dcsimg

Четириношци

добавил wikipedia emerging languages

Четириношците (науч. Tetrapoda) се ‘рбетни животни со четири екстремитети. Во групата спаѓаат водоземците, влекачите, птиците и цицачите. Дури и змиите и другите безноги влекачи и водоземци по потекло се четириношци. Најраните четириношци еволуирале од резноперките во периодот Девон.[1] Денес четириношците сочинуваат предоминантен дел на фауната, вклучувајќи ги сите поголеми копнени животни. Некои групи дури му се имаат вратено на подводниот живот. Тука спаѓа најголемото животно во природата - синиот кит.

Биоразновидност

Четириношците се делат на четири класи: водоземци, влекачи, цицачи и птици. Нивната разновидност експоненцијално се зголемила со текот на времето: од една група водоземци во Девонот до илјадници видови денес. Главен двигател на општиот состав на биолошката разновидност во Палеозоикот биле водоземците, а во Мезозоикот биле влекачите. Разновидноста доживеала расцут во Кенозоикот со развојот на птиците и цицачите. Зголемувањето на разновидноста значело и сè поголемо групирање на животните. Првите четириношци живеел во крајводни средини и се хранеле претежно со риба. Денес на Земјата постои огромен број на четириножни животни присутни во најразлични средини и со најразличен начин на исхрана.[2]

Потекло

 src=
Во доцниот Девон почнале да се развиваат различни групи на ‘рбетници - потомци на пелагијалните резноперки — like Eusthenopteron — exhibited a sequence of adaptations:
Panderichthys, прилагоден на матни плитаци;
Tiktaalik со перки налик на нозе со кои можел да оди по копно;
•Првични четириношци во тревести бари, како;
Бодликавопрекривни (Acanthostega), имал нозе со по осум прсти,
Рибопрекривни (Ichthyostega) со екстремитети.
Во потомството влегуваат и пелагијални резноперки како целакантите.

Еволуцијата на овие животни почнува со разделувањето на ‘рбетниците на риби и четириношци.[3][4] Со ова четириношците постепено ги прилагодувале органите за движење и дишење во вода на копнен начин на живот, и тоа траело 56,8 милиони години колку што траел периодот девон.[5] Иако ова е една од најсуштинските еволутивни промени во историјата, овој процес е меѓу најдобро проучените благодарение на одличните фосили пронајдени во доцниот XX век како и напредоците во филогенетската анализа.[6]

Денешни четириножници

Со големиот пресврт во фауната кон крајот на Мезозоикот, преостанале само шест групи на четириношци, кои содржат многу подргрупи што денес се изумрени:

Класификација

 src=
Pederpes finneyae
 src=
Lyddekerina huxleyi
 src=
Benthosuchus sushkini

Еве делумна таксономија на четириношците:

Поврзано

Наводи

  1. Clack, J.A. (2002). Gaining ground: the origin and evolution of tetrapods. Bloomington, Indiana, USA.: Indiana University Press.
  2. Sahney, S., Benton, M.J. and Ferry, P.A.. Links between global taxonomic diversity, ecological diversity and the expansion of vertebrates on land (PDF). „Biology Letters“ том 6 (4): 544–547. doi:10.1098/rsbl.2009.1024. PMID 20106856. PMC: 2936204. http://rsbl.royalsocietypublishing.org/content/6/4/544.full.pdf+html.
  3. Long JA, Gordon MS. The greatest step in vertebrate history: a paleobiological review of the fish-tetrapod transition. „Physiol. Biochem. Zool.“ том 77 (5): 700–19. doi:10.1086/425183. PMID 15547790. http://www.journals.uchicago.edu/cgi-bin/resolve?PBZ040012. as PDF
  4. Benton 2005, стр. 76–80
  5. Zimmer, C. (1999). At the Water's Edge : Fish with Fingers, Whales with Legs, and How Life Came Ashore but Then Went Back to Sea. Free Press. ISBN 0684856239.
  6. Shubin, N. (2008). Your Inner Fish: A Journey Into the 3.5-Billion-Year History of the Human Body. New York: Pantheon Books. ISBN 978-0375424472.

лиценца
cc-by-sa-3.0
авторски права
Автори и уредници на Википедија
изворно
посети извор
соработничко мреж. место
wikipedia emerging languages

Четириношци: Brief Summary

добавил wikipedia emerging languages

Четириношците (науч. Tetrapoda) се ‘рбетни животни со четири екстремитети. Во групата спаѓаат водоземците, влекачите, птиците и цицачите. Дури и змиите и другите безноги влекачи и водоземци по потекло се четириношци. Најраните четириношци еволуирале од резноперките во периодот Девон. Денес четириношците сочинуваат предоминантен дел на фауната, вклучувајќи ги сите поголеми копнени животни. Некои групи дури му се имаат вратено на подводниот живот. Тука спаѓа најголемото животно во природата - синиот кит.

лиценца
cc-by-sa-3.0
авторски права
Автори и уредници на Википедија
изворно
посети извор
соработничко мреж. место
wikipedia emerging languages