Sybaldia (Sibbaldia L.) – rodzaj roślin z rodziny różowatych (Rosaceae). Do rodzaju należy w zależności od ujęcia od 6[4] do około 20 gatunków[5], występujących w strefie okołobiegunowej i na obszarach górskich półkuli północnej[5]. Do flory Polski należy sybaldia rozesłana (S. procumbens)[6]. Nazwa rodzajowa upamiętnia profesora medycyny z Edynburga – Roberta Sibbalda (1642–1722)[4].
Morfologia
- Pokrój
- Niewysokie (zwykle od 2 cm do 15 cm wysokości, rzadziej do 30 cm) byliny[4] o drewniejące nasadzie. Pęd płożący lub wzniesiony[5], zwykle szczeciniasto lub przylegle owłosiony, rzadko nagi[4].
- Liście
- Skrętoległe, w większości skupione w przyziemnej rozecie, trójdzielne lub rzadziej pojedyncze. U nasady z trwałymi, pochwiastymi przylistkami. Blaszka do 3 cm długości, z listkami na szczycie ząbkowanymi[4].
- Kwiaty
- Skupione po 3–12 w szczytowy kwiatostan, rzadziej pojedyncze. Kwiaty osiągają średnicę od 4 do 7 (rzadko 10) mm, wsparte są 5 drobnymi listkami kieliszka. Hypancjum płytkie, do 4 mm średnicy. Okółki okwiatu składają się z 5 działek i 5 płatków. Działki kielicha lancetowate do jajowatych, rozpostarte. Płatki korony żółte. Pręciki w liczbie 5 (rzadziej 10) są krótsze od płatków korony. Słupki w liczbie od 5 do 15, rzadko do 30[4].
- Owoce
- Nagie niełupki odpadające pojedynczo, ale skupione w owoc zbiorowy, wsparty trwałymi działkami kielicha i hypancjum[4].
Systematyka
Pozycja systematyczna przedstawicieli tego rodzaju jest problematyczna. Włączani bywają w całości lub w części do rodzajów Argentina Hill, Piletophyllum (Soják) Soják, Potentilla, Sibbaldianthe Juzepczuk. lub Sibbaldiopsis[4].
- Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)
Rodzaj należący do podplemienia Fragariinae, plemienia Potentilleae, podrodziny Rosoideae, rodziny różowatych (Rosaceae Juss.), rzędu różowców, kladu różowych w obrębie okrytonasiennych[7][1].
- Pozycja rodziny w systemie Reveala (1993-1999)
Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa różowe (Rosidae Takht.), nadrząd Rosanae Takht., rząd różowce (Rosales Perleb), podrząd Rosineae Erchb., rodzina różowate (Rosaceae Juss.), rodzaj sybaldia (Sibbaldia L.)[8].
- Wykaz gatunków[9][10]
Przypisy
-
↑ a b Stevens P.F: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2010-04-29].
-
↑ a b Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-03-09].
-
↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-05-05].
-
↑ a b c d e f g h i Barbara Ertter, James L. Reveal: Sibbaldia Linnaeus. W: Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2018-06-09].
-
↑ a b c d Li Chaoluan (Li Chao-luang); Hiroshi Ikeda, Hideaki Ohba: Sibbaldia. W: Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2018-06-09].
-
↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
-
↑ D. Potter, T. Eriksson, R.C. Evans, S. Oh, J.E.E. Smedmark, D.R. Morgan, M. Kerr, K.R. Robertson, M. Arsenault, T.A. Dickinson, C.S. Campbell. Phylogeny and classification of Rosaceae. „Plant Systematics and Evolution”. 266, s. 5-43, 2007. DOI: 10.1007/s00606-007-0539-9.
-
↑ Crescent Bloom: Systematyka rodzaju Sibbaldia (ang.). The Compleat Botanica. [dostęp 2009-03-09].
-
↑ Sibbaldia. W: The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2018-06-11].
-
↑ Nazwy polskie według: Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 167. ISBN 978-83-925110-5-2.
