La güestia ye un grupu d'ánimes que visiten a los moribundos pocu enantes de morrer. Normalmente tán formaos por antiguos conocios del moribundu qu'efectuaron el viaxe enantes que él. Suelen portar güesos prendios y sudarios blancos, y n'ocasiones lleven un ataud nel cual llevarán l'ánima del futuru fallecíu. La misión de la Güestia nun ye infundir temor a los vivos, sinon solo de servir de porteadores del anima del futuru difuntu. Anque nun son peligrosos si un vivu por error o despiste alcuéntrase con ellos y tócalos sufriría la muerte él tamién, polo que pa defendese nesti casu había que facer un círculu nel suelu y metese nél.
En San Xuan de Beleño considerábase tamién como un índiz de seguridá el suxetase o arreyase a la cría machu d'una vaca: un xatu [1].
Versos de los componentes de la Güestia:
- Cuandu nós yéramos vivos
- andábamos a éstos figos
- y agora que somos muertos
- andamos per estos güertos
- ¡Andar, andar,
- hasta'l tueru la figar!
La procesión o grupu d'ánimes arrodia trés vegaes la casa d'un moribundu, y al finar la tercer vuelta, en enfermu muerre, y la so imaxe apaez nel ataúd que llebaven los cuatro espectros, o conviértese na imaxe del muertu la forma que había nes andes portaes poles figures fantasmales. Entós la Güestia, glaya, apáguense les lluces y desaparecen.
La ronda davezu dura siete nueches, y óyense cánticos tristayos. La imaxe del desahuciáu figura na procesión, de tal mou que si se ve a un vecín nella, albídrase la so muerte. Aurelio de Llano cunta'l siguiente asocedíu en Caravia[1]
- Y cunten qu'una nueche, una muyer que vivía na Teyera, oyó'l soníu d'una campaniella; asomóse a la ventana y acolumbró a dos fileres de persones con veles enceses, que s'averaben al pueblu. Camentando que tratábase de viaticar a dalgún vecín, garró una vela y acercóse a un miembru del grupu que-y la encendió, y dempués siguió darrera d'ellos hasta la casa d'un enfermu.
- Una vegada que finó la ceremonia, la muyer tornó pa so ca y la comitiva siguió en direición al conventu de Santiago. A la nueche siguiente, la bona muyer oyó otra vegada la campaniella, foi a garrar la vela que guardara nel estoxu del arca, y alcontróse con un güesu. Salió a la cai, empobinó pal que la nueche anterior-y encendiere la vela y díxo-y:
- - "Pantasma de la Güestia, toma esti güesu y dame la mio vela!"
- - "Malditu seya'l que t'ensiñó" - dixo'l de la comitiva; y dió-y la vela a la muyer. Y ye que la vela alliviaba les penes d'aquella alma; por eso se quedare con ella.
En Galicia recibe'l nome de "Santa Compaña". Nesti, la "Santa Compaña" ye una lleenda fantástica sobre una procesión d'ánimes o apaecíos qu'escurre dende los dolce de la nueche polos términos d'una parroquia col propósitu de visitar, o alvertir, a toes aquelles cases nes qu'en curtia va haber un óbito, decesu o fallecimientu.
En Les Hurdes (Estremadura) apaez un Corteju de Genti de Muerti compuestu por dos caballeros pantasmales que causen de madrugada la llerza polos pueblos, una y bones quien los ve pue resultar muertu.
Contar la lleenda supon tamién una proteición escontra esta procesión de non muertos.
La güestia ye un grupu d'ánimes que visiten a los moribundos pocu enantes de morrer. Normalmente tán formaos por antiguos conocios del moribundu qu'efectuaron el viaxe enantes que él. Suelen portar güesos prendios y sudarios blancos, y n'ocasiones lleven un ataud nel cual llevarán l'ánima del futuru fallecíu. La misión de la Güestia nun ye infundir temor a los vivos, sinon solo de servir de porteadores del anima del futuru difuntu. Anque nun son peligrosos si un vivu por error o despiste alcuéntrase con ellos y tócalos sufriría la muerte él tamién, polo que pa defendese nesti casu había que facer un círculu nel suelu y metese nél.
En San Xuan de Beleño considerábase tamién como un índiz de seguridá el suxetase o arreyase a la cría machu d'una vaca: un xatu .
Versos de los componentes de la Güestia:
Cuandu nós yéramos vivos andábamos a éstos figos y agora que somos muertos andamos per estos güertos ¡Andar, andar, hasta'l tueru la figar!La procesión o grupu d'ánimes arrodia trés vegaes la casa d'un moribundu, y al finar la tercer vuelta, en enfermu muerre, y la so imaxe apaez nel ataúd que llebaven los cuatro espectros, o conviértese na imaxe del muertu la forma que había nes andes portaes poles figures fantasmales. Entós la Güestia, glaya, apáguense les lluces y desaparecen.
La ronda davezu dura siete nueches, y óyense cánticos tristayos. La imaxe del desahuciáu figura na procesión, de tal mou que si se ve a un vecín nella, albídrase la so muerte. Aurelio de Llano cunta'l siguiente asocedíu en Caravia
Y cunten qu'una nueche, una muyer que vivía na Teyera, oyó'l soníu d'una campaniella; asomóse a la ventana y acolumbró a dos fileres de persones con veles enceses, que s'averaben al pueblu. Camentando que tratábase de viaticar a dalgún vecín, garró una vela y acercóse a un miembru del grupu que-y la encendió, y dempués siguió darrera d'ellos hasta la casa d'un enfermu. Una vegada que finó la ceremonia, la muyer tornó pa so ca y la comitiva siguió en direición al conventu de Santiago. A la nueche siguiente, la bona muyer oyó otra vegada la campaniella, foi a garrar la vela que guardara nel estoxu del arca, y alcontróse con un güesu. Salió a la cai, empobinó pal que la nueche anterior-y encendiere la vela y díxo-y: - "Pantasma de la Güestia, toma esti güesu y dame la mio vela!" - "Malditu seya'l que t'ensiñó" - dixo'l de la comitiva; y dió-y la vela a la muyer. Y ye que la vela alliviaba les penes d'aquella alma; por eso se quedare con ella.Santa Compaña eo anv ambrougadeg an Anaon e mojennoù Galiza hag Asturiez. E Rouantelezh León (proviñsoù Zamora, León ha Salamanca) int anavezet evel Huéspeda1. E Kastilha evel Estantigua. Kantren a reont war ar maez adalek hanternoz, da vont da weladenniñ an tier ma'z eus marvet unan bennak. Anavezet int ivez evel Güestia, Güéspeda, Estadea, Hoste, Genti de Muerti, pe Compaña.
La Santa Compaña és, en la mitologia gallega, una processó de morts o d'ànimes en pena que a partir de la mitja nit recorren els camins. El propòsit d'aquesta processó és el de visitar o avisar a totes aquelles cases en les que en breu hi haurà un mort. Es tracta d'una tradició present també al nord de Portugal[1] i en alguns indrets de l'oest d'Astúries.[2] Existeixen llegendes similars a les províncies de Lleó, Zamora, Salamanca i a Estremadura amb el nom de Huéspeda i en altres llocs de Castella amb el nom d'Estantigua.[3] El nom de Santa Compaña sembla tractar-se d'una contaminació culta de l'expressió llatina "sanctam cum pania"
El tema de les processons de morts o d'ànimes és propi de la literatura i de les tradicions culturals de l'Europa occidental des de l'Edat mitjana. La creença en la Santa Compaña sembla que beu d'influències antigues vinculades amb tradicions europees d'arrel indoeuropea i que el cristianisme més o menys assimilarà.[2]
Ja Martín Sarmiento, al segle XVIII, i testimoni directe d'aquestes llegendes, es va convertir en un dels partidaris de considerar la Santa Compaña un fenomen vinculat a la mitologia europea, més que no pas una creença lligada a les processons d'ànimes de tradició cristiana. Xoán Cuveiro Piñol insistirà en aquesta teoria al considerar-la un mite lligat al sluagh i a la "cacera infernal".
Precisament tindrà la mateixa teoria l'antropòleg Carmelo Lisón Tolosana sobre la relació que podria tenir amb el mite de la Cacera infernal. Segons una investigació etnogràfica que va publicar sobre la Santa Compaña, estaria relacionada amb el mite germànic que van difondre les invasions d'aquests pobles durant el Baix Imperi i l'Alta Edat Mitjana amb el nom d'estandiga. Estantiga (amb "t") és amb el nom que assenyala Sarmiento que es coneix la Santa Compaña a algunes zones d'Ourense.
Tot i així no tots els autors han estat d'acord amb la teoria de l'herència germànica. Vicente Risco veia en la Santa Compaña una tradició d'arrel cristiana amb molt poques influències antigues. Segons aquest autor, per exemple, l'aspecte màgic que té aquesta tradició és una simple manifestació de la pròpia religiositat fora de les normes de la religió vigent.
En la documentació inquisitorial gallega dels segles XVI i XVII hi trobem referències de creences en ànimes errants que no van anar ni al paradís, ni a l'infern, ni al purgatori.[4]
L'Estantiga (etimològicament, huest antigua) és un mite present amb diverses variants en tot el quadrant nord-oest de la Península Ibèrica, on hi rep també el nom de Güestia (Astúries),[5] Güéspeda o Genti de Muerti. A Galícia la Santa Compaña rep molts noms diferents que reflecteixen una adaptació particular de la creença a cada zona:
El folklorista Xesús Rodríguez López va fer una descripció clàssica de la Santa Compaña:[6]
Tot i que l'aspecte de la Compaña varia segons la tradició de cada zona, la versió més estesa afirma que està formada per una comitiva d'ànimes en pena, vestides amb túniques negres i caputxa, que vaguen durant la nit.[6]
Aquesta processó d'ànimes forma dues fileres, van cobertes amb sudaris i amb els peus descalços. Cada fantasma du una espelma encesa i al seu pas deixa l'olor de cera en l'ambient. Al capdavant de la companyia fantasmal hi ha un espectre vell anomenat Estadea.
La processó va encapçalada per un viu (mortal) que porta una creu i un calder d'aigua beneïda. El segueix el seguici d'ànimes, no sempre visible, però que se'n pot percebre la presència per l'olor de cera i el vent que s'alça al seu pas.
La persona viva que precedeix la processó pot ser un home o una dona, dependent de si el patró de la parròquia és un sant o una santa. També es creu que qui realitza aquesta "funció" no recorda durant el dia què ha passat durant la nit; únicament es podran reconèixer les persones penades amb aquest càstig per estar extremadament primes i pàl·lides. Cada nit que passi, la seva llum serà més intensa i la seva pal·lidesa anirà en augment. La Santa Compaña no els permet de descansar cap nit, cosa que fa que la seva salut se'n ressenteixi sense que ningú pugui explicar d'on li ve el mal. Estan condemnats a vagar nit rere nit fins que morin o fins que algú altre sigui sorprès per la Santa Compaña; en aquest cas la persona que encapçala la processó haurà de passar la creu que porta.
Les ànimes que integren la Santa Compaña caminen mentre resen (quasi sempre el rosari), canten cançons fúnebres i toquen una campaneta. Al seu pas s'aturen tots els sorolls del bosc, només se senten unes campanes. Els gossos anuncien l'arribada de la Santa Compaña udolant desmesuradament i els gats fugen esparverats.
Existeixen varis remeis per alliberar-se'n, en el cas que es manifesti:[2]
La Santa Compaña és, en la mitologia gallega, una processó de morts o d'ànimes en pena que a partir de la mitja nit recorren els camins. El propòsit d'aquesta processó és el de visitar o avisar a totes aquelles cases en les que en breu hi haurà un mort. Es tracta d'una tradició present també al nord de Portugal i en alguns indrets de l'oest d'Astúries. Existeixen llegendes similars a les províncies de Lleó, Zamora, Salamanca i a Estremadura amb el nom de Huéspeda i en altres llocs de Castella amb el nom d'Estantigua. El nom de Santa Compaña sembla tractar-se d'una contaminació culta de l'expressió llatina "sanctam cum pania"
Pertsonaia Mitologikoaren Ezaugarriak Mota Gertakari Mitologikoa Mitologia Galiziar mitologia Lekua GaliziaSanta Compaña (euskaraz, Konpaini Saindua edo Konpaini Santua) parrokia baten bideak eta zidorrak iragaten dituen hildako eta arimen prozesio edo elizbira bat da. Galiziako folklorearen gaia da. Erdi Arotik hasita Mendebaldeko Europar literaturan hildako eta arimen prozesioen gaia oso hedatua dago. Santa Compañak eragin nabariena izan duen "galiziar" eremua aintzineko Gallaecia-ri dagokiona da, bai eta Portugalgo iparraldea eta Asturias, bere ezaugarriengatik zonalde hau komunitate bat bezala identifikatzen baita, bere ipui, literatua eta gertakariaren testigantzetan isladatzen direlarik.
Galiziar izaki mitikoen hiztegia-ren arabera, Santa Compaña edo Santa Compañía izendapenak kutsapen kulturalez sortutako okerreko izenak dira, eufemismo modura erabiltzen dira, Konpainia prezeski ez baita saindua. Lison Tolosana-k dioenez, Santa Compaña esamoldea partikularki jakintsuek erabili ohi dute, baina sinestunek oso urri.
Latinezko "sanctam cum pania" esamoldea "santa compaña" izendapenarekin parekatu omen daiteke. Halere, itzulpen literalago bat "ogi berdinetik jaten dutenak" izango litzateke, prozesioan arimek biziei daramakien hileta gonbiteari aipamena eginez. Hildakoek eskainitako jakiak jateko itxura egin ohi da eta benetan haietatik aske gelditzeko bakoitzak bere janaria jaten du, honela hildakoek beren poltsikoetatik ogia amaituta edo atera ezinik gelditzen diren arte.
Sinismenaren izen ezberdinek esanahi bat daramakite heurekin eta honen bidez Galiziako berezko gertakariak eta mendebaldeko kulturaren artean dagoen elkar-eragina ikus daiteke. Izen ezberdinek eremu geografikoaren arabera erabilera ezberdina izan ohi dute baita ere, hau gizateriaren mito bat (europar mitoa kasu honetan) bere kulturaren zati egiteko Galiziako jendeak duen sorkuntza jenioaren frogatzat har dezakegu. Bi arrazoi hauengatik uler dezakegu nola eremu bakoitzean erabiltzen den izendapena sinismenaren egokitzapen partikular bati dagokiola, bakoitza bi edo hiru adierazmoldeetara zehaztuagoa egongo delarik.
Santa Compaña (euskaraz, Konpaini Saindua edo Konpaini Santua) parrokia baten bideak eta zidorrak iragaten dituen hildako eta arimen prozesio edo elizbira bat da. Galiziako folklorearen gaia da. Erdi Arotik hasita Mendebaldeko Europar literaturan hildako eta arimen prozesioen gaia oso hedatua dago. Santa Compañak eragin nabariena izan duen "galiziar" eremua aintzineko Gallaecia-ri dagokiona da, bai eta Portugalgo iparraldea eta Asturias, bere ezaugarriengatik zonalde hau komunitate bat bezala identifikatzen baita, bere ipui, literatua eta gertakariaren testigantzetan isladatzen direlarik.
A Santa Compaña é unha procesión de mortos ou ánimas en pena que percorren os camiños dunha parroquia. Trátase dun tema do folclore galego. O tema das procesións de mortos e/ou de ánimas é propio da literatura e das tradicións culturais da Europa occidental dende a Idade Media. A zona xeográfica "galega" na que a Santa Compaña influíu máis notoriamente considérase que é o territorio correspondente á antiga Gallaecia, incluíndo o norte de Portugal e Asturias[1], xa que esta zona posúe características que a identifican como unha comunidade, reflectidas nos seus contos e na súa literatura e testemuñas do fenómeno.
A crenza na Santa Compaña, analizada por Vicente Risco como unha tradición cristiá de poucas pegadas anteriores, está rexistrada por outras fontes anteriores vinculada a tradicións europeas de raigame diferente, integrada máis ou menos ao cristianismo. Recollendo isto por exemplo Martín Sarmiento despois da súa viaxe a Galicia como elemento da antiga cultura aínda vixente. Logo, nos séculos seguintes, atópase en dicionarios, almanaques e na literatura, con máis ou menos consideración da súa función na cultura tradicional galega. Ramón María del Valle-Inclán deulle o toque máis poético. Está tamén estudada dende finais do século XX coma un elemento da antropoloxía cultural galega.
Na súa función de mito, a disgregación da crenza ilustra a desestruturación e a desintegración das partes constituíntes da antiga sociedade galega, é dicir, a desaparición dun estilo de vida tradicional anterior que se constrúe dende a urbanización e a industrialización modernas. Polo tanto a cultura popular de finais do século XX e comezos do XXI considera a Santa Compaña como unha das lendas da mitoloxía popular galega máis arraigada no medio rural[2].
Segundo o Dicionario dos seres míticos galegos, os termos Santa Compaña e Santa Compañía son nomes erróneos por contaminación culta, aínda que poidan usarse de xeito eufemístico nalgures, dado que a Compaña non é santa[1]. Lisón Tolosana concorda en que Santa Compaña é unha expresión que serve para denominala, en particular polos eruditos, pero que non é utilizada, ou moi escasamente, polos crentes. A expresión vén do latín "sanctam cum pania", que pode asemellarse a "santa compaña"[Cómpre referencia]. Non obstante, unha tradución máis literal sería "que comen do mesmo pan", seria referíndose ao convite funeral no cal as ánimas levan os vivos para a procesión, sendo necesario finxir comer os manxares propostos e comendo un alimento propio aínda que sexa pan que se leve no peto para liberarse.
A vixencia diste mito de relación dos vivos e dos mortos na sociedade galega recoñécese polos testemuños de fontes escritas ao longo da historia e polas hipóteses de estudos.
Pódese ver que é vixente por diversos documentos da Inquisición do século XVI e comezos do XVII, mencionando xa a crenza, en Galicia, de ánimas errantes que non foron nin ao paraíso, nin ao inferno, nin ao purgatorio[3].
Martín Sarmiento, despois da súa viaxe por Galicia, anota que a estantiga é un dos seus nomes particulares pola zona de Ourense. El fora testemuña do mito, xa antigo naqueles tempos, de que xa existía polo menos no século XVII. Deste modo, dálle o significado de ser un fenómeno vinculado á mitoloxía europea, é dicir, máis que da procesión de ánimas da tradición cristiá[3].
Tamén sabemos de Xoán Cuveiro Piñol que a crenza para el se aproxima ao "sluagh"[4][5] e á "cazaría salvaxe" vencellándoa ao tronco indoeuropeo[1].
Por outra banda, o antropólogo Carmelo Lisón Tolosana publicou unha investigación etnográfica sobre a Santa Compaña, onde di que esta crenza, aínda viva no século XX en Galicia, está vencellada a un mito xermánico, a cazaría salvaxe, que difundiron as invasións destes pobos durante a Alta Idade Media co nome de estandiga ao longo de toda a Hispania[3]. O mito axiña sería cristianizado. Porén, hai outras fontes que apuntan a unha posible orixe celta[5][6]. A lenda da cazaría salvaxe e as crenzas das culturas célticas van polo tronco dunha crenza antiga, o que supón que se trata de maxia na súa función de acceder ao coñecemento. A herdanza da Santa Compaña dos mitos xermánicos, bastante compartida polos intelectuais, non convenceu a Vicente Risco[7], quen supón que o aspecto máxico da Compaña é só unha manifestación de relixiosidade fóra das normas e regras da relixión vixente. Nos elementos da descrición atópase por unha banda o mundo da realidade, os lugares da parroquia, xente do pobo viva ou morta, e por outra banda referentes do imaxinario colectivo de códigos e símbolos culturais que vinculan a visión a conceptos.
Non existe ningunha descrición consensuada sobre o que é a procesión. Cada testemuña da crenza, e o número é moi importante, pode case por si ter unha descrición diferente. De todos os xeitos, o fenómeno, descrito por aquel que o viu ou comunicado por outros, é sempre unha realización singular. Non obstante, convén reter as posibilidades do tipo de comitiva. A comitiva pode ser semellante á da cazaría salvaxe (Wild Hunt) dirixida por Odín (ou un dos seus substitutos) ou unha das variantes do mundo imaxinario e simbolico da idade media como a Mesnie Hellequin en Francia onde o que é destacable é a brutalidade. A comitiva pode referirse á hoste antiga das ánimas en procesión. Sen esquecer que pode tamén ser unha derivación de procesión de meigas[1].
Máis alá da multitude das descricións individuais, convén distinguir elementos sobre varios rexistros. Hai aquel que ve a Santa Compaña e hai aqueles que se poden chamar os "crentes", que cren na súa existencia ou que a dubidan vivindo no ámbito da súa crenza. No relato, hai elementos da vida material que cada un pode recoñecer como unha realidade da súa vida cotiá (os lugares da parroquia, a igrexa, as casas, a fonte etc.), elementos que teñen unha realidade mental (as ánimas, os defuntos etc.) así como elementos ficticios que só serven de decoración (o ambiente nocturno, as luces opacas, os murmurios inintelixibles, os corpos brancos e pálidos etc.). Dentro dos elementos que teñen realidade mental pódense distinguir en aquelas ánimas da procesion que son de xente coñecida, vivos ou mortos, daqueles que son figuras sen relación cos veciños.
A procesión adoita ir encabezada pola persoa viva que porta entre as súas mans unha cruz e mais un caldeiro con auga bendita; tras el, varias ánimas con cirios acesos, non sempre visíbeis, ségueno. A súa presenza faise notoria no cheiro a cera queimada e no vento que se ergue ao seu paso.
A persoa viva que precede esta procesión pode tratarse tanto dun home como dunha muller, dependendo de se o patrón da parroquia é santo ou santa. Ademais, o portador da cruz non pode en ningún momento volve-la cabeza nin renunciar aos seus cargos precedendo á Santa Compaña. Só será ceibado cando atope a outra persoa polo camiño a quen lle entregar a cruz e mailo caldeiro, momento no que estoutro pasará a substituílo.
Para zafarse desta obriga de substitución, a persoa que vexa pasar á Santa Compaña debe trazar un circo no chan e deitarse boca abaixo sen mirarlle á cara a ningún espírito. Mentres tanto, a persoa que leva a cruz e o balde vólvese máis branco e vai aldelgazando a cada paso que dá, ata que consegue darlle o caldeiro a outro.
O que si é comunmente aceptado é que a Compaña bota medo, xa que é considerada como sinal de morte. Pode ser porque a Compaña visita todas aquelas casas nas que axiña haberá un pasamento. Pode ser porque a Compaña necesita dun vivo que leve a cruz e anda ás portas pedindo compañía. Cuveiro Piñol, no seu Diccionario Gallego (1876), escribe:
Compaña: entre o vulgo, creída hoste ou procesión de bruxas que andan de noite alumeadas con ósos de mortos, chamando ás portas para que as acompañen, aos que desexan que morran axiña...
Pode ser porque as ánimas da Compaña poden maltratar a xente que atopan polos camiños e ata poden ir molestar á xente na súa casa.
Malia que na maioría das historias a Santa Compaña realiza a súas aparicións de noite, hai tamén casos citados nos que se fala de saídas diúrnas. A frecuencia pode ser de todas as noitas á mesma hora como non. Cada visión é unha recreación e en cada localidade vai evolucionar segundo as necesidades socio-culturaís do grupo onde está vixente.
Lisón Tolosona, con datos dos anos 1960 recolle 124 casos onde o motivo da procesión é para anunciar morte, 32 casos para facer penitencia e 31 casos para castigar. Os nomes para chamar a procesión están relacionados co motivo da súa existencia.
Os diferentes nomes da crenza levan consigo un significado que permite atopar a relación establecida entre o fenómeno propio a Galicia e mais a cultura occidental. Os diferentes nomes tamén teñen un uso distinto segundo as zonas xeográficas, sendo isto unha proba do xenio creativo da xente de Galicia en canto á vixencia dun mito da humanidade (neste caso un mito europeo) na súa propia cultura[3]. Destas dúas razóns pódese comprender que o nome atribuído por cada zona corresponde a unha adaptación particular da crenza, a cal estará máis ou menos preto dun dos tres tipos enunciados.
Existen varios remedios para liberarse dela[8].
A parroquia adoita ser o territorio das andanzas da Santa Compaña, e polo tanto un elemento constitutivo do mito, o cal lle dá vida á crenza en Galicia[1][3].
O tema da Santa Compaña recóllese na cultura popular en forma de espectáculos[9][10][11] e incluso cómics[12].
Esta procesión anda espallada pola internet, tanto como curiosidade acerca de Galicia[13] como combinada co paranormal[14][15].
Tamén algúns músicos e bandas recollen o tema nalgunhas das súas obras, é o caso de Golpes Bajos[16], Mägo de Oz e Los Suaves, por exemplo.
O nome da banda de rock Heredeiros da crus está tomado directamente do mito da Santa Compaña [Cómpre referencia].
Unha banda de rock de Rianxo chamada Santa Compaña ten un tema titulado "Urco".
A Santa Compaña é unha procesión de mortos ou ánimas en pena que percorren os camiños dunha parroquia. Trátase dun tema do folclore galego. O tema das procesións de mortos e/ou de ánimas é propio da literatura e das tradicións culturais da Europa occidental dende a Idade Media. A zona xeográfica "galega" na que a Santa Compaña influíu máis notoriamente considérase que é o territorio correspondente á antiga Gallaecia, incluíndo o norte de Portugal e Asturias, xa que esta zona posúe características que a identifican como unha comunidade, reflectidas nos seus contos e na súa literatura e testemuñas do fenómeno.
A crenza na Santa Compaña, analizada por Vicente Risco como unha tradición cristiá de poucas pegadas anteriores, está rexistrada por outras fontes anteriores vinculada a tradicións europeas de raigame diferente, integrada máis ou menos ao cristianismo. Recollendo isto por exemplo Martín Sarmiento despois da súa viaxe a Galicia como elemento da antiga cultura aínda vixente. Logo, nos séculos seguintes, atópase en dicionarios, almanaques e na literatura, con máis ou menos consideración da súa función na cultura tradicional galega. Ramón María del Valle-Inclán deulle o toque máis poético. Está tamén estudada dende finais do século XX coma un elemento da antropoloxía cultural galega.
Na súa función de mito, a disgregación da crenza ilustra a desestruturación e a desintegración das partes constituíntes da antiga sociedade galega, é dicir, a desaparición dun estilo de vida tradicional anterior que se constrúe dende a urbanización e a industrialización modernas. Polo tanto a cultura popular de finais do século XX e comezos do XXI considera a Santa Compaña como unha das lendas da mitoloxía popular galega máis arraigada no medio rural.
Agmen Sanctum, Hostes Antiquus,?[1] aut Sancta Cumpania,? (Hispanice, Gallaice et Asturiane: santa Compaña, vel Güestia, Güéspeda, Estadea, Hoste, vel Estantigua; Vasconice: konpaini sandua) est coetus animarum, quae secundum superstitionem popularem Hispaniam (praecipue Gallaeciam et Asturias) incolunt.?
Ei sunt phantasmae defunctorum, qui, albis tunicis cucullisque vestiti, nocte a templo usque ad domum hominis morituri pompam eunt. Primus in agmine nulla anima sed vivus est homo, magnam crucem ferens dum animae post ambulantes cereos portant. Vivus hanc rem ignorat, quae prima luce expergefacit.? Hospes rosarium orant hymnosque canent.
Coetus animas moriturorum clamat, sed etiam de peccatis gravibus admonet. Vivi putant illum qui hospes videat mox moriturum esse.
Hospitibus prope accedentibus, homines haec usitate faciunt:
-2 Latinitas huius rei dubia est. Corrige si potes. Vide {{latinitas}}. Agmen Sanctum, Hostes Antiquus,? aut Sancta Cumpania,? (Hispanice, Gallaice et Asturiane: santa Compaña, vel Güestia, Güéspeda, Estadea, Hoste, vel Estantigua; Vasconice: konpaini sandua) est coetus animarum, quae secundum superstitionem popularem Hispaniam (praecipue Gallaeciam et Asturias) incolunt.?
Ei sunt phantasmae defunctorum, qui, albis tunicis cucullisque vestiti, nocte a templo usque ad domum hominis morituri pompam eunt. Primus in agmine nulla anima sed vivus est homo, magnam crucem ferens dum animae post ambulantes cereos portant. Vivus hanc rem ignorat, quae prima luce expergefacit.? Hospes rosarium orant hymnosque canent.
Coetus animas moriturorum clamat, sed etiam de peccatis gravibus admonet. Vivi putant illum qui hospes videat mox moriturum esse.
Hospitibus prope accedentibus, homines haec usitate faciunt:
Eos non spectare, et viam relinquere Orare et sonos animarum ignorare Nunquam cereum animarum recipere FugereGuestia gonetropospora je grzib[1], co go ôpisoł G.J.D. Sm. & K.D. Hyde 2001. Guestia gonetropospora nŏleży do zorty Guestia i familije Xylariales.[2][3] Żŏdne podgatōnki niy sōm wymianowane we Catalogue of Life.[2]
Wikispecies mo informacyje ô Guestia gonetropospora.Guestia gonetropospora je grzib, co go ôpisoł G.J.D. Sm. & K.D. Hyde 2001. Guestia gonetropospora nŏleży do zorty Guestia i familije Xylariales. Żŏdne podgatōnki niy sōm wymianowane we Catalogue of Life.
