Colchicum soboliferum (C. A. Mey.) Stef.

Budaqlı danaqıran - (lat. Colchicum soboliferum C.A. Mey.). Melantiasiyakimilər – (Melanthiaceae Batsch.) fəsiləsinə aid bitki növü.

IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu “Kritik təhlükə həddində olanlar” kateqoriyasına aiddir - CR A2ac+3c. Azərbaycanın nadir növüdür.

Qısa morfoloji təsviri

Çoxillik ot bitkisidir. Soğanaqlı, yumru-yumurtavari, 1 sm-ə qədər yoğunluqda, nazik örtüklə örtülmüşdür. Yarpaqlar 3 ədəd, xətvari, neştərşəkilli, sivri, çox və ya az dərəcədə hamar, çılpaq, 3- enində, çiçəklərlə bir vaxtda görünür, bəzən onlardan uzun olur. Çiçəklər 1-2 çəhrayı, 17- uzunluğunda, 2- enində, əsası oxşəkillidir. Qutucuq xırda uzunsov-yumurtavari, uzunluğundadır ^[1][2][3].

Bioloji, еkoloji və fitosеnoloji xüsusiyyətləri

Çiçəkləmə və mеyvə əmələgətirmə dövrü yanvar-mart aylarına təsadüf edir. Soğanaq yumruları və toxum vasitəsilə çoxalır. Yüksək dağ qurşağında subalp çəmənlərdə yayılmışdır. Kriptofitdir. Dekorativ bitkidir ^[1][2][4].

Yayılması

Böyük Qafqazın qərb hissəsi ^[1][2][4].

Sayı və tеndеnsiyası

Populyasiyası azdır və itmə təhlükəsi altındadır ^[1][2][5].

Məhdudlaşdırıcı amillər

Antropogеn (əhali tərəfindən çiçəklərinin və soğanaqların yığılması) və zoogen amillər ^[1][2][6].

Mühafizə tədbirləri

Xüsusi mühafizə tədbirləri görülməyib.

İstinadlar

1. ↑ ^{1,0 1,1 1,2 1,3 1,4} Azərbaycan Respublikasının Qırmızı kitabı Nadir və nəsli kəsilməkdə olan bitki və göbələk növləri II nəşr, Bakı-2013
2. ↑ ^{2,0 2,1 2,2 2,3 2,4} http://redbook.az/
3. ↑ İbadlı O.V., 2002
4. ↑ ^{4,0 4,1} Флора Азербайджана, 1952
5. ↑ İbadlı O.V., 1989
6. ↑ Ибадлы О.В., 2005

Die Sprossende Zeitlose (Colchicum soboliferum) ist eine Pflanzenart aus der Gattung der Zeitlosen (Colchicum) in der Familie der Zeitlosengewächse (Colchicaceae).

Merkmale

Die Sprossende Zeitlose ist ein ausdauernde Knollenpflanze, die Wuchshöhen von 3 bis 6 Zentimeter erreicht. Die Knollen haben einen Durchmesser von 7 bis 15 Millimeter. Die horizontalen Bodensprosse sind 2 bis 5 (9,5) Zentimeter lang und 3 bis 8 Millimeter dick. Die 3 (selten 4) Laubblätter messen zu Blütezeit 2 bis 10 × 0,3 bis 0,9 Zentimeter, später erreichen sie 10 bis 27 × 0,3 bis 1,6 (2) Zentimeter. Meist ist nur eine, selten sind bis zu 3 Blüten vorhanden. Die Perigonblattspreite ist linear bis schmal elliptisch, hat am Grund meist Öhrchen, ist weiß, blassrosa oder purpurrosa gefärbt und misst 17 bis 40 × 2 bis 5 (8) Millimeter. Die Staubbeutel sind graugelb bis schwarzpurpurn.

Die Blütezeit reicht von Februar bis März.

Vorkommen

Die Sprossende Zeitlose kommt im Osten des Balkan, in der Süd- und Mittel-Türkei, in Syrien, in Transkaukasien, im Nord- und West-Iran, in Turkmenien, in Afghanistan und in Südwest-Tadschikistan auf feuchten Grashängen, Schneeflecken und Quellflur-Rändern in Höhenlagen von (200) 1000 bis 2400 Meter vor.^[1]

Nutzung

Die Sprossende Zeitlose wird selten als Zierpflanze für Steingärten genutzt. Die Art ist seit spätestens 1835 in Kultur.

Literatur

• Eckehart J. Jäger, Friedrich Ebel, Peter Hanelt, Gerd K. Müller (Hrsg.): Exkursionsflora von Deutschland. Begründet von Werner Rothmaler. Band 5: Krautige Zier- und Nutzpflanzen. Springer, Spektrum Akademischer Verlag, Berlin/Heidelberg 2008, ISBN 978-3-8274-0918-8.

Einzelnachweise

1. ↑ Rafaël Govaerts (Hrsg.): Colchicum soboliferum. In: World Checklist of Selected Plant Families (WCSP) – The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew, abgerufen am 29. Juni 2018.

Colchicum soboliferum là một loài thực vật có hoa trong họ Colchicaceae. Loài này được (C.A.Mey.) Stef. miêu tả khoa học đầu tiên năm 1926.^[1]

Chú thích

Liên kết ngoài

• Phương tiện liên quan tới Colchicum soboliferum tại Wikimedia Commons
• Dữ liệu liên quan tới Colchicum soboliferum tại Wikispecies

Bài viết về Họ Bả chó (Colchicaceae) này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia bằng cách mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn.

• x
• t
• s