هندباء أنديفية

Endibia Tamañu de porción Enerxía 17 kcal 71 kJCarbohidratos 3.35 g • Fibra alimentaria 3.1 gGrases 0.2 gProteínes 1.25 gRetinol (vit. A) 108 μg (12%) • β-carotenu 1300 μg (12%)Tiamina (vit. B₁) 0.08 mg (6%)Riboflavina (vit. B₂) 0.075 mg (5%)Niacina (vit. B₃) 0.075 mg (1%)Ácidu pantoténicu (vit. B₅) 0.9 mg (18%)Vitamina C 6.5 mg (11%)Vitamina E 0.44 mg (3%)Vitamina K 231 μg (220%)Calciu 52 mg (5%)Fierro 0.83 mg (7%)Magnesiu 15 mg (4%)Manganesu 0.42 mg (21%)Fósforu 28 mg (4%)Potasiu 314 mg (7%)Cinc 0.79 mg (8%) % de la cantidá diaria encamentada p'adultos. Fonte: Endibia na base de datos de nutrientes del USDA.[editar datos en Wikidata]

Cichorum endivia (conocida, según les variedaes, como endibia o escarola y en Cuba como achicoria^[2]) ye una planta yerbácea de la familia de les asterácees, cultivada poles sos fueyes amargoses utilizada n'ensalaes, como febrífugo y estomacal, cuantimás la variedá llamada amargosa. El so raigañu tien tamién propiedaes aperitivas, febrífugas y estomacales.

Descripción

Paez que vienen de l'achicoria montés (Cichorium intybus). Son plantes añales o biañales que primero formen una roseta d'hasta 40 cm de diámetru de fueyes enteres, y depués florien sobre un tarmu floral que puede pasar de 1 m d'altor con flores azules y formen aquenios como frutu.

Cultivo

Les escarolas puramente felicidaes ye un cultivu de la temporada fría, son muncho más resistentes al fríu que la llechuga. Precisen una bona fertilidá nel terrenal pero nun son esixentes nes condiciones del suelu y van bien en terrén magrizu. La llantadera facer en pebidal pel branu y la collecha ye mientres l'iviernu y primavera. Arreyar mientres unos díes enantes de collechar por que les fueyes interiores sían blanques.

Les endibies cultivar d'una manera bien distinta: en primer llugar faise'l plantel y llévense al campu onde se dexa crecer y aprovéchase los raigaños, que, llevaes a una cámara soterraña escura y climatizada emiten fueyes que permanecen dafechu blanques, la collecha faise dixebrando les fueyes de los raigaños. ye una téunica desenvuelta en Bélxica a partir de 1830.

Usos

Tantu les escarolas como les endibies son hortolices bien populares. En dellos pueblos, villes y ciudaes de Cataluña la escarola ye la base del Xató .

La endibia de fueyes blanques, más popular en Francia , ye de relativamente recién introducción nos mercaos catalanes. Consúmese de cutiu con mueyos fechos a base de quesu roquefort o mostaza .

Taxonomía

Cichorum endivia describióse por Carlos Linneo y espublizóse en Species Plantarum 2: 813. 1753.^[3]

Citoloxía

Númberu de cromosomes de Cichorium endivia y taxones infraespecíficos : 2n=18^[4][5]

Etimoloxía

Cichorium: nome xenéricu que ye una versión latinizada d'un nome árabe d'una de les especies d'esti xéneru del griegu kichore, que polo xeneral lleva un nome común de l'achicoria o endibia.^[6]

endivia: epítetu llatín que significa "escarola".^[7]

Variedaes

Esisten tres variedaes principales de Cichorium endivia:

• la endibia común(tamién conocida como francesa o belga), con un pequeñu cogollu de fueyes cremoses de sabor amargoso. Cultívase en completa escuridá pa evitar que les fueyes tórnense verdes y produzan intibina, un alcaloide d'efectos tónicos sobre'l fégadu pero de sabor desaxeradamente amargoso;
• la endibia rizada, con fueyes esteriores de cantu rizáu;
• la escarola, d'anches fueyes verde maciu y menos amargoses que les otres variedaes.

Sinonimia

• Cichorium ambiguum Schult.
• Cichorium casnia C.B.Clarke
• Cichorium crispum Mill.
• Cichorium dichotomum Link
• Cichorium esculentum Salisb.
• Cichorium intybus var. divaricatum (Schousb.) DC.
• Cichorium intybus var. endivia (L.) C.B.Clarke
• Cichorium intybus subsp. glabratum (C.Presl)
• Cichorium minimum Port.
• Cichorium nanum Port. ex Nyman
• Cichorium noeanum Boiss.
• Cichorium pumilum f. rhizocephalum Pamp.^[8]

Ver tamién

• Terminoloxía descriptiva de les plantes
• Historia de la Botánica
• Carauterístiques de les asteracees

Nome común

• Castellanu: achicoria, aguachicoria, alcohela, almirones, chicoria, chicoria blanca, chicoria de xardín, chicoria duce, chicorias, endibia, endivia, endivia hortense, ensalada, escariola, escarola, escarola ancha, escarola común, escarola encrespada, escarola llarga, escarola menor, escarola murciana, escarola murciana rizada, escarola rizada, escarola segoviana, escarola montesa, indivia, llechuga romana.^[5]

Referencies

Bibliografía

1. Anonymous. 1986. List-Based Rec., Soil Conserv. Serv., O.S.D.A. Database of the O.S.D.A., Beltsville.
2. Berendsohn, W.G. & A.Y. Araniva de González. 1989. Llistáu básicu de la Flora Salvadorensis: Dicotyledonae, Sympetalae (pro parte): Labiatae, Bignoniaceae, Acanthaceae, Pedaliaceae, Martyniaceae, Gesneriaceae, Compositae. Cuscatlania 1(3): 290–1–290–13.
3. Davidse, G., M. Sousa-Peña, S. Knapp & F. Chiang Cabrera. 2014. Asteraceae. 5(2): ined. In G. Davidse, M. Sousa Sánchez, S. Knapp & F. Chiang Cabrera (eds.) Fl. Mesoamer.. Universidá Nacional Autónoma de Méxicu, Méxicu.
4. Flora of China Editorial Committee. 1988-2013. Flora of China (Checklist & Addendum). Unpaginated. In C. Y. Wu, P. H. Raven & D. Y. Hong (eds.) Fl. China. Science Press & Missouri Botanical Garden Press, Beijing & St. Louis.
5. Hickman, J. C. 1993. The Jepson Manual: Higher Plants of California 1–1400. University of California Press, Berkeley.
6. Jeffrey, C. 1966. Notes on Compositae: I. The Cichorieae in East Tropical Africa. Kew Bull. 18(3): 427–486.
7. Li, H., T. Liu, T. Huang, T. Koyama & C. Y. DeVol. 1979. Vascular Plants. Volume 6: 665 pp. In Fl. Taiwan. Epoch Publishing Co., Ltd., Taipei.
8. Moss, Y. H. 1983. Fl. Alberta (ed. 2) i–xii, 1–687. University of Toronto Press, Toronto.
9. Munz, P. A. 1968. Suppl. Calif. Fl. 1–224. University of California Press, Berkeley.

Enllaces esternos

• Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Cichorium endivia .

Esta páxina forma parte del wikiproyeutu Botánica, un esfuerciu collaborativu col fin d'ameyorar y organizar tolos conteníos rellacionaos con esti tema. Visita la páxina d'alderique del proyeutu pa collaborar y facer entrugues o suxerencies.

L'endívia i l'escarola (Cichorium endivia) són dues subespècies de la mateixa espècie conreada dins la família Asteraceae.^[1] S'ha proposat el terme xicoira de Brussel·les, per a evitar que s'empri el mot 'endívia' en el sentit del terme endive francesa (tipus de xicoira cultivada a Bèlgica).

Descripció

Al mercat es coneix com a endívia les fulles completament blanques i juntes obtingudes per conreu forçat. L'escarola designa la planta de fulles verdes més o menys arrissades. Una altra varietat d'escarola és el Radicchio de fulles vermelles. Són més o menys amargants

Sembla que procedeixen de la xicoira silvestre (Cichorium intybus) Són plantes anuals o bianuals que primer formen una roseta de fulles enteres de fins a 40 cm de diàmetre i després "s'espiguen", és a dir floreixen dalt d'un floral, que pot passar d'un metre d'alçada amb flors blaves i formen com llavors aquenis.

Conreu

• Les escaroles pròpiament dites és un conreu de la temporada freda, són molt més resistents al fred que l'enciam. Necessiten una bona fertilitat en el terreny però no són pas exigents en les condicions del sòl i van bé en terreny argilós. La sembra es fa en planter a l'estiu i la collita és durant l'hivern i primavera. Es lliguen durant uns dies abans de collir per tal que les fulles interiors siguin blanques.
• Les endívies es conreen d'una manera molt diferent: en primer lloc es fa el planter i es porten a l'aire lliure on es deixa créixer i s'aprofita les arrels, les quals, portades a una cambra subterrània fosca i climatitzada emeten fulles que romanen completament blanques, la collita es fa separant les fulles de les arrels. és una tècnica desenvolupada a Bèlgica a partir del 1830.

Usos

Tant les escaroles com les endívies són hortalisses molt populars. A diversos pobles, viles i ciutats de Catalunya l'escarola és la base del Xató.

L'endívia de fulles blanques, més popular a França, és de relativament recent introducció en els mercats catalans. Es consumeix sovint amb salses fetes a base de formatge rocafort o mostassa.

Vegeu també

• Llista de plantes de fulla comestible
• Amanida

Referències

A Wikimedia Commons hi ha contingut multimèdia relatiu a: Endívia

Planhigyn blodeuol bwytadwyd eith chwerw, o deulu llygad y dydd a blodyn haul, ydy Ysgellog y meirch sy'n enw gwrywaidd. Mae'n perthyn i'r teulu Asteraceae. Yr enw gwyddonol (Lladin) yw Cichorium endivia a'r enw Saesneg yw Endive. Ceir enwau Cymraeg eraill ar y planhigyn hwn gan gynnwys Ysgallen y Meirch.

Llysieuyn y dail ohono sydd yn cael eu bwyta yw endif (hefyd: sicori neu ysgallen y meirch, er fod hynny yn golygu'r genws yn hytrach na'r rhywogaeth). Mae'r dail yn wyrdd golau am cael eu codi o dan daear ac yn dipyn o chwerw. Gellir bwyta endif fel salad neu wedi ei coginio.

Daw'r gair "Asteraceae", sef yr enw ar y teulu hwn, o'r gair 'Aster', y genws mwyaf lluosog o'r teulu - ac sy'n tarddu o'r gair Groeg ἀστήρ, sef 'seren'.

Gweler hefyd

• Geiriadur rhywogaethau Gwefan Llên Natur

Cyfeiriadau

Čekanka listová (Cichorium endivia) je listová dvouletá zelenina, která vytváří v prvním roce řepovitý kořen a listovou růžici, spadá do čeledi hvězdnicovité. Pěstuje se pro tzv. čekankové puky^[1], jež jsou využívány jako přísada do zeleninových salátů. Mimo použití čerstvé čekanky je možné ji i tepelně upravovat jako ostatní druhy zeleniny. Kořen se využívá k přípravě některých kávovin, jako je například melta.

Pěstování

Toho, aby čekanka měla puky, docílíme tzv. rychlením, kde, podobně jako třeba ještě u chřestu, zahrnujeme předpěstované kořeny čekanky bez listů vrstvičkou půdy a necháme je takto ve tmě růst po dobu 5-8 týdnů. Nové listy, které vyrostou ve tmě, jsou bílé a nepřevažuje u nich hořká chuť, jak je tomu u listů, které vyrůstají běžným způsobem. Tato metoda pěstování byla objevena náhodně ve třicátých letech osmnáctého století v Belgii. Vzhledem ke svojí náročnosti není pěstování čekanky v Česku za účelem sklizně puků, stejně tak jako pěstování chřestu, příliš rozšířené. Za největšího pěstitele čekankových puků je hned vedle Belgie považována Francie.

Nutriční hodnoty

Čekanka je bohatá na vitamíny a minerály, zejména na kyselinu listovou, vitamíny A a K a vlákninu.

Nejznámější druhy čekanky

Čekanka kadeřavá (Frisée) - poznáme ji podle jemně kadeřavých zelených listů

Čekanka obecná

Čekanka salátová červenolistá (Radicchio)- má svůj původ v Itálii (Radicchio je oblast v Itálii), tvoří křehké, ale pevné listy tmavočervené barvy s poměrně výrazným bílým žebrováním, vytváří hlávku, podobně jako hlávkový salát^[2]

Čekanka hlávková - rovněž tvoří hlávky

Čekanka obecná listová

Bílá čekanka (Belgická, Witloof) - má nasládle hořkou chuť, bíložluté pevné, ale křehké listy, pěstuje se za naprosté absence světla, aby se zabránilo jejímu zezelenání. Prodejci ji obvykle balí do tmavomodrého papíru, aby ji chránili před světlem a zachovali tím její bledou barvu a jemnou chuť. Čím světlejší čekanka je, tím méně hořká je její chuť. Spodní pevná část puku by měla být před tepelnou úpravou odstraněna, není-li tak učiněno, hrozí opětovné vytvoření hořké chuti během dané úpravy.^[3]

Uchovávání

Doporučuje se uchovávat v přítmí, nejlépe však v úplné tmě. Skladování na světle způsobuje hořkou chuť.

Kuchyňské použití

Upravujeme ji nejčastěji jako salát z čerstvé zeleniny se salátovou zálivkou z oleje, octa nebo citronové šťávy, okořeněné pepřem a solí, s čerstvou pažitkou. Zálivku však můžeme sestavit také z majolky rozmíchané s bílým jogurtem a do salátu přidávat cibuli, jemně nakrájená jablka, vařená vejce apod. Čekanka obsahuje vitamín C, povzbuzuje chuť k jídlu a příznivě ovlivňuje střevní peristaltiku. Lze ji upravit i tepelně.

Reference

1. ↑ http://www.fiftyfifty.cz/spolecensky-magazin/2507380/Cekanka-proti-infarktu-arterioskleroze-i-rakovine.php
2. ↑ http://ekonomika.idnes.cz/test.asp?r=test&c=2003M107U06A
3. ↑ http://www.lidovky.cz/cekanka-aneb-co-dala-belgie-svetu-dar-/ln_noviny.asp?c=A080223_000096_ln_noviny_sko&klic=224105&mes=080223_0

Die Endivie (Cichorium endivia) gehört zur Gattung der Wegwarten (Cichorium) und ist ein typischer Spätsommersalat. Sie wächst in humusreichen Böden in sonniger Lage und hat einen mittleren Nährstoffbedarf.

Die Endivie wurde durch den Verein zur Erhaltung der Nutzpflanzenvielfalt e. V. (VEN) zum „Gemüse des Jahres“ 2005 in Deutschland gewählt.

Merkmale

Die Endivie ist eine ein- bis zweijährige Art. Sie erreicht in blühendem Zustand Wuchshöhen von 30 bis 70 (bis 140) Zentimeter. Sie bildet keine geschlossenen Salatköpfe, sondern Rosetten aus relativ dicken Blättern. Die Grundblätter sind schwach gezähnt und kahl. Die oberen Stängelblätter sind breit eiförmig, ihr Blattgrund ist herzförmig stängelumfassend. Bei manchen Sorten sind alle Blätter kraus gewellt.

Der Blütenstandsstiel ist oben keulig verdickt. Die Köpfchen bestehen nur aus Zungenblüten. Die Früchte, die Achänen, sind eilänglich, kantig und besitzen keinen deutlich ausgebildeten Pappus. Der Pappus besteht lediglich aus kurzen Schüppchen mit maximal einem Viertel der Fruchtlänge. Blütezeit ist von Juli bis Oktober.

Der Geschmack ist aufgrund des Milchsaftes bitter (Bitterstoff Lactucopikrin). Das Tausendkorngewicht TKG ist: 1,3 bis 1,6 g, bzw. 1 g = 650 bis 750 Korn.

Die Chromosomenzahl beträgt 2n = 18 oder 36.

Vorkommen

Die Heimat der Endivie ist das Mittelmeergebiet. Weit über dieses Gebiet hinaus wird sie als Salatpflanze kultiviert. In Mitteleuropa verwildert sie selten. In den Alpen kann sie noch in Höhen von 1500 bis 2000 Meter angepflanzt werden.

In Europa wird Endiviensalat vor allem in Frankreich, Italien, den Niederlanden, in Deutschland und in der Schweiz angebaut.

In Deutschland sind fünf bis acht Sorten gängig, die in zwei Gruppen unterschieden werden:

• Escariol, Eskariol, Eskarol, Glatte Endivie, Winterendivie, Cichorium endivia L. var. latifolium Lam., mit breiten, dicken, ganzrandigen Blättern. Er ist am haltbarsten und für die Lagerung am besten geeignet. Sie bildet eine große, abgeflachte Rosette mit fast glatten, ungleichmäßig gezähnten, breiten Blättern mit dicken Rippen. Der Salatkopf ist halb geschlossen. Die äußeren Blätter sind grün gefärbt, das Salatherz ist heller, fast gelblich.
• Frisée, Krausblättrige Endivie, Cichorium endivia L. var. crispum Lam., ist für den Frischbedarf besser geeignet. Die Blätter sind stark geschlitzt, gekraust und gefiedert. Die inneren Blätter sind hellgrün bis gelb und zarter als die Außenblätter.

Für den Anbau am besten geeignet sind neutrale, lockere, kräftige Böden in sonniger, geschützter Lage.

Verwendung

Die Endivie wird roh als Salat verzehrt, man kann Endivie aber auch warm wie Spinat oder Mangold zubereiten. Eine Spezialität im Rheinland ist Endivien untereinander. Dabei werden fein geschnittene Endivienstreifen zusammen mit angebratenen Speckwürfeln und Zwiebeln unter Kartoffelpüree gemengt und als Beilage zu Fleisch- oder Fischgerichten gegessen.^[1]

Der Salat ist heutzutage fast ganzjährig, vor allem von Mai bis Dezember, erhältlich. Der gelbe Herzanteil sollte mindestens ein Drittel des Salatkopfes ausmachen. Das macht die Ware qualitativ hochwertiger. In ein feuchtes Tuch eingeschlagen, hält sich dieser Salat im Gemüsefach des Kühlschrankes zwei bis drei Tage. Durch Lichtausschluss kann das Gelbwerden noch gefördert werden.

Nährwert pro 100 g Endivie Brennwert 71 kJ Wasser 93,79 g Eiweiß 1,25 g Kohlenhydrate 3,35 g - Ballaststoffe 3,1 g Fett 0,2 g Vitamine und Mineralstoffe Vitamin A 108 µg Vitamin B₁ 0,08 mg Vitamin B₂ 0,075 mg Vitamin B₃ 0,4 mg Vitamin B₅ 0,9 mg Vitamin B₆ 0,02 mg Vitamin B₉ 142 µg Vitamin C 6,5 mg Vitamin E 0,44 mg Vitamin K₁ 231 µg Calcium 52 mg Eisen 0,83 mg Magnesium 15 mg Natrium 22 mg Phosphor 28 mg Kalium 314 mg Zink 0,79 mg Kupfer 0,099 mg Mangan 0,420 mg Selen 0,2 µg

Geschichte

Die Endivie (von lateinisch endivia) wird schon seit der Antike als Salat kultiviert. Als Stammpflanze wird Cichorium pumilum Jacq. = Cichorium endivia subsp. divaricatum (Schousb.) P.D.Sell vermutet, die im ganzen Mittelmeergebiet verbreitet ist. Belegen lässt sich die Verwendung im Römischen Reich ab circa Christi Geburt, wo sie als intybus oder intubum bezeichnet wurde, und wo sie möglicherweise auch domestiziert wurde. Nach Plinius wurde die Endivie mit Salz und Essig eingelegt, um sie später gekocht zu essen. In Frankreich war sie stark verbreitet. Über Burgund kam sie nach Deutschland. In der Renaissance-Zeit wird die Pflanze wieder erwähnt in den Kräuterbüchern von Hieronymus Bock^[2] und (als zahme scariol) Mattioli. Medizinische Verwendung fanden insbesondere die Endiviensamen.

Eine Nutzung im deutschsprachigen Raum im Mittelalter ist unsicher. Die Endivie wird zwar im Capitulare de villis Karls des Großen erwähnt, aber bis ins 12. Jahrhundert gibt es keinerlei Erwähnung. Im 13. Jahrhundert wird sie von Albertus Magnus^[3] erwähnt, er kann sie aber auf Studienreisen in Italien gesehen haben. Erst aus dem 16. Jahrhundert gibt es Abbildungen, die die Nutzung eindeutig belegen, und ebenso das Vorhandensein beider Hauptgruppen (bei Joachim Camerarius). Bereits Leonhart Fuchs stellt sie als „zahme“ Wegwarte in die Verwandtschaft der Wegwarten. Als kultivierte („zahme“) Art wurde die Endivie auch als Endivia vera sativa, Intybum sativum und Intybus hortensis^[4] bezeichnet (wohl im Gegensatz etwa zur endivia silvestris, vermutlich einer „Saudistel“^[5]) (wie Acker-Gänsedistel oder Gemüse-Gänsedistel) oder eine Varietät der der Endivie oder der Gemeinen Wegwarte.^[6]

Etymologie

Das Artepitheton „endivia“ und damit auch der deutsche Name gehen auf die Zeit der Kreuzfahrer zurück.^[7] Es entwickelte sich aus dem arabisch-italienischen endiv[i]a über das griechische entybon wahrscheinlich nach dem altägyptischen tybi = „Januar“. Die Blätter wurden schon in der Antike als Wintersalat verwendet.

Inhaltsstoffe

Endiviensalat hat einen verhältnismäßig hohen Gehalt an Mineralstoffen (Kalium, Kalzium) und einigen Vitaminen, vor allem Folsäure und Vitamin A. Der Gehalt an Ballaststoffen beträgt 15 g/kg, Vitamin C ist mit 90 mg/kg enthalten.^[8][9] Der Bitterstoff Lactucopikrin soll eine harn- und galletreibende sowie appetitanregende Wirkung haben. Das Polysaccharid Inulin ist günstig für die Darmflora und stärkt somit das Immunsystem.

Trivialnamen

Für die Endivie bestehen bzw. bestanden auch die weiteren deutschsprachigen Trivialnamen: Adivie, Antiffien (mittelhochdeutsch), Antifien (Schweiz, Oberbaden), Antify, Antivi (Österreich), Bindsalat, Buckele (Bern), Enduvie (mittelhochdeutsch), Frisée (Schweizerdeutsch), Gänszungen, Gensetzungen, Gennsing, Kapuzinerbart, Saurüssel und Schiggeren (Bern).^[10]

Französische Bezeichnungen von Endivie und Chicorée

Im Französischen wird umgangssprachlich die Endivie mit „chicorée“ (f.) bezeichnet und der Chicorée mit „endive“ (f.)^[11]

Siehe auch

• Gemeine Wegwarte (Zichorie)
• Stachel-Lattich

Literatur

• Udelgard Körber-Grohne: Nutzpflanzen in Deutschland von der Vorgeschichte bis heute. Theiss, Stuttgart 1995 (Nachdruck ISBN 3-933203-40-6).
• Siegmund Seybold (Hrsg.): Schmeil-Fitschen interaktiv (CD-Rom), Quelle & Meyer, Wiebelsheim 2001/2002, ISBN 3-494-01327-6

Einzelnachweise

1. ↑ Heike Kreutz: Endivie schmeckt auch warm, Bundeszentrum für Ernährung, 29. Mai 2019
2. ↑ Brigitte Hoppe. Das Kräuterbuch des Hieronymus Bock. Wissenschaftshistorische Untersuchung. Mit einem Verzeichnis sämtlicher Pflanzen des Werkes, der literarischen Quellen der Heilanzeigen und der Anwendungen der Pflanzen. Hiersemann, Stuttgart 1969, S. 168 f.
3. ↑ Jerry Stannard: Identification of the plants, described by Albertus Magnus, 'De vegetabilibus', lib. VI. In: Res publica Litterarum. Band 2, 1979, S. 281–318, hier: S. 295.
4. ↑ Otto Zekert (Hrsg.): Dispensatorium pro pharmacopoeis Viennensibus in Austria 1570. Hrsg. vom österreichischen Apothekerverein und der Gesellschaft für Geschichte der Pharmazie. Deutscher Apotheker-Verlag Hans Hösel, Berlin 1938, S. 142 und 144.
5. ↑ Vgl. Ute Obhof: Rezeptionszeugnisse des „Gart der Gesundheit“ von Johann Wonnecke in der Martinus-Bibliothek in Mainz – ein wegweisender Druck von Peter Schöffer. In: Medizinhistorische Mitteilungen. Zeitschrift für Wissenschaftsgeschichte und Fachprosaforschung. Band 36/37, 2017/2018, S. 25–38, hier: S. 36 („Endiuia siluestris – suwe distel“).
6. ↑ Vgl. Werner Rothmaler (Hrsg.): Exkursionflora von Deutschland. Kritischer Ergänzungsband: Gefäßpflanzen. Berlin 1970, S. 340.
7. ↑ Friedrich Kluge, Alfred Götze: Etymologisches Wörterbuch der deutschen Sprache. 20. Auflage, hrsg. von Walther Mitzka. De Gruyter, Berlin/ New York 1967; Neudruck („21. unveränderte Auflage“) ebenda 1975, ISBN 3-11-005709-3, S. 165.
8. ↑ Webservice der Stadt Wien: Endiviensalat (Friséesalat) (Memento vom 5. Januar 2015 im Internet Archive)
9. ↑ Link zur USDA Database
10. ↑ Georg August Pritzel, Carl Jessen: Die deutschen Volksnamen der Pflanzen. Neuer Beitrag zum deutschen Sprachschatze. Philipp Cohen, Hannover 1882, Seite 98. (online).
11. ↑ Pons, Onlinewörterbuch Deutsch/Französisch. Abgerufen am 6. April 2016.

Andievie (Latien: Cichorium endivia) is een eenjaorig gewas, dat nauw verwant is an de witlof en is zwat 't hele jaor deur verkriegbaor. Andievie beheurt net as witlof tot 't geslachte sukerei. In de wientermaonden en in 't vrogge veurjaor kump de andievie uut de glastuunbouw, disse andievie is veul zachter as dee van de kouwe grond en hef daordeur een kortere kooktied.

Andievie is een bladgreunte dee ekook of rauw egeten kan wonnen. Ampart of as stamppot. 't Gele harte smaak heerlijk in een frisse slaod.

In Nederlaand wonnen ongeveer 700 bunders andievie eteeld. Andievie is van Nederlaanse bojem veurnamelijk te kriegen in de periode half juni tot half november. Vanwegen de geveuligheid veur deurschieten mutten de plaanten veur de vrogge teelt warm wonnen op-ekweek. As andievie nao de langste dag (21 juni) ezeid wonnen schiet 't in 'tzelfde jaor neet meer deur.

Veural 't butenste greune blad van andievie is riek in vitamines A en C, en in mineralen.

Inhoudsstoffen

100 gram varse andievie bevat:

Energieweerde 58 kJ/14Kcal Koolhydraoten 1 gram Eiwit 2 gram Vet 0,2 gram Vitemine C 10 mg Vitemine B1 0,02 mg Vitemine B2 0,10 mg Caroteen 0,02 mg Calcium 20 mg Iezer 1 mg

Endivio esas cikorio gardenala.

Indife^[1] (Cichorium endivia)

Notes pi référinches

1. ↑ http://www.languepicarde.fr/dico.html Variantes: indive

L'indivia (Cichorium endivia) è n'èriva ànnua o bianni, cu fogghi dintati e ncrispati, ciura azzoli o janchi, àuta nzinu a un metru. È n'urtaggiu n cespi ca veni cultivatu e utilizzatu pi nzalati.

Xêzimok, talîşk, kasnî (Cichorium endivia) riwekek ji famîleya stêregulan e. Riwekeke salane ye, wekî sebze tê bikaranîn. Ji sedsala 16em ve li Ewropayê çandiniya wê tê kirin. Xêzimok navê vê riwekê yê giştî ye. Talîşk û kasnî jî cureyên wê ne. Riweknasên kurd hêj ji hev neveqetandine.

Riwek heya 100 cm bilind dibe. Pelên wê qetqetî ne, kulîlkên wê şînê vekirî ne. Pelên wê çi xavî çi jî di xwarinan de tên xwarin. Bi kasniya spî, talîşka spî (Cichorium intybus) re lêzim e. Li bakurê Kurdistanê, li parêzgeha Dîlokê çandiniya wê tê kirin. Welatê vê riwekê devedorê Deryaya Navîn e lê li çiyayan di bilindahiya 1.500 m'yê de jî tê çandin.

Xêzimok kaliyûm, kalsiyûm, vîtamîna A dihewîne.

Çavkanî

• Udelgard Körber-Grohne: Nutzpflanzen in Deutschland von der Vorgeschichte bis heute - Riwekên kêrbar ên Almanyayê, ji beriya dîrokê heya niha. Theiss, Stuttgart 1995 (Nachdruck ISBN 3-933203-40-6). (almanî)
• Siegmund Seybold (Hrsg.): Schmeil-Fitschen interaktiv (CD-Rom), Quelle & Meyer, Wiebelsheim 2001/2002, ISBN 3-494-01327-6 (almanî)]]

அகலிலைக் காரக்கீரை (Cichorium endivia) என்பது அசுட்டெரேசியே குடும்பத்தின் சிக்கோரியம் பேரினத்தைச் சேர்ந்த பூக்கும் தாவரமாகும். இதன் எண்டிவே, எசுக்கரோல் ஆகிய இரண்டு ஒத்த காரக்கீரைகள் பரவலாகப் பயிரிடப்படுகின்றன.^[2]

சி. எண்டிவியா , சி. இன்டிபசு]] ஆகிய இரண்டு இனங்களுக்கு இடையில் கணிசமான குழப்பம் நிலவுகிறது.^[3][4]

விவரிப்பு

சுருண்ட கூரிலைக் காரகீரையாகிய எண்டிவேவும் அகலிலை காரக்கீரையாகிய எசுக்கரோலும் சிக்கோரியம் எனும் தாவரப் பேரினத்தின் உறுப்பினங்களாகும். எண்டிவே தலையின் வெளிப்புற இலைகள் பசுமையானவை; கார்ப்புச் சுசை கொண்டவை. எண்டிவே தலையின் உட்புற இலைகள் வெளிர்பசுமை முதல் குழைவு வெண்ணிறமுள்ளவை; இளங்காரச் சுவையும் மென் நறுமணமும் கொண்டவை. இக்கீரை மற்ற காய்குவைகளுக்கு கார்ப்புச் சுவைஅயை ஊட்டுகின்றன.

எசுக்கரோல் அல்லது அகலிலைக் காரக்கீரை அகன்ற, வெளிர்பசுமைஈலைகளுடன் அமைகிறது. இது மற்ற பயிரிடும்வகைகளைவிட குறைவான காரம் கொண்டிருக்கும். இது பவாரியக் காரக்கீரை, பதாவியக் காரக்கீரை, குருமோலோ, சுகரோலா என அகலிலைக் காரக் கீரைக்குப் பல பெயர்கள் வழங்குகின்றன. இதைக் கீரையாகவும் காய்க்குவைகளில் சேர்த்தும் நறுஞ்சுவைநீர்களில் கலந்தும் உண்ணலாம்.

பயிரிடல்

சுருண்ட கூரிலைக் காரக்கீரை இலைக்கோசைப் போலவே பயிரிடப்படுகிறது. இளவேனில் முன்பட்டத்தில் விதை தோட்டத்தில் விதைக்கப்படுகிறது. மாறாக, விதைகளை பசுமைக்குடிலில் விதைத்து இளநாற்றுகளைப் பிறகு தோட்டத்துக்கு மாற்றி நடலாம். கீரை அறுபது நாட்களில் போதிய வளர்ச்சிக்குப் பின் 10 அங்குலம் நீளம் அடைந்ததும் அறுவடை செய்யப்படுகிறது. விதை முழுவதும் பின்பனி முடிந்த் பிறகே விதைக்கப்படல் வேண்டும். வேர்கள் முன்பனி தொடங்கும் முன் அறுவடை செய்யப்படுகின்றன. கீரையை முழுதாக நீக்கிவிட்டு வயலில் கொட்டி வைக்கப்படும். பனியில் நன்கு நனைந்ததும் அவை நேராக ஈரப்பதக் காற்றில் நட்டு 64 செ வெப்பநிலையைச் சீராக வைத்து புதுத்தலை வளர விடப்படும்.

தேர்ந்தெடுத்தல்

கூரிலைக் காரக்கீரையின் தலைகள் பழுப்பு வீறலோ புள்ளியோ சுடர்பசுமையுடன் தூய்மையாக மொறுமொறுவென அமையவேண்டும். முதிர்கீரையை விட மென்மையான இளங்கீரையே தெரிவு செய்யப்படுகிறது.இக்கீரையை நெகிழிப் பைகளில் இட்டு குளிர்கலனில் பத்து நாட்களுக்கு வைத்திருக்கலாம்.

ஊட்டச்சத்துகள்

பச்சை அகலிலை காரக்கீரையின் ஊட்டச்சத்துகளாகப் பின்வருவன அமைகின்றன. இதன் கலோரி மதிப்பு 71 கி.யூ ஆகும். இதில் புரதம் 1.25 கிராம் ஆகும். இதில் கொழுப்பு 0.2 கிராம் ஆகும். இதில் 3.35 கி மாவுப்பொருள் உள்ளது. இதில் உள்ள நார்ப்பொருள் 3.1 கி ஆகும். இதில் 55மிகி கால்சியம் உள்ளது. இதில் 0.83 மிகி இரும்புச் சத்து உள்ளது. இதில் மகனீசியம் 15 மிகி அளவுக்கு அமைகிறது. பாசுவரம் இதில் 28 மிகி அளவுக்கு உள்ளது. இதில் பொட்டாசியம் 314 மிகி அளவுக்கு உள்ளது. இதில் நாகம் 0.79 மிகி அளவுக்கு அமைகிறது. இதில் மாங்கனீசு 0.48 மிகி அளவுக்கு உள்ளது. இதில் சி வகை உயிர்ச்சத்து 6.5 மிகி அளவுக்கு உள்ளது. இதில் தயாமின் 0.08 மிகி அளவுக்கு உள்ளது. இதில் இரிபோ ஃபிளேவின்0.075 மிகி அளவுக்கு அமைகிறது. இதில் நியாசின் 0.4 மிகி அளவு உள்ளது. இதில் பான்டோதீனிக் 0.9 மிகி அளவு உள்ளது. இதில் ஃபோலேட் 142 ug அளவுக்கு அமைகிறது. இதில் ஏ உயிர்ச்சத்து 108 ug அளவுக்கு உள்ளது. இதில் பீட்டா கரோட்டீன் 1300 ug அளவு உள்ளது. இதில் ஈ உயிர்ச்சத்து 0.44 மிகி அளவு உள்ளது. இதில் கே உயிர்ச்சத்து 231 ug அளவு உள்ளது.

• பிரிசீ தாவரம்( "frisée")

• அகலிலை காரக்கீரைப் பூக்கள், தேனீக்கள் மொய்த்தபடி

• நாற்றுகள்

மேற்கோள்கள்

Cichorium endivia is a species of flowering plant belonging to the genus Cichorium, which is widely cultivated as one of the species of similar bitter-leafed vegetables known as endive and escarole.^[2]

There is considerable confusion between C. endivia and C. intybus.^[3][4]

• 

  A plant of the vegetable type sometimes distinguished as "frisée"

• 

  Cichorium endivia flower with Syrphidae

• 

  Seedlings

References

Retrieved from "https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Cichorium_endivia&oldid=1092700369"

Endivio (latine Cichorium endivia^[1]) estas foliema salata legomo. Ofte, oni konfuziĝas inter ĝi kaj cikorio. Ĝi originas el okcidenta Eŭropo.

Pluraj varioj ekzistas kun malsamaj formoj kaj gustoj. "Tutfolia endivio" (akk franca aŭ belga endivio) estas konata pro larĝaj krem-koloraj amaraj folioj. "Krispa endivio" havas verdajn krispajn foliojn.

Vidu ankaŭ

• amara cikorio (vidu la apudan foton)
• salatcikorio (vidu la apudan foton)
• brusela cikorio (vidu la apudan foton)

Piednotoj

1. ↑ ITIS: Cichorium endivia L.

Cichorium endivia (conocida, según las variedades, como endivia o escarola y en Chile y Cuba como achicoria)^[2]​ es una planta herbácea de la familia de las asteráceas, cultivada por sus hojas amargas utilizada en ensaladas, como febrífugo y estomacal, en especial la variedad llamada amarga. Su raíz tiene también propiedades aperitivas, febrífugas y estomacales.

Descripción

Parece que proceden de la achicoria silvestre (Cichorium intybus). Son plantas anuales o bianuales que primero forman una roseta de hasta 40 cm de diámetro de hojas enteras, y luego florecen sobre un tallo floral que puede pasar de 1 m de altura con flores azules y forman aquenios como fruto.

Cultivo

Las endivias propiamente tales son un cultivo de temporada fría, son mucho más resistentes al frío que la lechuga. Necesitan una buena fertilidad en el terreno pero no son exigentes en las condiciones del suelo y van bien en terreno arcilloso. La siembra se hace en semillero en verano y la cosecha es durante el invierno y primavera. Se atan durante unos días antes de cosechar para que las hojas interiores sean blancas.

Como cultivo especializado, las endibias se cultivan de una manera muy diferente: en primer lugar se hace el plantel y se llevan al aire libre donde se deja crecer y se aprovechan las raíces; las cuales, llevadas a una cámara subterránea oscura y climatizada, emiten hojas que permanecen completamente blancas. La cosecha se hace separando las hojas de las raíces. Es una técnica desarrollada en Bélgica a partir de 1830.

Usos

Tanto las endivias como las escarolas son hortalizas muy populares en España.

La endivia de hojas blancas, más popular en Francia , es de relativamente reciente introducción en los mercados españoles. Se consume a menudo con salsas hechas a base de queso roquefort o mostaza .

Taxonomía

Cichorium endivia fue descrita por Carlos Linneo y publicado en Species Plantarum 2: 813. 1753.^[3]​

Citología

Número de cromosomas de Cichorium endivia y taxones infraespecíficos : 2n=18^[4]​^[5]​

Etimología

Cichorium: nombre genérico que es una versión latinizada de un nombre árabe de una de las especies de este género del griego kichore, que por lo general lleva un nombre común de la achicoria o endivia.^[6]​

endivia: epíteto latino que significa “escarola”.^[7]​

Variedades

Existen tres variedades principales de Cichorium endivia:

• la endivia común (también conocida como francesa o belga), con un pequeño cogollo de hojas cremosas de sabor amargo. Se cultiva en completa oscuridad para evitar que las hojas se tornen verdes y produzcan intibina, un alcaloide de efectos tónicos sobre el hígado pero de sabor extremadamente amargo;
• la endivia rizada, con hojas exteriores de borde rizado;
• la escarola, de anchas hojas verde pálido y menos amargas que las otras variedades.

Sinonimia

• Cichorium ambiguum Schult.
• Cichorium casnia C.B.Clarke
• Cichorium crispum Mill.
• Cichorium dichotomum Link
• Cichorium esculentum Salisb.
• Cichorium intybus var. divaricatum (Schousb.) DC.
• Cichorium intybus var. endivia (L.) C.B.Clarke
• Cichorium intybus subsp. glabratum (C.Presl)
• Cichorium minimum Port.
• Cichorium nanum Port. ex Nyman
• Cichorium noeanum Boiss.
• Cichorium pumilum f. rhizocephalum Pamp.^[8]​

Nombres comunes

• Castellano: achicoria, aguachicoria, alcohela, almirones, chicoria, chicoria blanca, chicoria de jardín, chicoria dulce, chicorias, endibia, endivia, endivia hortense, ensalada, escariola, escarola, escarola ancha, escarola común, escarola encrespada, escarola larga, escarola menor, escarola murciana, escarola murciana rizada, escarola rizada, escarola segoviana, escarola silvestre, indivia, lechuga romana.^[5]​

Referencias

Bibliografía

1. Anonymous. 1986. List-Based Rec., Soil Conserv. Serv., U.S.D.A. Database of the U.S.D.A., Beltsville.
2. Berendsohn, W.G. & A.E. Araniva de González. 1989. Listado básico de la Flora Salvadorensis: Dicotyledonae, Sympetalae (pro parte): Labiatae, Bignoniaceae, Acanthaceae, Pedaliaceae, Martyniaceae, Gesneriaceae, Compositae. Cuscatlania 1(3): 290–1–290–13.
3. Davidse, G., M. Sousa-Peña, S. Knapp & F. Chiang Cabrera. 2014. Asteraceae. 5(2): ined. In G. Davidse, M. Sousa Sánchez, S. Knapp & F. Chiang Cabrera (eds.) Fl. Mesoamer.. Universidad Nacional Autónoma de México, México.
4. Flora of China Editorial Committee. 1988-2013. Flora of China (Checklist & Addendum). Unpaginated. In C. Y. Wu, P. H. Raven & D. Y. Hong (eds.) Fl. China. Science Press & Missouri Botanical Garden Press, Beijing & St. Louis.
5. Hickman, J. C. 1993. The Jepson Manual: Higher Plants of California 1–1400. University of California Press, Berkeley.
6. Jeffrey, C. 1966. Notes on Compositae: I. The Cichorieae in East Tropical África. Kew Bull. 18(3): 427–486.
7. Li, H., T. Liu, T. Huang, T. Koyama & C. E. DeVol. 1979. Vascular Plants. Volume 6: 665 pp. In Fl. Taiwan. Epoch Publishing Co., Ltd., Taipéi.
8. Moss, E. H. 1983. Fl. Alberta (ed. 2) i–xii, 1–687. University of Toronto Press, Toronto.
9. Munz, P. A. 1968. Suppl. Calif. Fl. 1–224. University of California Press, Berkeley.

Osterzuria edo eskarola (Cichorium endivia) Asteraceae familiako landare jangarria da. Euskal Herrian osterzuria gordinik jan ohi da, entsaladetan, baina prestatuta ere jan daiteke.

Osterzuria endibiaren genero berekoa da, baina, nahiz eta bere izen zientifikoan "endivia" agertu, ez dira nahastu behar. Euskal Herrian endibia izenarekin ezagutzen dena Cichorium intybus espezieko foliosum barietatea da.

Endiivi (Cichorium endivia^[1]) on lehtivihannes sikurien suvussa. Salaattisikuri (Cichorium intybus) on endiivin lähisukulainen.^[2]

Endiivi voi kasvaa metrin korkeaksi ja 30 cm leveäksi.^[3]

Ilmeisesti endiivin viljelyn ovat aloittaneet jo muinaiset egyptiläiset, joilta roomalaiset ja kreikkalaiset oppivat tämän salaattivihanneksen viljelyn.

Endiiviä tunnetaan kolme kasvumuotoa: leveälehtiset endiivit, joita on kähärälehtinen, sileälehtinen sekä kapealehtinen kähäräendiivi. Antiikin aikainen kasvimuoto on ollut leveälehtinen siloendiivi (Cichorium endivia var. latifolium), ja kähärämuunnos on ensimmäistä kertaa kuvattu vasta vuonna 1586.^[4]

Lähteet

Aiheesta muualla

• United States Department of Agriculture (USDA): Cichorium endivia (englanniksi)
• Dr. Duke's Phytochemical and Ethnobotanical Databases: Cichorium endivia (englanniksi)
• Centre for Agriculture and Biosciences International (CABI): Cichorium endivia (endives) (englanniksi)

Cichorium endivia • Endive, Chicorée de Belgique, Chicorée à rameaux, Chicorée

La chicorée endive (Cichorium endivia L.) est une espèce de plantes herbacées de la famille des Asteraceae. Il en existe plusieurs variétés, notamment les scaroles à feuilles larges et les frisées à feuilles plus découpées. Elles sont couramment cultivées comme plantes potagères, principalement pour consommer leurs feuilles en salade ou cuites.

Cette espèce est l'« endive vraie » au sens strict de la botanique. Elle ne doit pas être confondue avec l'endive des étals. Cette dernière, appelée « chicon » en Belgique et dans le Nord de la France, est en fait issue de l'espèce Cichorium intybus, la chicorée sauvage ou amère, une chicorée très proche de Cichorium endivia, qui ne s'en distingue que par des détails morphologiques minimes^[1],[2].

Dénominations

• Nom scientifique valide : Cichorium endivia L.
• Noms vulgaires (vulgarisation scientifique) : Chicorée endive^[3],[4],[5], Endive^[6],[3],[5], Chicorée de Belgique^[4]
• Noms vernaculaires (langage courant), pouvant désigner éventuellement d'autres espèces : Chicorée à rameaux^[6], chicorée^[5]
  • la variété cultivée à feuilles découpées : chicorée frisée^[3],[4]
  • la variété cultivée à larges feuilles : chicorée scarole^[3], scarole^[7],[3],[4] ou escarole^[7],[3].

Dans d'autres langues, cette espèce se nomme par exemple endive en anglais, Endivie en allemand et escarola en espagnol.

Description

La Chicorée endive (Cichorium endivia), l'endive au sens strict, est une plante annuelle originaire du Bassin méditerranéen, connue depuis l'Antiquité pour en faire des salades. La plante sauvage est répandue dans le sud de l'Europe comme dans le nord de l'Afrique, mais elle peut aussi pousser de façon spontanée en Orient et aux Indes^[1].

On la cultive encore principalement pour son feuillage, récolté surtout de la fin de l'été à la fin de l'hiver, et naturellement moins amer que celui de l'espèce voisine. C'est une espèce autofertile qu'il est possible pourtant, bien qu'avec difficulté, de croiser avec les autres chicorées pour obtenir des hybrides^[1].

Les nombreuses variétés cultivées de la chicorée endive forment deux groupes :

• Cichorium endivia var. crispum Lam. - les chicorées frisées
• Cichorium endivia var. latifolium Lam. - les chicorées scaroles

Chicorée frisée

La variété appelée Chicorée frisée (Cichorium endivia var. crispum) présente une rosette constituée de nombreuses feuilles étalées, profondément découpées et crispées, glabres et plus ou moins dentelées^[1].

Elle se décline en de nombreux cultivars ou types : 'Gloire de l'Exposition', 'Wallonne', 'Grosse pommant seule', 'D'été à cœur jaune', 'Frisée de Meaux', 'Frisée d'hiver de Provence', 'Très fine maraîchère', 'Reine d'hiver'...

Chicorée scarole

La variété appelée Chicorée scarole (Cichorium endivia var. latifolium) présente un feuillage plus large, entier mais denté ou ondulé sur les bords, qui se replie vers le cœur de la plante^[1]. Elle se conserve mieux que la précédente.

Elle se décline aussi en de nombreux cultivars ou types : 'Géante maraîchère', 'Cornet', 'Cornet d'Anjou', 'Cornet de Bordeaux', 'Grosse bouclée', 'À Cœur plein', 'Ronde verte à cœur plein', 'Blonde à cœur plein'...

Chicorée frisée-scarole

Un type intermédiaire de chicorées est obtenu par croisement. Elles ont les feuilles plus ou moins - selon la sélection - de la taille d'une scarole avec la découpe d'une chicorée frisée^[1].

Classification

L'espèce Cichorium endivia a été décrite pour la première fois en 1753 par le naturaliste suédois Carl von Linné (1707-1778).

Liste des sous-espèces et variétés

Selon Tropicos (28 mai 2014)^[8] (Attention liste brute contenant possiblement des synonymes) :

• sous-espèce Cichorium endivia subsp. divaricatum (Schousb.) P.D. Sell
• sous-espèce Cichorium endivia subsp. endivia
• variété Cichorium endivia var. crispum (Mill.) Lam.
• variété Cichorium endivia var. endivia
• variété Cichorium endivia var. latifolium Lam.

Production

En 1994, la production française se montait à 62 000 t/an de chicorée frisée et 82 000 t/an de scarole^[1].

Notes et références

Planda bliantúil nó débhliantúil a fhásann 1.2 m ar airde, dúchasach do dheisceart na hEorpa. Na bunduilleoga maothánach, na duilleoga uachtaracha lansa-chruthach, ag fáisceadh an ghais ag a mbun. Na bláthchinn gorm, i gcrobhaingí de 2-3 cinn. Garghaol aige leis an siocaire. Fástar go forleathan mar phlanda sailéid é, agus bíonn foirmeacha briosca i nduilleoga na gcineálacha saothraithe.

Tá an t-alt seo bunaithe ar ábhar as Fréamh an Eolais, ciclipéid eolaíochta agus teicneolaíochta leis an Ollamh Matthew Hussey, foilsithe ag Coiscéim sa bhliain 2011. Tá comhluadar na Vicipéide go mór faoi chomaoin acu beirt as ucht cead a thabhairt an t-ábhar ón leabhar a roinnt linn go léir. Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid.
Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh.

Endivija (zimska vodopija, vrtna žutenica, žutenica vrtlena, utinica pitoma, vrtna žutinica, latinski: Cichorium endivia) vrsta je povrća koja pripada porodici Asteraceae.

Opis biljke

Krecuša (ponekad i zimska salata) kako je još nazivaju, smatra se vrstom zelene salate iako dolazi iz porodice cikorija i u bliskom je srodstvu s cikorijom. Endivija je jednogodišnja biljka koja raste u obliku glave, sa širokim listovima koji rastu iz središta u obliku rozete. Postoje dvije inačice endivije, var. Latifolia i var. Crispa. Prva varijanta ima šire i manje nazubljene listove koji su i svijetlijih zelenih boja. Druga varijanta se često naziva francuskim imenom frisée.

Endivija je bogata folatima i vitaminima A i K, a također i vlaknima koji su bitni za probavu. Osim toga, sadrži i glikozide koji joj daju gorak okus. Endivija dobro podnosi niske temeprature, te se kod nas uzgaja kao jesenje i zimsko povrće. Traži dosta vlage i vode, te veću količinu gnjojiva. Ima i ljekovita svojstva; inulin kojeg sadrži djeluje diuretički, pospješuje apetit i potiče izlučivanje mokraće.

Postoje 3 teorije o podrijetlu endivije^[1]:

• potječe iz južne Azije i sjeverne Kine
• potječe s istočnog Mediterana i križanac je cikorije i divljeg oblika male cikorije (lat. Cichorium pumilum)
• da je nastala od male cikorije, te da joj je identična iako se trenutno smatraju za dvije odvojene biljne vrste

Kod nas se najčešće uzgaja var. Latifolia i to sljedeće inačice:

• Dječja glava (bubikopf)
• Dalmatinska kapica
• Eskariol žuta
• Eskariol zelena
• Zelena Fjorentinka
• Zimska kraljica

Vidi i

• Cikorija

Izvori

• Belgian Endive Službena stranica belgijske endivije
• Endivija i cikorija
• Frisée

Endive (pengucapan: /ˈɛndaɪv/), Cichorium endivia adalah sayuran yang termasuk ke dalam familia Asteraceae. Endive dapat dimasak atau dimakan mentah dalam salad.

Teknik menanam endive ditemukan secara tidak sengaja pada tahun 1830-an di Josaphat valley, Schaerbeek, Belgia. Endive ditanam untuk makanan dengan memotong daunnya, kemudian menutupi pokok dan akarnya di tempat gelap. Ranting baru akan muncul tetapi tanpa sinar matahari akan tumbuh berwarna putih dan tidak pahit. Saat ini Prancis adalah negara penghasil endive terbesar di dunia.

Endive termasuk ke dalam genus Cichorium, yang memiliki berbagai spesies sayuran pahit seperti Cichorium endivia, Cichorium pumilum, dan Cichorium intybus. Endive mengandung banyak vitamin dan mineral, terutama folate, vitamin A, vitamin K, dan serat. Ada tiga jenis endive: Curly endive, Frisée, dan Escarole.

Pranala luar

• History of Belgian Endive
• Endive and Chicory
• Endives - Chicons

L'indivia (Cichorium endivia var. latifolia) (dal greco ἔντυβον, attestata nei Geoponica bizantini^[1]), chiamata anche scarola, è una pianta appartenente alla famiglia delle Asteraceae (o Composite).

Descrizione

Spesso confusa con la "cugina" cicoria (entrambe appartengono allo stesso genere Cichorium), l'indivia sviluppa una rosetta di foglie assai increspate le quali formano un cespo piuttosto lasso.

L'imbianchimento delle foglie si esegue raccogliendole e legandole con un filo di rafia. La varietà belga, Indivia Belga, si presenta a forma di grosso sigaro color crema perché fatta crescere al buio; questa tecnica consente alle foglie di rimanere bianche e più tenere.

Varietà

Si presenta fondamentalmente in due varietà: la varietà classica detta crispum (particolare in foto) e la varietà latifolium. Quest'ultima comunemente chiamata indivia in Italia settentrionale, scarola liscia o semplicemente scarola in Italia centro-meridionale, mentre la prima è nota come indivia scarola, indivia riccia o (soprattutto in Campania) scarola riccia.

Tra la varietà crispum ricordiamo: la Riccia fine d'estate, la Riccia fine di Ruen, la riccia grossa di Pancalieri, la Riccia a cuore giallo.

Tra la varietà latifolium ricordiamo: la Gigante degli ortolani, la Dilusia, la Bionda a cuore pieno, la Cornetto di Bordeaux.

Coltivazione e raccolta

La pianta predilige terreni molto fertili, sciolti e ricchi di sostanza organica. Si semina in semenzaio e si mette a dimora quando le piantine hanno quattro o cinque foglie, rispettando la distanza di 25–30 cm sulla fila e 30–40 cm tra le file.

Le irrigazioni devono essere frequenti finché le piante non formano il cespo, poi vanno a diradare onde evitare il marciume delle foglie e del colletto.

La raccolta si esegue in autunno, inverno e all'inizio primavera.

Avversità

L'indivia può essere attaccata dalla peronospora e dalla ruggine, nonché da parassiti animali come gli afidi e la chiocciola.

Alimentazione

Indivia crudaValori nutrizionali per 100 g Energia17 kcal (70 kJ) Proteine1,25 g CarboidratiTotali3,35 g Fibre3,1 g GrassiTotali0,2 g Saturi48 mg Monoinsaturi4 µg Polinsaturi87 µg Colesterolo0 mg Acqua93,79 g VitamineVitamina A2050 µg Tiamina (Vit. B1)80 µg Riboflavina (Vit. B2)75 µg Niacina (Vit. B3)400 µg Acido pantotenico (Vit. B5)900 µg Vitamina B620 µg Acido folico (Vit. B9)142 µg Vitamina C6,5 mg Vitamina E0,44 mg MineraliCalcio52 mg Ferro830 µg Fosforo28 mg Magnesio15 mg Manganese420 µg Potassio314 mg Rame99 µg Selenio0,2 µg Sodio22 mg Zinco790 µg Manuale

Dal punto di vista nutrizionale va evidenziato il buon contenuto di vitamina A.

Note

Bibliografia

• Funk V.A., Susanna A., Stuessy T.F. and Robinson H., Classification of Compositae (PDF), in Systematics, Evolution, and Biogeography of Compositae, Vienna, International Association for Plant Taxonomy (IAPT), 2009. URL consultato il 5 dicembre 2010 (archiviato dall'url originale il 14 aprile 2016).

Andijvie (Cichorium endivia) is een eenjarig bladgewas dat nauw verwant is aan witlof (Cichorium intybus var. foliosum). De groente is vrijwel het gehele jaar verkrijgbaar. In de wintermaanden en in het vroege voorjaar komt de andijvie uit de glastuinbouw, deze andijviestruiken zijn veel kleiner en zachter dan die van de koude grond en hebben daardoor een kortere kooktijd.

Andijvie is een bladgroente die gekookt of rauw gegeten kan worden, apart of als stamppot. Het gele hart kan gebruikt worden in een salade. Na het koken dient het in een vergiet uit te lekken.

In Nederland wordt ongeveer 700 hectare andijvie geteeld. Andijvie is van Nederlandse bodem hoofdzakelijk te krijgen in de periode half juni tot half november. Vanwege de gevoeligheid voor doorschieten moeten de planten voor de vroege teelt warm worden opgekweekt. Als andijvie na de langste dag (21 juni) wordt gezaaid schiet deze in hetzelfde jaar niet meer door. Vooral het buitenste groene blad van andijvie is rijk aan vitamine A en vitamine C en aan mineralen.

Teelwijzen

• Voorjaarsteelt
  • Koude kas: half febr - half april
  • Platglas: half febr - half maart
• Zomerteelt: mei - augustus
• Herfstteelt
  • Open grond: half juli - eind juli
  • Platglas: half juli - augustus
  • Koude kas: augustus
• Winterteelt
  • Warme kas: eind augustus - half september
  • Koude kas: eerste helft september
  • Platglas: eerste helft september

Rassen

Er zijn twee variëteiten van de andijvie, namelijk de heelbladige andijvie (Cichorium endivia var. latifolium) en de krulandijvie (Cichorium endivia var. crispum) of frisee. Krul- of friseeandijvie heeft een vrij open gele krop, omringd door groen, krullerig, ver ingesneden, decoratief blad en is is minder gevoelig voor schieten dan de heelbladige andijvie. De krulandijvie smaakt duidelijk bitterder dan de heelbladige andijvie.

De belangrijkste rassen in Nederland van het heelbladige type zijn Nummer Vijf voor de zomer- en herfstteelt en Breedblad Volhart Winter voor de herfst- en winterteelt onder glas. Binnen deze rassen zijn verschillende selecties gemaakt.

Belangrijke rassen van krulandijvie zijn: President (Wallonne genoemd in Frankrijk) en verder in Frankrijk De Meaux, D'hiver de Provence, Très fine maraîchèr en in Nederland St. Laurent, die fijngekrulde kroppen heeft.

Inhoudsstoffen

100 gram verse andijvie bevat:

Energetische waarde 58 kJ/14Kcal Koolhydraten 1 gram Eiwit 2 gram Vet 0,2 gram vitamine C 10 mg Vitamine B1 0,02 mg Vitamine B2 0,10 mg Caroteen 0,02 mg Calcium 20 mg IJzer 1 mg

Ziekten en plagen

Andijvie kan last hebben van luizen, die zowel op het blad (bladluizen) als op de wortel (wollige slawortelluis) kunnen voorkomen.

Als de andijvie te lang staat, kunnen de bladeren, te beginnen met de onderste, weg gaan rotten totdat de hele plant bijna weggerot is.

Bij warm, droog weer, maar vooral bij verandering van bewolkt naar veel zon, kan rand optreden. De bladranden van de binnenste bladeren sterven af en worden bruin door tijdelijk vochtgebrek, omdat de verdamping groter is dan de aanvoer van water door de wortels. In een later stadium gaan de bladranden rotten. Calciumgebrek kan leiden tot een snellere randvorming. Vooral in de herfst kan nogal eens rand optreden. Rand treedt vooral op zandgrond op en is tegen te gaan door weinig met stikstof te bemesten en de volgroeide plant voldoende water te geven, liefst in de vroege ochtend.

Trivia

Bij zeekoeien in Burgers' Zoo maakt andijvie met gemiddeld 15 kilo per dag het hoofdcomponent van hun dieet uit. De hoge prijzen voor andijvie buiten het seizoen maken dat ze tot de duurste dieren van het park behoren op vlak van voeding. ^[1]

Zie ook

• Teeltkalender
• Biologische zaaitabel
• Vruchtwisseling

Fotogalerij

• Bloem

• Bloem met zweefvliegen

Externe link

• teelt van ANDIJVIE, 1994
• Andijvie (Cichorium endivia) op SoortenBank.nl (gebaseerd op de Heukels²³, dit is de laatste uitgave)

Bronnen, noten en/of referenties

Endivie (Cichorium endivia) er en ett- eller toårig grønnsakplante som fremfor alt brukes som salat. Den danner hoder og har en forholdsvis bitter smak. De mest kjente variantene er

• Friséesalat eller krusendivie (C.e. ssp. crispum), med sterkt flikete smale blad
• Eskaroll (C.e. ssp. latifolium), med flikete brede blad.

Fra 1830-tallet ble den dyrket i Belgia, idag er Frankrike den største produsenten av endivie.

Eksterne lenker

• (sv) endivie hos Dyntaxa
• (en) endivie i Encyclopedia of Life
• (en) endivie i Global Biodiversity Information Facility
• (en) endivie hos NCBI
• (en) endivie hos ITIS
• (en) endivie hos Tropicos
• (en) endivie hos The International Plant Names Index
• (en) Kategori:Cichorium endivia – bilder, video eller lyd på Wikimedia Commons
• (en) Cichorium endivia – galleri av bilder, video eller lyd på Wikimedia Commons
• Cichorium endivia – detaljert informasjon på Wikispecies
• Opplysningskontoret for frukt og grønt

Cykoria endywia, endywia (Cichorium endivia L.) – gatunek rośliny jednorocznej lub dwuletniej, należący do rodziny astrowatych. Endywia pochodzi z wybrzeży Morza Śródziemnego i Azji Zachodniej. Znana była już w starożytności. W Europie uprawiana od XVI wieku.

Morfologia

Łodyga

Ma wysokość 0,5 – 1,5 m, zwykle naga. Roślina zawiera sok mleczny.

Liście

Dolne liście podłużne i pierzaste, górne jajowate, siedzące.

Kwiaty

Koszyczki kwiatowe umieszczone w kątach górnych liści i na szczytach łodyg.

Zastosowanie

Sztuka kulinarna – należy do warzyw i jej liście odziomkowe używane są w charakterze sałaty. Ma pikantny, gorzkawy smak. Dobrze komponuje się z ostrymi serami i z dodatkiem orzechów. Zawiera więcej związków mineralnych i witamin niż sałata. Pobudza apetyt dzięki zawartości inuliny oraz substancji gorzkiej – intybiny. Z jej liści przyrządza się sałatki.

Zobacz też: cykoria podróżnik.

Uprawa

Udaje się na glebach średnio zwięzłych bądź lekkich. Jej rozwojowi sprzyja łagodna jesień i wysoka wilgotność powietrza. Siew na przełomie lutego i marca pod osłonami lub w czerwcu – lipcu na rozsadniku. Zbiór w maju – czerwcu lub we wrześniu – październiku. Endywię bieli się, aby pozbawić ją gorzkiego smaku.

Zmienność

Odmiany:

• endywia eskariola (Cichorium endivia L. var. latifolium Lam.) – o liściach gładkich.
• endywia kędzierzawa (Cichorium endivia L. var. crispum Lam.) – o karbowanych, postrzępionych liściach.

Przypisy

Endívia (Cichorium endivia) é uma verdura da família Asteraceae, e do gênero das chicórias, que inclui vários vegetais semelhantes com folhas levemente amargas e crocantes.

Endívia é, também, um dos nomes conhecidos para alguns tipos de chicória-comum (Cichorium intybus), nomeadamente a chicória-belga ou chicória-francesa. Existe considerável confusão entre as designações vulgares de Cichorium endivia e Cichorium intybus. A endívia consumida no Brasil pertence à espécie Cichorium intybus.

O vegetal se apresenta como um conjunto de folhas superpostas umas às outras, como no repolho, mas com formato comprido e fino, como uma espiga de milho. Nas folhas, as pontas possuem cor amarelo-claro ou roxa, a depender do tipo de produto. O miolo é predominantemente branco.

O vegetal pode ser consumido cru, refogado, cozido no vapor ou assado; sendo acomodado em receitas salgadas e doces, quentes ou frias. Combinada com azeite de oliva, alho, queijos cremosos, tomate seco ou frutas, a delicada folha acrescenta requinte às entradas, saladas e pratos principais.

Países como França, Bélgica e Países Baixos há muito adotam o vegetal em sua culinária.

Nomes populares: chicória, chicarola, endiva, endívia, escarola, zichorie (alemão), endive e chicorée (francês), chicory e endive (inglês), witlof (holandês).

• O nome em holandês é andijvie, witlof é Chichorium intybus var. foliosum

História

Os egípcios, gregos e romanos já conheciam a chicória selvagem como remédio para algumas doenças. Não obstante, na literatura egípcia, existem referências ao consumo desta verdura tanto cozida como crua em saladas. A sua introdução na Europa data do século XIII.

Em 1843 um camponês belga reparou que das raízes da chicória selvagem, deixadas na terra e ao abrigo da luz, despontavam uns rebentos compridos, brancos, adocicados e de textura muito agradável. Deu-lhes o nome de witloof, que em flamengo significa “folha branca”.

Deve-se, porém, à Brézier, botânico belga, não só a sua melhoria como a normalização da sua cultura.

Na Europa, ficou popular durante a Primeira Guerra Mundial, quando muitas pessoas eram impedidas de trabalhar livremente a céu aberto devido aos ataques aéreos. A endívia passou, então, a ser cultivada no escuro, protegida em cavas, estufas e até em estábulos, exercendo grande importância na economia e subsistência de muitos vilarejos e camponeses da época.

Hoje, na Europa, o vegetal é cultivado sobretudo no Norte da França e na Bélgica, tidos como países de culinária refinada, onde consideram a verdura símbolo do país, representando um traço de união entre flamengos e valões.

Cultivo

O cultivo da endívia acontece em duas fases: na primeira são plantadas as sementes para a formação dos rizomas e, na segunda, os rizomas são cultivados em câmaras frias, no escuro e por meio de sistema hidropônico.

Endívias produzidas no escuro têm sabor mais suave e doce, com coloração branco-amarelada. Quando expostas à luz, as endívias ficam esverdeadas, porque as folhas começam a fazer fotossíntese. Mesmo assim, continuam sendo comestíveis e não perdem suas características nutricionais.

O sistema de cultivo hidropônico, modelo adotado para a produção no Brasil, fornece nutrientes e condições perfeitas para o desenvolvimento íntegro do vegetal, resultando em um produto de ótima qualidade e semelhante ao produzido nos lugares mais avançados do mundo.

Nutrição

De baixa caloria e rica em cálcio, o vegetal também contém vitamina A, fibras, potássio e ferro, tornando seu consumo adequado àqueles que desejam manter uma dieta saudável.

De acordo com informações de California Vegetable Specialities (EUA), a endívia absorve o colesterol na corrente sanguínea e remove toxinas do sistema digestivo. Segundo o Dr. William W. Li, pesquisador de câncer do Center for Biomedical Research (confirmado pela fonte "Antiogenesis Foundation USA") e apresentador do programa do Dr. Oz, ao se consumir aproximadamente 50g de endívia duas vezes por semana, em saladas cruas, há redução de até 75% do risco em adquirir câncer de ovário e do colo do útero.

Para a APRIFEL (Agence Fruits et Legumes Frais), agência de pesquisas e informações sobre frutas e legumes da França, a endívia age como antioxidante, eliminando os radicais livres, e contém selênio, que retarda as células do envelhecimento precoce.

Escolha do produto

Escolha as endívias que se apresentem firmes, com aspecto de produto fresco e crocante, folhas bem compactas e fechadas na ponta e cor branca-amarelada. Evite comprá-las quando as folhas apresentarem-se com as margens escurecidas, com pontos enegrecidos e com áreas pegajosas.

Como conservar

A endívia deve ser conservada na geladeira, em sua embalagem original, saco plástico ou vasilha de plástico tampada e, de preferência, sem expô-la à luz. Dessa maneira, ela se manterá fresca por até duas semanas sem perder suas características nutricionais.

Havendo necessidade, remova as folhas danificadas ou murchas e utilize o restante.

Vale mencionar que a endívia congelada só se presta ao consumo na forma refogada ou como ingrediente de pratos cozidos. Com o congelamento, a textura, o aroma e o sabor podem ser prejudicados.

Como consumir

Muito versáteis, as endívias podem ser consumidas cruas, refogadas, cozidas no vapor ou assadas. Apesar de levemente amargas, têm sabor refrescante e são muito apreciadas principalmente na culinária europeia.

Antes de usar, remova as folhas externas que porventura estejam murchas ou danificadas. Para amenizar o amargor, um truque simples é cortar a parte inferior do broto antes do preparo. O talo branco, ou seja, a base do vegetal, é o que confere o sabor mais forte. Em receitas que requeiram o desfolhamento, recomenda-se que as folhas sejam retiradas individualmente, evitando danificá-las.

A endívia é mais comumente usada crua em saladas, temperada com molhos à base de azeite e vinagre, e enriquecida com nozes, castanhas e queijos como gorgonzola. Suas folhas côncavas podem ser recheadas e servidas de várias maneiras e têm um excelente efeito na apresentação dos pratos. O vegetal também pode ser cozido, assado ou refogado e usado como ingrediente em pratos como sopas, quiches e gratinados.

Dicas

• Muita atenção na hora da compra: a endívia tem que ser fresca, limpa e rígida, sem machucados e a cor clara.

• O talo é a parte mais amarga da endívia. Retire-o para suavizar seu sabor.

• Guarde em ambiente escuro e refrigerado para manter a qualidade da endívia.

• Para manter as folhas claras em pratos quentes, adicione alguns pingos de limão.

• Para que não percam os minerais, não as deixe em água por muito tempo.

• Consumo por pessoa: de 250 a 300g em pratos quentes e 150g em pratos frios é o suficiente.

Referências

http://www.endivia.com.br.html

http://www.ppow.com.br/portal/2011/02/22/o-sabor-sutil-da-endivia/

http://www.suadieta.com.br/Materias/1116/alimentacao/endivia-uma-delicia-de-hortalica

http://www.cnph.embrapa.br/hortalicasnaweb/endivia.html

www.dctoroz.com/videos/anti-ovarian-cancer-diet

http://www.aprifel.com/fiches,produits.php?p=48

http://endive.com/nutrition

www.demex.fr

Andiva, Cichorium endivia este o legumă din familia Asteraceae. Andivele pot fi gătite sau folosite crude în salate.

Tehnica de cultivare a andivelor a fost descoperită accidental în anii 1830 în Schaerbeek, Belgia. Andivele sunt cultivate pentru uz culinar, prin tăierea frunzelor plantei și păstrarea rădăcinii și tulpinii într-un loc întunecat. Frunze noi înmuguresc, dar, în lipsa luminii, acestea sunt albe și nu mai sunt amare, ca frunzele crescute în aer liber. Franța este cel mai important cultivator de andive.

Vezi și

• Cicoare

Legături externe

• Pentru cunoscători: delicii amărui din andive, 9 aprilie 2008, DIANA RADU, Jurnalul Național
• Andivele, aurul alb din bucatarie, retete.acasa.ro

Legume, fructe, ierburi aromatice, plante erbacee Alliaceae Amaranthaceae Asparagaceae Apiaceae Brassicaceae Chenopodiacee Cucurbitaceae Fabaceae Malvaceae Polygonaceae Solanacee Zingiberaceae

Sydcikoria, endiv, endivia eller endivesallat (Cichorium endivia^[1]) är en ört vars blad äts som grönsak, till exempel i sallader. Man började odla dem på 1830-talet i Belgien. Frankrike är det land som odlar mest endiver.

Den är släkt med cikoria.

Referenser

1. ^ ”sydcikoria”. ne.se. https://www.ne.se/uppslagsverk/encyklopedi/l%C3%A5ng/sydcikoria. Läst 24 januari 2019.

Externa länkar

• Svensk kulturväxtdatabas

Bu madde herhangi bir kaynak içermemektedir. Lütfen güvenilir kaynaklar ekleyerek bu maddenin geliştirilmesine yardımcı olunuz. Kaynaksız içerik itiraz konusu olabilir ve kaldırılabilir. (Temmuz 2016)

Hindiba (Cichorium endivia), papatyagiller (Asteraceae) familyasından, sebze olarak yararlanılan bir yıllık bitki türü.

Mısır ve Endonezya kökenli olduğu sanılan bitkinin, 16. yüzyıldan bu yana Avrupa'da tarımı yapılmaktadır. Yüksekliği 50–100 cm arasında değişir; parçalı yaprakları ve açık mavi renkli çiçekleri vardir. Yapraklarından salata olarak yararlanıldığı gibi sıcak yemek de yapılır.

Hindiba cinsinden bir diğer bitki türü olan beyaz hindiba (Cichorium intybus) ile yakın akrabadır.

Türkiye'de yaygın olarak yabani hindibanın yaprakları ilkbaharda toplanarak şifalı ot ve sebze olarak tüketilir. Bu yapraklar “Hindiba” ve “Radika” olarak bilinir.

Alt türler

• Cichorium endiva subsp. endivia
• Cichorium endiva subsp. pumilum

• 1 Вирощування рослини
• 2 Примітки
• 3 Джерела
• 4 Див. також

1. ↑ ^{а б} Советы по ведению приусадебного хозяйства / Ф. Я. Попович, Б. К. Гапоненко, Н. М. Коваль и др.; Под ред. Ф. Я. Поповича. — Киев: Урожай, 1985.— с.664, ил.
2. ↑ Алексєєнко Ф. М.; Бабич І. А.; Дмитренко Л. І.; Мегедь О. Г.; Нестероводський В. А.; Савченко Я. М. (1966). У Кузьміна М. Ф.; Радько М. К. Виробнича енциклопедія бджільництва (українською). Київ «Урожай». с. 470.

Rau cúc đắng hay diếp xoăn^[1] (tên khoa học: Cichorium endivia) là loài rau ăn lá thuộc họ Cúc, dùng để nấu, ăn trực tiếp hoặc làm salad.

Tại Việt Nam, cây này được trồng ở miền Nam.^[1] Rau cúc đắng giàu vitamin và khoáng chất, đặc biệt là folat và vitamin A, vitamin K, cũng như có chứa nhiều chất xơ.

Có hai thứ của loài này thường được trồng:

• Thứ lá xoăn (var crispum, tiếng Anh: curly endive).
• Thứ lá rộng (var latifolia, tiếng Anh: Escarole).

Chú thích

Tham khảo

• Dữ liệu liên quan tới Cichorium endivia tại Wikispecies

• Belgian endive
• Endive and chicory
• Frisée
• Reynolds, Francis J. biên tập (1921). “Endive”. Tân Bách khoa toàn thư Collier. New York: P.F. Collier & Son Company.

Царство: Растения

Подцарство: Зелёные растения

Отдел: Цветковые

Класс: Двудольные^[1]

Надпорядок: Asteranae

Порядок: Астроцветные

Семейство: Астровые

Подсемейство: Цикориевые

Триба: Цикориевые

Подтриба: Цикориевые

Род: Цикорий

Вид: Эндивий

苦苣（学名：Cichorium endivia），又称苦菊，为菊科菊苣属的植物，是一种栽培菊苣。分布在南欧以及中国大陆的南京等地，目前已由人工引种栽培，基生叶有苦味，软化后苦味减少而柔软，性喜冷凉气候，初夏抽花茎，可生食凉拌，有抗菌、解热、消炎、明目等作用。

参考文献

这是一篇與植物相關的小作品。你可以通过编辑或修订扩充其内容。

取自“https://zh.wikipedia.org/w/index.php?title=苦苣&oldid=49382266”

エンダイブ 分類 界 : 植物界 Plantae 門 : 被子植物門 Magnoliophyta 綱 : 双子葉植物綱 Magnoliopsida 目 : キク目 Asterales 科 : キク科 Asteraceae 亜科 : タンポポ亜科 Cichorioideae 属 : キクニガナ属 Cichorium 種 : エンダイブ C. endivia 学名 Cichorium endivia L. 和名 キクヂシャ^[1] 英名 Endive

エンダイブ（英: Endive 、学名：Cichorium endivia）は、東地中海沿岸原産のキク科の一年草で、野菜である。和名はキクヂシャ（「菊」＋レタスの和名「チシャ」による）。ニガチシャという別名もある。同じキクニガナ属の多年生野菜チコリーと同様に独特の苦みがあるが、見かけはチコリーと違い非結球レタスに似ている。

概要[編集]

現在流通している品種は、大別すると葉に切れ込みのあるゴールデンハート・サマー種と切れ込みのない丸葉のエスカロール種、ブロードリーフ・バタビアン種に分けられる。 緑の葉または軟白栽培した黄白色の葉を、生（サラダ）または加熱調理して食べる^[2]。生産量はフランスとベルギーで多い。 日本国内で流通しているエンダイブはほぼ国内産であり、主な産地は千葉、長野県である^[3][4]。初夏に青い花を咲かせるため、家庭園芸用として栽培されることもある。また、水耕栽培に適した野菜の一つとされ、植物工場でも栽培されている^[5]。

人類との関わりは古く、古代エジプトでは食用、観賞用として栽培されていた。古代ローマの博物学者プリニウスの著書『博物誌』にも記述がある。日本には江戸時代初期に入ってきたとみられ、貝原益軒の『大和本草』にも「紅毛萵苣」として記載されている^[4]。

味はチコリーとよく似ているため混同されることが多い。フランスではシコレ（Chicorée）ということが多く、単にアンディーヴ（Endive）というと普通はチコリーを指す。アメリカ合衆国ではエンダイブを誤ってチコリーと呼ぶこともある。日本でのチコリは葉が開く前の状態で出荷されるため見分けはつけやすい。

脚注[編集]

1. ^ 米倉浩司・梶田忠 (2003-) (Cichorium endivia L.)，「BG Plants 和名−学名インデックス」（YList）、2015年5月18日閲覧
2. ^ 「世界の食用植物文化図鑑」p176　バーバラ・サンティッチ、ジェフ・ブライアント著　山本紀夫監訳　柊風舎　2010年1月20日第1刷
3. ^ 農林水産省「Let's農業 19号」関東農政局国営土地改良事業地区営農対策委員会事務局農村計画部資源課 2015年5月18日閲覧
4. ^ ^{a b} 武政 1997, pp. 42-43.
5. ^ 「第2章　豊かなくらしに寄与する光　2　光と植物－植物工場」、文部科学省、2015年5月18日閲覧

参考文献[編集]

ウィキメディア・コモンズには、エンダイブに関連するカテゴリがあります。

• バーバラ・サンティッチ; ジェフ・ブライアント; 山本紀夫訳 『世界の食用植物文化図鑑』 柊風社、ISBN 9784903530352。
• 武政三男 『スパイス＆ハーブ辞典』 文園社、ISBN 4893361015。

この項目は、植物に関連した書きかけの項目です。この項目を加筆・訂正などしてくださる協力者を求めています（プロジェクト:植物／Portal:植物）。

「https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=エンダイブ&oldid=67313267」から取得

엔디브(영어: endive 엔다이브^[*], 학명: Cichorium endivia 키코리움 엔디비아^[*])는 국화과의 한해살이 또는 두해살이풀이다.^[2] 참고로, 와일드 엔디브(wild endive, Cichorium pumilum), 치커리(Cichorium intybus)와 근연종이다.

특징

키는 60~130cm이다.^[2] 줄기잎은 어긋나기하며, 크기가 뿌리잎과 비슷하지만 밑부분이 원줄기를 감싸서 보다 작아 보인다.^[2] 뿌리잎은 모여나고 비스듬히 서며, 털이 거의 없다.^[2] 뿌리잎 가장자리에 결각과 잔톱니가 있으고, 잎몸에는 주름이 있다.^[2] 짙은 하늘색 꽃이 5월부터 8월까지 여름에 걸쳐서 지름이 3~4cm 정도 되는 머리 모양 꽃차례에 달린다.^[2] 꽃싸개는 녹색이며, 바깥 조각이 짧고, 안쪽 조각은 바소꼴로 곧추서 있다.^[2] 열매는 길이 2-3mm 정도의 회백색 수과로, 짧은 비늘모양 갓털이 있다.^[2] 줄기는 가지가 갈라진다. 뿌리는 양 끝이 뾰족한 원기둥꼴이며, 깊이 뻗는다.^[2]

재배

세계적으로 널리 재배된다.^[3] 한국에서도 간혹 채소로 재배하고 있는데, 추운 지방에서는 겨울 동안 뿌리를 저장하였다가 봄철에 옮겨 심지만 충청도 이남에서는 야외에서 겨울을 난다.^[2]

쓰임새

독특한 쓴맛이 있는 연한 잎을 봄철에 샐러드로 먹는다.^[2]

같이 보기

• 꽃상추

각주