dcsimg

Mandelinka topolová ( Czech )

provided by wikipedia CZ

Mandelinka topolová (Chrysomela populi) je brouk, jehož larvy poškozují listy žírem. Škodí především na topolech, při přemnožení způsobuje holožír.

EPPO kód

CHRSPO[1]

Synonyma patogena

Vědecké názvy

Podle EPPO a Biolib je pro patogena s označením mandelinka topolová (Chrysomela populi) používáno více rozdílných názvů, například Chrysomela vigintopunctata nebo Melasoma vigintipunctata.[1]

 src=
Larva.

Zeměpisné rozšíření

Mandelinka topolová je rozšířená v Evropě.[2], kde je běžným druhem ve většině zemí[2] včetně Česka. Dále se vyskytuje v Asii.[3]

 src=
Samička kladoucí vejce.

Popis

Brouci jsou lesklí, kulatí, mírně podlouhlí, 8–12 mm velcí. Krovky jsou nahnědle červeně zbarveny.[4] Někteří jedinci mohou být zbarveni oranžově.

Larvy jsou až 15 mm velké, v mládí černé, později špinavě žlutobílé s černými skvrnami a bradavkami.[4]

Biologie

Přezimují dospělí brouci. V květnu kladou na spodní stranu listů vajíčka. Mladé larvy se zdržují na spodní straně listů. Horní pokožka listů není poškozena. Larvy se často zdržují společně, ve skupinách. Vyžírají hromadně plošky ve spodní pokožce listů. Později se rozlézají po listech, které skeletují nebo děrují. Dorostlé larvy se kuklí na listech. V příznivých letech má druh až tři generace.[4]

Vyskytuje se v lesích, parcích a v okolí řek s výskytem hostitelských rostlin, zejména v nížinách. Živí se úživným žírem na topolech a podle dostupných informací je hostitelskou rostlinou i vrba.[3] Na další území se šíří okřídlenými dospělci.

Mezi jeho přirozené nepřátele patří mnoho druhů kuklic (Tachinidae) a vosy (Ichneumonidae). Masožravé larvy druhu Xanthandrus comptus se rovněž živí tímto druhem.

Rostlinolékařský význam

Při přemnožení může způsobit totální holožíry. Příznakem napadení jsou zcela skeletované listy a Larvy na listech.

V případě velkého přemnožení lze larvy a brouky posbírat ručně (na malé ploše).[5] Pro chemickou ochranu se používá Vaztack 10 EC, Decis Mega nebo dále Agrion Delta a Fast M.[5]

Odkazy

Reference

  1. a b EPPO, CHRSPO
  2. a b eol, mapy
  3. a b insektenbox.de
  4. a b c ČERMÁK, Petr. Atlas poškození dřevin [online]. mendelu.cz, 2011 [cit. 2013-05-04]. Dostupné online. (česky)
  5. a b rychlerostoucitopoly

Literatura

  • Jiři Zahradnik, Irmgard Jung, Dieter Jung et. al.: Käfer Mittel- und Nordwesteuropas. Parey, Berlin 1985, ISBN 3-490-27118-1
  • Heiko Bellmann: Welches Insekt ist das? Franckh-Kosmos, Stuttgart 2005, ISBN 3-440-09874-5
  • Adolf Brauns: Taschenbuch der Waldinsekten Band 1. 3. Auflage, bearbeitet. Gustav Fischer Verlag, Stuttgart 1976, ISBN 3-437-30228-0

Externí odkazy

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia autoři a editory
original
visit source
partner site
wikipedia CZ

Mandelinka topolová: Brief Summary ( Czech )

provided by wikipedia CZ

Mandelinka topolová (Chrysomela populi) je brouk, jehož larvy poškozují listy žírem. Škodí především na topolech, při přemnožení způsobuje holožír.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia autoři a editory
original
visit source
partner site
wikipedia CZ

Haavanlehtikuoriainen ( Finnish )

provided by wikipedia FI

Haavanlehtikuoriainen (Chrysomela populi) on aikuisena talvehtiva kovakuoriainen.

Ulkonäkö

Haavanlehtikuoriaisen kuoren väri vaihtelee kirkkaanoranssista tummanruskeaan ja keltaiseen. Sen pää saattaa auringonvalossa näyttää hehkuvan sateenkaaren väreissä. Ruumis on tummanmusta. Sillä on kolme jalkaparia ja niiden päissä terävähköt "kynnet". Kuoriaista pidetään ns. normaalina kuoriaisena muotonsa takia (puolikuu). Sen kuoressa on pieni musta täplä peitinsiipiliitoksessa. Se on noin 10–12 mm pitkä ja puolipallon muotoinen.

Ravinto

Sekä toukat että aikuiset kuoriaiset syövät pajun- ja haavanlehtiä. Mahdolliset tuhot metsälle/metsäyhtiöille ovat vähäisiä.

Levinneisyys

Koko Etelä-Suomesta Pohjanmaalle asti.

Lisääntyminen

Muninta-aika alkaa touko-kesäkuun vaiheessa ja jatkuu heinäkuun alkuun. Naaras munii 40–50 munaa kerrallaan ja jopa yli tuhat munaa yhteensä lehtien alapinnalle.

Haavanlehtikuoriaisen saalistajia luonnossa ovat ainakin seuraavat: Calathus fuscipes, maakiitäjäiset (Carabidae), etelänharsokorento (Chrysopa formosa), pihaharsokorento (Chrysoperla carnea), Coccinella saucerotti, kaljukekomuurahainen (Formica polyctena), piikkilude (Picromerus bidens) ja välkelude (Zicrona caerulea).[1]

Talvehtiminen

Haavanlehtikuoriainen talvehtii lehtien alla eli se on monivuotinen.

Lähteet

Aiheesta muualla

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedian tekijät ja toimittajat
original
visit source
partner site
wikipedia FI

Haavanlehtikuoriainen: Brief Summary ( Finnish )

provided by wikipedia FI

Haavanlehtikuoriainen (Chrysomela populi) on aikuisena talvehtiva kovakuoriainen.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedian tekijät ja toimittajat
original
visit source
partner site
wikipedia FI

Grote populierenhaan ( Dutch; Flemish )

provided by wikipedia NL

Insecten

De grote populierenhaan (Chrysomela populi) is een kever uit de familie bladhaantjes (Chrysomelidae). De wetenschappelijke naam van de soort werd in 1758 gepubliceerd door Carl Linnaeus.[1]

Algemeen

 src=
Een kleine zwarte vlek aan de achterkant

Dit relatief grote bladhaantje is te zien van april tot augustus, en te herkennen aan de meestal scharlakenrode dekschilden; de rest van het lichaam is zwart. De dekschilden kunnen ook wat bruiner of geler van kleur zijn, vooral pas uit de pop gekropen exemplaren zijn lichter; dode (opgezette) exemplaren kleuren bruin. Vanwege de ronde vorm en het bolle schild lijkt deze soort op een van de lieveheersbeestjes, maar hij mist altijd de stippen en wordt iets groter, tot 13 millimeter. Ook is het schild iets langwerpiger en zijn kop en borststuk duidelijker gescheiden. Er is nog een overeenkomst met lieveheersbeestjes; bij verstoring wordt een bittere en smerig ruikende vloeistof afgescheiden die vijanden zoals vogels moet verjagen.

Voedsel en ontwikkeling

Het populierenhaantje leeft op de populier en de wilg, ook aanverwante soorten zoals ratelpopulier en zwarte populier. Zowel de larve als kever leeft van de bladeren die weggeknaagd worden, en bij voorkeur de frisse jonge blaadjes. De kleur van de larve is wit tot witgeel met rijen ronde zwarte vlekjes over het hele lijf, een cilindrische, rupsachtige vorm en een zwarte kop. Ook de larve kan een smerige stof afscheiden en leeft vaak op de onderzijde van bladeren ter beschutting. De volwassen kever overwintert om in april weer tevoorschijn te komen. In grote delen van Europa is deze soort zeer algemeen, ook in Nederland en België.

Externe links

Bronnen, noten en/of referenties
  1. Linnaeus, C. (1758). Systema naturae ed. 10: 370
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia-auteurs en -editors
original
visit source
partner site
wikipedia NL

Grote populierenhaan: Brief Summary ( Dutch; Flemish )

provided by wikipedia NL

De grote populierenhaan (Chrysomela populi) is een kever uit de familie bladhaantjes (Chrysomelidae). De wetenschappelijke naam van de soort werd in 1758 gepubliceerd door Carl Linnaeus.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia-auteurs en -editors
original
visit source
partner site
wikipedia NL

Rød poppelbladbille ( Norwegian )

provided by wikipedia NO

Rød poppelbladbille (Chrysomela populi) også kalt stor ospebladbille er en bille som tilhører familiegruppen bladbiller (Chrysomelidae). Den lever særlig på osp.

 src=
Rød poppelbladbille har en svak svart flekk bakerst
Foto: Magne Flåten

Utseende

Rød poppelbladbille er forholdsvis stor, mellom 10-12 mm lang. Den har et svart eller mørkt grønnlig hode og halsskjold (pronotum). Halskjoldet er litt smalere i bakkanten enn de klart røde dekkvingene. Dekkvingene har en uregelmessig punktur, ikke ordnet i langsgående rekker. Scutellumet er lite og svart på farge. Kroppen er jevnt oval som bladbillene ofte er. Beina er mørke. Den er svært lik ospebladbille, som er litt mindre.

Levevis

Både larvene og de voksne (imago) billene lever av å spise blad på næringsplantene, osp, selje og vier.

Rød poppelbladbille tilhører gruppen av insekter med fullstendig forvandling (holometabole insekter), som gjennomgår en metamorfose i løpet av utviklingen. Larvene er radikalt forskjellige fra de voksne i levevis og i kroppsbygning. Mellom larvestadiet og det voksne stadiet er et puppestadie, en hvileperiode, der billens indre og ytre organer endres.

Litteratur

  • Lindroth, C.H. 1993. Våra skalbaggar och hur man kãnner igen dem (opptrykk av opprinnelig tre hefter (1942-1945. Bonnier forlag.) Fãltbiologerna. ca. 240 sider. ISBN 91-85094-722

Eksterne lenker

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia forfattere og redaktører
original
visit source
partner site
wikipedia NO

Rød poppelbladbille: Brief Summary ( Norwegian )

provided by wikipedia NO

Rød poppelbladbille (Chrysomela populi) også kalt stor ospebladbille er en bille som tilhører familiegruppen bladbiller (Chrysomelidae). Den lever særlig på osp.

 src= Rød poppelbladbille har en svak svart flekk bakerst Foto: Magne Flåten
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia forfattere og redaktører
original
visit source
partner site
wikipedia NO

Rynnica topolowa ( Polish )

provided by wikipedia POL
Commons Multimedia w Wikimedia Commons

Rynnica topolowa, stonka topolowiec[1], topolówka[1] (Chrysomela populi) – gatunek chrząszcza z rodziny stonkowatych i podrodziny Chrysomelinae.

Chrząszcz o ciele długości od 10 do 12 mm, z wyjątkiem pokryw ubarwionym czarnozielono lub granatowo z metalicznym połyskiem. Przedplecze jest u nasady wyraźnie węższe od pokryw, a jego boczne brzegi są wałeczkowato zgrubiałe i od pozostałej jego wierzchniej strony odgraniczone relatywnie płytkimi bruzdami. Barwa pokryw jest czerwona z niewielką, czarną plamką na ich styku u wierzchołka. Brzegi boczne pokryw również są wałeczkowato pogrubione, a u wierzchołków, w kątach przyszwowych opatrzone wgłębieniem. Boczne krawędzie pokryw są z tyłu nieorzęsione, a ich epipleury z tyłu silnie zwężone. Punktowanie powierzchni pokryw jest bardzo delikatne i tworzy pojedynczy rządek wzdłuż ich bocznych brzegów. Samca charakteryzuje silnie zakrzywione prącie o płytce grzbietowej ku szczytowi rozszerzonej i zaopatrzonej w podłużną szczelinę przez środek[2].

Owad ten żeruje na wierzbie, osice a zwłaszcza na młodych topolach, na których wiosną składa jaja w niewielkich, nieregularnych skupiskach do 20-30 sztuk. Larwy kształtem przypominają larwy biedronki, lecz są jasnoszare w czarne plamki. Zimuje w ściółce pod liśćmi. Postacie dorosłe można spotkać od maja do końca lipca (także w sierpniu). Zaniepokojone (wzięte na rękę) wydzielają czerwoną, silnie pachnącą karbolem (i prawdopodobnie nieprzyjemną smakowo) ciecz, którą po minięciu niebezpieczeństwa mogą wyssać z powrotem. Substancję odstraszającą uzyskują z zawartych w pokarmie salicylanów.

Bywa notowany jako szkodnik młodników topolowych i upraw wierzb[2].

Gatunek znany z krainy palearktycznej i północnej części krainy orientalnej. W Europie stwierdzony został m.in. w Irlandii, Wielkiej Brytanii[2][3], Francji, Belgii, Holandii, Niemczech, Szwajcarii, Liechtensteinu, Austrii, Włoszech, Danii, Szwecji, Norwegii, Finlandii, Łotwie, Polsce, Czechach, Węgrzech, Bośni i Hercegowinie, Serbii, Bułgarii, Albanii, Macedonii, Grecji i Rosji[4]. Na zachód sięga do Maroka, a na wschód po Pakistan, Indie, Chiny i Japonię. W Polsce pospolity na terenie całego kraju[2][3].

Galeria

Przypisy

  1. a b Grzegorz Bobrowicz: Rynnica. W: Słownik przyrodniczy [on-line]. [dostęp 2019-02-10].
  2. a b c d Andrzej Warchałowski: Klucze do oznaczania owadów Polski. Część XIX Chrząszcze – Coleoptera. Zeszyt 94b Stonkowate – Chrysomelidae. Podrodziny: Chrysomelinae i Galerucinae. Warszawa: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, PWN, 1973, s. 9-10, 49-54.
  3. a b B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Stonkowate – Chrysomelidae, część 1. „Katalog Fauny Polski”. XXIII (16), 1990.
  4. Chrysomela (Chrysomela) populi Linnaeus, 1758. W: Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2019-02-09].

Bibliografia

  • Ronald Gerstmeier Owady i inne stawonogi lądowe, Muza SA. ​ISBN 83-7079-753-9
  • Świat zwierząt Multico i PWRiL, Warszawa 1991 ​ISBN 83-09-01551-8
  • Pławilszczikow N., Klucz do oznaczania owadów, PWRiL, Warszawa 1972
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Rynnica topolowa: Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL

Rynnica topolowa, stonka topolowiec, topolówka (Chrysomela populi) – gatunek chrząszcza z rodziny stonkowatych i podrodziny Chrysomelinae.

Chrząszcz o ciele długości od 10 do 12 mm, z wyjątkiem pokryw ubarwionym czarnozielono lub granatowo z metalicznym połyskiem. Przedplecze jest u nasady wyraźnie węższe od pokryw, a jego boczne brzegi są wałeczkowato zgrubiałe i od pozostałej jego wierzchniej strony odgraniczone relatywnie płytkimi bruzdami. Barwa pokryw jest czerwona z niewielką, czarną plamką na ich styku u wierzchołka. Brzegi boczne pokryw również są wałeczkowato pogrubione, a u wierzchołków, w kątach przyszwowych opatrzone wgłębieniem. Boczne krawędzie pokryw są z tyłu nieorzęsione, a ich epipleury z tyłu silnie zwężone. Punktowanie powierzchni pokryw jest bardzo delikatne i tworzy pojedynczy rządek wzdłuż ich bocznych brzegów. Samca charakteryzuje silnie zakrzywione prącie o płytce grzbietowej ku szczytowi rozszerzonej i zaopatrzonej w podłużną szczelinę przez środek.

Owad ten żeruje na wierzbie, osice a zwłaszcza na młodych topolach, na których wiosną składa jaja w niewielkich, nieregularnych skupiskach do 20-30 sztuk. Larwy kształtem przypominają larwy biedronki, lecz są jasnoszare w czarne plamki. Zimuje w ściółce pod liśćmi. Postacie dorosłe można spotkać od maja do końca lipca (także w sierpniu). Zaniepokojone (wzięte na rękę) wydzielają czerwoną, silnie pachnącą karbolem (i prawdopodobnie nieprzyjemną smakowo) ciecz, którą po minięciu niebezpieczeństwa mogą wyssać z powrotem. Substancję odstraszającą uzyskują z zawartych w pokarmie salicylanów.

Bywa notowany jako szkodnik młodników topolowych i upraw wierzb.

Gatunek znany z krainy palearktycznej i północnej części krainy orientalnej. W Europie stwierdzony został m.in. w Irlandii, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Holandii, Niemczech, Szwajcarii, Liechtensteinu, Austrii, Włoszech, Danii, Szwecji, Norwegii, Finlandii, Łotwie, Polsce, Czechach, Węgrzech, Bośni i Hercegowinie, Serbii, Bułgarii, Albanii, Macedonii, Grecji i Rosji. Na zachód sięga do Maroka, a na wschód po Pakistan, Indie, Chiny i Japonię. W Polsce pospolity na terenie całego kraju.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Chrysomela populi ( Vietnamese )

provided by wikipedia VI

Chrysomela populi là một loài bọ cánh cứng trong họ Chrysomelidae. Chúng này được Linnaeus miêu tả khoa học đầu tiên năm 1758.[1] Đây là loài gây hại phát triển phổ biến ở Uzbekistan.

 src=
Một đốm đen nhỏ ở phía sau

Chú thích

  1. ^ List of insect pests and diseases by country. FAO. 2015. Truy cập ngày 2 tháng 7 năm 2015.

Tham khảo


Hình tượng sơ khai Bài viết về phân họ côn trùng Chrysomelinae này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia bằng cách mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia tác giả và biên tập viên
original
visit source
partner site
wikipedia VI

Chrysomela populi: Brief Summary ( Vietnamese )

provided by wikipedia VI

Chrysomela populi là một loài bọ cánh cứng trong họ Chrysomelidae. Chúng này được Linnaeus miêu tả khoa học đầu tiên năm 1758. Đây là loài gây hại phát triển phổ biến ở Uzbekistan.

 src= Một đốm đen nhỏ ở phía sau
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia tác giả và biên tập viên
original
visit source
partner site
wikipedia VI

Краснокрылый тополёвый листоед ( Russian )

provided by wikipedia русскую Википедию
 src=
Маленькое черное пятно на спине

Распространение

Распространён в Европе, на Кавказе, в Пакистане, Сибири, Казахстане, Центральной Азии, на Дальнем Востоке России, в Китае и Японии[5].

Описание

Chrysomela populi (Linné, 1767).jpg

Длина тела взрослых насекомых 9—13 мм[7][5]. Тело зелёное или синее[8]. Надкрылья желтовато-коричневые или красные[9]. Данный вид имеет следующие характерные признаки[5]:

  • надкрылья с одной полосой точек боковой мозолью и передним краем эпиплевр;
  • шовные углы надкрылий с маленькой чёрной точкой.

Экология

Обитают хвойных, смешанных и широколиственных лесах, на лесных опушках, в пригородах, на старых лесосеках, сухих лугах, а также встречаются на прибрежных кустарниковых ивах на границах песчаных берегов водоёмов, например, рек, озёр[5].

Особи питаются в основном молодыми листьями на различных ивах и тополях, но главным образом на осине, тополе белом, иве прутовидной и иве пурпурной[5], хотя представители также отмечены питающимися на тополе чёрном[10], тополе реснитчатом, Populus × canadensis, Populus × canescens, ива ломкая[4].

Хотя некоторые виды ив могут быть устойчивы от личинок, то есть личинки начавшие питаться листьями ив — ива чёрная и ива вавилонская, отмирают через некоторое время[11]. Гибрид Populus × wettsteini слабо устойчив от личинок, то есть небольшая часть личинок, питающихся на данном тополе, отмирает[4].

Примечания

  1. Систематика и синонимия (англ.). BioLib. Проверено 30 января 2012.
  2. 1 2 3 4 5 Детальные фотографии, распространение и синонимия (англ.). Wydział Nauk Biologicznych. Проверено 30 января 2012. Архивировано 17 апреля 2012 года.
  3. Определитель насекомых, повреждающих деревья и кустарники полезащитных полос / Гл. ред. акад. Е. Н. Павловский, ред. проф. Г. Я. Бей-Биенко. — М.—Л., 1950. — С. 208. — 441 с. — (Определители по фауне СССР, издаваемые Зоологическим институтом Академии наук СССР; т. 36).
  4. 1 2 3 Urban, J. Occurrence, bionomics and harmfulness of Chrysomela populi L. (Coleoptera, Chrysomelidae) (англ.) // Jornal of Forest Science. — 2006. — Vol. 52, no. 6. — P. 255–284.
  5. 1 2 3 4 5 6 Bukejs, Andris. On Latvian Chrysomelinae (Coleoptera: Chrysomelidae): 2. Genus Chrysomela Linnaeus, 1758 (англ.) // Acta Zoologica Lituanica. — 2010. — Vol. 20, no. 1. — ISSN 1648-6919. DOI:10.2478/v10043-010-0002-y
  6. Poplar Leaf Beetle (англ.). Сайт: «UK Safari»: For Anyone Interested in the Wildlife of the United Kingdom (uksafari.com). Проверено 30 января 2012. Архивировано 17 апреля 2012 года.
  7. Фотогалерея (неопр.). Сайт «www.kerbtier.de»: Die Käferfauna Deuchlands von Christoph Benisch. Проверено 30 января 2012. Архивировано 17 апреля 2012 года.
  8. Информация (рус.). Сайт «Интернет-журнал» - декоративный сад на Udec.ru, издание для садоводов. Проверено 30 января 2012. Архивировано 17 апреля 2012 года.
  9. Chrysomela populi (англ.). Сайт «TREKNATURE» (treknature.com). Проверено 30 января 2012.
  10. Sylvie La Spina, Jean-Claude Gregoire, Patrick Mertens & CharlesDe-Canniere. Impact of poplar water status on leaf-beetle (Chrysomela populi) survival and feeding (англ.) // Ann. For. Sci.. — 2010. — Vol. 67. — P. 209. Архивировано 8 августа 2017 года. DOI:10.1051/forest/2009102
  11. Abivardi, Cyrus. Iranian Entomology: applied entomology. — Verlag-Berlin-Heidelberg-New York: «Springer», 2001. — С. 707. — 1033 с. — ISBN 3-540-67592-2.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Авторы и редакторы Википедии

Краснокрылый тополёвый листоед: Brief Summary ( Russian )

provided by wikipedia русскую Википедию
 src= Маленькое черное пятно на спине
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Авторы и редакторы Википедии