Czernidłak pospolity (Coprinopsis atramentaria (Bull.) Redhead, Vilgalys & Moncalvo) – rodzaj grzybów z rodziny kruchaweczkowatych (Psathyrellaceae)[1].
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Coprinopsis, Psathyrellaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1786 r. Jean Baptiste Bulliard nadając mu nazwę Agaricus atramentarius. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadali mu w 2001 r. Redhead, Vilgalys i Moncalvo, przenosząc go do rodzaju Coprinopsis[1].
Nazwę polską nadał mu Franciszek Błoński w 1888 r, wówczas bowiem gatunek ten zaliczany był do rodzaju czernidłak (Coprinus). W polskim piśmiennictwie mykologicznym opisywany był także pod polskimi nazwami jako bedłka czernidło, bedłka psia lub czernidłak pospolity[3]. Jednak w wyniku badań filogenetycznych w 2001 przeniesiony został do rodzaju Coprinopsis'', tak więc jego polskie nazwy już nie są spójne z nazwą naukową.
Wysokość 3-8 cm, u młodych osobników cylindryczny, później dzwonkowaty, na końcu niemal rozpostarty. Jest promieniście żłobiony, na wierzchołku ma nieliczne płatkowate łuski. Kolor popielatoszary lub szarobrązowy, na środku ciemniejszy. U dojrzałego owocnika cały kapelusz razem z blaszkami rozpływa się w czarną ciecz[4].
Szerokie, gęste, o piłkowanych ostrzach.. W młodym owocniku białe, później różowe, a na koniec czarne i rozpływają się[4].
Wysokość 5-15 cm, cylindryczny, pusty, łatwo odłamujący się od kapelusza. Powierzchnia gładka, biała, pierścienia brak. Podstawa wyraźnie zaostrzona[4].
Biały, w kapeluszu cienki i kruchy, w trzonie miękki, włóknisty. Smak nieznaczny, zapach przyjemny, ale niewyraźny[4].
Czarny. Zarodniki elipsoidalne, gładkie, o rozmiarach 9-10 × 5-6 μm[5].
Podano występowanie tego gatunku w Ameryce Północnej, Europie, Azji i na Nowej Zelandii[6]. W Polsce jest bardzo pospolity[3].
Występuje dość często, w ogrodach, łąkach, lasach i nieużytkach. Owocniki pojawiają się od wiosny do jesieni, zazwyczaj gromadnie u podstawy ściętych pni lub na ziemi[5].
Saprotrof[3]. Grzyb jadalny, ale także trujący. Jadalne są tylko młode okazy, zanim zaczną czernieć i rozpływać się. Trujący jest natomiast w połączeniu z alkoholem. Co najmniej na dwa dni przed i dwa dni po spożyciu tego grzyba nie należy spożywać alkoholu. W takim przypadku dochodzi do zatrucia organizmu zawartą w grzybie kopryną, która zablokuje proces rozkładu alkoholu doprowadzając tym samym do zatrucia aldehydem octowym. Pierwsze oznaki zatrucia pojawiają się już w czasie od kilku minut do 1 godz. w postaci zaczerwienienia twarzy i szyi, następnie chory zaczyna odczuwać ciepło i wzrasta tętno[7].
.jpg)
Czernidłak pospolity (Coprinopsis atramentaria (Bull.) Redhead, Vilgalys & Moncalvo) – rodzaj grzybów z rodziny kruchaweczkowatych (Psathyrellaceae).
