrchárkovité (Prunellidae). Obýva hory palearktídy.
Alpjärnsparv (Prunella collaris) är en fågel i familjen järnsparvar.[2]
Alpjärnsparven är en stor järnsparv med en längd på 15-17,5 cm och en vikt på 25-35 gram. Den har ett grått huvud och grått bröst. Undersidan är strimmigt rödbrun och ovansidan svart, grå och brunstrimmig. Dess vingtäckare är svarta och i fräsch höstdräkt tydligt avgränsade av två vita vingband. I fräsch höstdräkt syns också den fint svart- och vitvattrade strupen där det vita oftast bara syns som en smal horisontell fläck när man ser fågeln frontalt. Den vassa näbben är svart med en gulorange näbbrot.
Sången är snabb och varierad. Den har även ett kraftigt lärklikt läte och ett trastlikt.
Alpjärnsparven förekommer lokalt i Europa och allra nordvästligaste Afrika och över stora delar av Asien. Den återfinns i högalpina miljöer, vanligtvis på 1800-3500 meters höjd och föredrar kalfjäll med stenblock och låga örter. Den är i huvudsak en stannfågel men gör förflyttningar i höjdled för att dra sig undan den värsta kylan och snön.
Eftersom den är en stannfågel och lever på förhållandevis isolerade lokaler som avgränsas av biotopgränser, det vill säga lågland, så är det genetiska utbytet mellan olika lokala populationer så pass litet att det går att urskilja ett antal olika populationer åt.
Clements et al. 2015 delar upp den i nio underarter:[2]
I Sverige har den påträffats tillfälligt 15 gånger till och med 2014, samtliga i Skåne, Blekinge, på Öland eller Gotland.[3]
Den bygger sitt bo i skrevor bland klippor och lägger 3-4 ljusblå, 23 millimeter stora ägg. Äggen ruvas av båda föräldrarna i cirka 15 dagar. Den ses ofta i små grupper, även under häckningstid. Alpjärnsparven livnär sig av insekter och frön.
Arten har ett stort utbredningsområde och en stor population med stabil utveckling.[1] Utifrån dessa kriterier kategoriserar IUCN arten som livskraftig (LC).[1] I Europa tros det häcka från knappt 78.000 till 149.000 par.[1]
Alpjärnsparv (Prunella collaris) är en fågel i familjen järnsparvar.
Büyük dağ bülbülü (Prunella collaris), dağ bülbülügiller (Prunellidae) familyasına ait küçük bir kuş türü.
Yuvasını küçük çalılara ya da kaya yarıklarına yaparlar, yuvada 3 ila 5 beneksiz açık mavi yumurta bulnur.
Tür, kızılgerdan kadar, yaklaşık 15-17,5 cm boylarında, akrabalarından çok az daha iridir. Sırtı çizgili kahverengi, serçeye benzerdir. Yetişkinler gri başlı ve alt kısımları kırmızı-kahverengi noktalıdır. Böcekçillere uygun, ince, sivri bir gagaya sahiptir. Cinsler benzer renklerdedir, erkekler daha zıt renkli olabilir. Genç yavrular kahverengi başa ve alt kısımlara sahiptirler.
Avrupa ve Asya'nın ılıman 2000 metreye kadar olan dağlarında bulunurlar. Aslında yerleşik bir kuştur, kışları yüksek kesimlerde göç daha yaygın olmakla beraber, bazı kuşlar dağınık olarak İngiltere yakınlarına kadar göç edebilirler. Az bitkili, çıplak dağların kuşudur.
Büyük dağ bülbülü (Prunella collaris), dağ bülbülügiller (Prunellidae) familyasına ait küçük bir kuş türü.
Довжина тіла — 18 см, маса — близько 40 г. Статевий диморфізм у забарвленні не виражений. Дорослий птах сірий; горло біле, з густими чорними смужками; на спині, попереку і верхніх покривних перах крил темно-бура строкатість; боки тулуба каштанові, з білуватими смугами; пера підхвістя темно-бурі, з білою облямівкою; махові пера чорні; стернові пера бурі, з білуватою верхівкою; дзьоб темно-бурий, з жовтою основою; ноги бурі. У молодого птаха світла пляма на горлі ледве помітна; сірий колір в оперенні майже цілком замінений бурим.
Пісня — голосні дзвонкі трелі, які нагадують пісню польового жайворонка. Співаючі альпійські тинівки сидять на землі, або піднімаються у повітря, здійснюючи токовий політ. Поклик — неголосне «чірк-чірк».
Населяє гори Центральної і Південної Європи, північної частина Азії на схід до Японії. У Центральній Європі зустрічається в Альпах, Карпатах і Судетах. В Україні трапляється в Карпатах у межах Івано-Франківської та Закарпатської областей. Достовірно гніздиться на Чорногорі (гг. Петрос, Говерла, Брецкул, Данциш, Туркул, Шпиці, Ребра, Гутин Томнатик, Бребенескул, Менчул, Піп Іван), Свидовці (гг. Близниці, Герешаска), Марамороші (г. Піп Іван) та в Ґорґанах (г. Добушанка). Можливо, гніздиться на інших вершинах Ґорґан (гг.Медвежик, Хом'як, Сивуля, Попадя, Аршиця) та у Гринявах.
Чисельність виду у Європі оцінюють у 100−180 тис. пар, і вона наразі стабільна [1]. Популяція виду в Українських Карпатах становить 190 пар, з яких понад 60% гніздиться у Чорногорі. Причини зміни чисельності: несприятливі погодні умови (травневі приморозки і снігопади), випасання худоби у місцях гніздування, фактор непокою.
Осілий птах, взимку здійснює вертикальні кочівлі, спускається у долини. У цей час з'являється біля поселень людини (села, гірськолижні бази). Заселяє кам'янисті урвища і розсипи, вершини гір з окремими виходами гірських порід у субальпійському і альпійському поясах у межах висот 1600–2060 м н.р.м. До розмноження приступає у кінці травня — червні, в залежності від сходження снігу на гніздових ділянках. При загибелі перших кладок бувають повторні. Гніздиться окремими парами, рідше невеликими групами.
Особливий інтерес становить взаємовідносини між статями. Гніздову територію займає група птахів, яка складається з 3 або 4 самців та 3 або 4 самок. Таку форму взаємодії називають полігіноадрією. Самці мають ієрархію домінування з альфа-самців, які зазвичай старші за особин нижчого рангу. Самки прагнуть до парування з усіма самцями, хоча альфа-самець може захищати їх від парування з самцями нижчого рангу. У свою чергу, самці прагнуть до парування з усіма самками. Аналіз ДНК показав, що в межах одного виводку часто буває змішане батьківство, хоча самка завжди вигодовує власних пташенят. Самці можуть забезпечувати кормом пташенят з кількох гнізд в межах групового поселення, в залежності від того, чи парувався він з самкою — самець проявляє турботу про пташенят тільки у тому випадку, якщо він є для них батьком.[2][3]
Гнізда розміщує у важкодоступних місцях на скелях у тріщинах або під камінням, кущами, будує зі стебел рослин, моху, корінців, лишайників, пір'я. Насиджує кладку самка, 14—16 днів. У кладці 3—5, в середньому 4 блакитних яйця розіром 23,2 x 16,6 мм. Пташенята гніздового типу, найчастіше їх виживає 2—3. Пташенята залишають гніздо у віці двох тижнів. Статева зрілість настає на другому році життя. Тинівка альпійська живиться комахами і павуками, рідше іншими дрібними безхребетними (молюсками та червами), а також ягодами і насінням рослин.
Вид знаходиться під охороною Бернської конвенції (Додаток ІІ). Включено до Червоної книги України (1994, 2009) (статус — вразливий) В Україні охороняється у Карпатському біосферному заповіднику, природному заповіднику «Ґорґани» та Карпатському національному природному парку. Для охорони виду потрібно заборонити випасання худоби у місцях гніздування.
Prunella collaris là một loài chim trong họ Prunellidae.[1]
Prunella collaris là một loài chim trong họ Prunellidae.
Альпийская завирушка — это птица высокогорий на юге Центральной и Южной Европы, а также Малой Азии. В восточном направлении она встречается до Японии. В Центральной Европе она обитает в Альпах, Карпатах и Судетах. Её жизненное пространство в высокогорье — это солнечные скалистые склоны выше границы лесов, а также скалистые альпийские луга на высоте от 1 500 до 3 000 м над уровнем моря.
Альпийская завирушка — это типичная высокогорная птица, которая держится в период гнездования выше границы лесов вплоть до границы снегов, на голых склонах спускается, однако, ниже. Зимой она встречается также у лыжных баз и в горных деревнях. Она любит скалистые участки, чаще держась на земле. В случае опасности она прячется в расщелинах скал, под выступающими камнями или в чаще горных сосен.
Альпийские завирушки питаются насекомыми, червями, пауками, улитками и разными семенами растений и обрабатывают иногда конский навоз. Зимой они посещают кормушки и площадки для мусора при лыжных базах и гостиницах в горах.
Пение состоит из щебечущих звуковых элементов и трели и напоминает пение полевого жаворонка. Поющие альпийские завирушки сидят на земле или поднимаются в воздух, выполняя полёт токования. Призывные звуки звучат как раскатистое «тррли» и «тррюи».
Альпийская завирушка гнездится на скалистых, слабо заросших склонах на высокогорье выше границы лесов. Гнездо — изящная, не очень прочно связанная чашка из стеблей и корней, устланная мхом, лишайниками, иногда также перьями и волосами. Кроме того, подстилка гнезда часто украшена красными спорогонами мхов. Гнездо находится в углублении на земле или в расщелине скалы и может быть защищено кустом или деревом. Период гнездования начинается в конце мая, причём возможны 2 годовых выводка продолжительностью 13–15 днями каждый. Как самец, так и самка участвуют в выведении птенцов.
Кладка состоит из 4–5 одноцветных, голубых, гладких яиц в форме веретена размером 23,2 x 16,6 мм. У птенцов тёмно-серый, длинный пух только на голове, спине и ногах. В открытой глотке узнаваемы две овальные, чёрные точки у основания языка. О молодых птицах заботятся обе родительские птицы. Птенцы покидают гнездо примерно через 16 дней, ещё до того, как встать на крыло[4].
领岩鹨（学名：Prunella collaris）又名岩鹨，为岩鹨科岩鹨属的鸟类。分布于欧洲、北非、西亚、中亚、南亚、日本、台灣以及中国的新疆、西藏、青海、甘肃、山西、陕西、河北、山东、东北、四川、云南等地，多生活于高山以及营巢于裸岩乱石堆的石穴中。该物种的模式产地在奧地利克恩頓。[2]
领岩鹨（学名：Prunella collaris）又名岩鹨，为岩鹨科岩鹨属的鸟类。分布于欧洲、北非、西亚、中亚、南亚、日本、台灣以及中国的新疆、西藏、青海、甘肃、山西、陕西、河北、山东、东北、四川、云南等地，多生活于高山以及营巢于裸岩乱石堆的石穴中。该物种的模式产地在奧地利克恩頓。
.jpg)
分類 界 : 動物界 Animalia 門 : 脊索動物門 Chordata 亜門 : 脊椎動物亜門 Vertebrata 綱 : 鳥綱 Aves 目 : スズメ目 Passeriformes 亜目 : スズメ亜目 Oscines 科 : イワヒバリ科 Prunellidae 属 : イワヒバリ属 Prunella 種 : イワヒバリ P. collaris 学名 Prunella collarisイワヒバリ（岩雲雀、学名：Prunella collaris）は、スズメ目イワヒバリ科イワヒバリ属に分類される鳥類の一種である。
アゼルバイジャン、アフガニスタン、アルジェリア、アルバニア、アルメニア、アンドラ、イギリス（ジブラルタル）、イスラエル、イタリア、イラク、イラン、インド、ウクライナ、ウズベキスタン、オーストリア、カザフスタン、ギリシャ、キルギス、クロアチア、スイス、ジョージア、スペイン、スロバキア、スロベニア、セルビア、韓国、タジキスタン、チェコ、中国、チュニジア、北朝鮮、ドイツ、トルクメニスタン、トルコ、日本、ネパール、パキスタン、ハンガリー、ブータン、フランス、ブルガリア、ボスニア・ヘルツェゴビナ、ポーランド、ポルトガル、マケドニア共和国、ミャンマー、モロッコ、モンゴル、モンテネグロ、リヒテンシュタイン、ルーマニア、ロシア
冬季には南下したり、標高の低い場所へ移動する。日本では北海道と本州中部以北に亜種イワヒバリが周年生息する（留鳥）。
繁殖地では岩場や残雪、草地などを歩き回る。樹木に止まることはあまりない。
全長18cm。体重32-46g。上半身の羽毛は灰色。咽頭部には白い斑点が入る。下半身の羽毛は赤褐色。翼の羽毛は黒褐色で雨覆の先端部の羽毛が白く、静止時には白い2対の縞模様に見える。雌雄同色である。
7亜種に分類される。
イワヒバリ Prunella collaris
高山帯、高木限界より標高の高いハイマツ林や岩場に生息する。非繁殖期には小群を形成することが多い。
食性は雑食で、夏季は昆虫類や節足動物、冬季は種子等を食べる。
繁殖形態は卵生で、岩の隙間に枯草や苔等を組み合わせたお椀状の巣を作り日本では6-7月に1回に3-4個の卵を産む。繁殖期になるとオスとメスそれぞれ数羽からなる小規模な群れを形成し、群れの中で複数の異性と交尾を行う。鳥類には珍しく雌が求愛行動を行う。雌雄とも抱卵を行い、抱卵期間は15日程。雛は約16日で巣立ちする。
繁殖期には雄は、「チョッチョッチリリリ」と繰り返しながら岩角でさえずり、時折さえずり飛翔を行う。
警戒心が低いのか人の近くにも寄ってくる。また山小屋から出る残飯を食べることもある。
イワヒバリ（岩雲雀、学名：Prunella collaris）は、スズメ目イワヒバリ科イワヒバリ属に分類される鳥類の一種である。
_I_IMG_7155.jpg)
_I_IMG_7156.jpg)
.JPG)
