Systematyka Domena eukarionty Królestwo zwierzęta Typ strunowce Podtyp kręgowce Gromada promieniopłetwe Rząd okoniokształtne Rodzina pielęgnicowate Podrodzina Cichlinae Plemię Heroini Rodzaj Archocentrus Gatunek pielęgnica miodowa Synonimy Pielęgnica miodowa (Archocentrus multispinosus) – słodkowodna ryba z rodziny pielęgnicowatych. Hodowana w akwariach.
Do niedawna pielęgnica miodowa była zaliczana do monotypowego rodzaju Herotilapia, jednak po badaniach Juana Schnittera-Soto z 2007 roku została przeniesiona do rodzaju Archocentrus[3]. Nowsze badania Oldricha Ricana z 2008 roku stwierdzają, że Archocentrus multispinosus jest filogenetycznie bliższy pielęgnicy niebieskołuskiej i niektórym gatunkom z rodzaju Amphilophus niż pozostałym gatunkom z rodzaju Archocentrus, wobec czego wskazane byłoby przywrócenie wcześniejszego zakwalifikowania pielęgnicy miodowej do rodzaju Herotilapia[4].
Pielęgnica miodowa zamieszkuje wody płynące i jeziorka w Ameryce Środkowej, zarówno w zlewisku Atlantyku jak i Pacyfiku, od Hondurasu i Nikaragui do Kostaryki[1]. Spotykana jest w jeziorze Managua. Do polskich hodowli akwarystycznych została wprowadzona w 1975 roku[5]. Pielęgnica miodowa preferuje wody o temperaturze 21–36 °C, ph 7,0–8,0 oraz twardość wody 9–20 dH[1].
Pielęgnica miodowa jest rybą o długości od 10 do 15, maksymalnie 17 cm. W ubarwieniu dominuje kolor żółty, zmienny w zależności od nastroju. Charakterystyczny czarny pas ciągnie się wzdłuż ciała ryby od oka do nasady ogona[6]. Podczas godów i w okresie opieki nad narybkiem pielęgnice miodowe mogą przybrać kolor czarny, z żółtym zabarwieniem jedynie w części grzbietowej. Pielęgnice miodowe mają mały otwór gębowy z wydatnymi wargami, wyposażony w wiele rzędów niskich, trójgraniastych zębów[5].
Dymorfizm płciowy nie jest zbyt wyraźny, z reguły samica jest nieco mniejsza i ma większy brzuch, zaś większy samiec ma bardziej wydłużone i szpiczaste płetwy grzbietową i odbytową. U dorosłych samców występuje garb tłuszczowy na czole[6].
W warunkach naturalnych głównym pożywieniem pielęgnic miodowych są glony, przekopują też muliste dno w poszukiwaniu drobnych bezkręgowców[1].
Pielęgnica miodowa należy do spokojniejszych ryb pielęgnicowatych, może być hodowana w akwarium wielogatunkowym. Jest gatunkiem terytorialnym, preferuje miejsca bogate w kryjówki i obsadzone roślinami, konieczne są też płaskie kamienie lub trwałe dekoracje. Najczęściej przebywa w środkowej i przydennej części akwarium[6]. Ryby w hodowli przyjmują pokarm żywy i sztuczny, z koniecznym dodatkiem składników pochodzenia roślinnego[5].
Do rozmnażania pielęgnice miodowe dobierają się w pary, optymalna temperatura wynosi 25–28 °C. Ikra składana jest na wybrany i przygotowany kamień lub twardy element dekoracji akwarium, w liczbie od 100 do 1000 sztuk[6]. Czas wylęgu narybku wynosi, według różnych źródeł od 24[6]–26[5] godzin do dwóch[7] lub trzech[8][9] dni. Oboje rodzice opiekują się zarówno ikrą jak i narybkiem. Jako schronienie dla narybku wykorzystywany jest wykopany wcześniej dołek w podłożu lub pływające rośliny. W przypadku podenerwowania, np. przez inne ryby lub osoby przebywające w pobliżu akwarium rodzice mogą zjadać ikrę i narybek[5][6].
Pielęgnica miodowa (Archocentrus multispinosus) – słodkowodna ryba z rodziny pielęgnicowatych. Hodowana w akwariach.
